Логинов Геннадий Иванович – д-р техн. наук, профессор, зав. кафедрой «Гидротехническое строительство и водные ресурсы» КРСУ, тел.: +996-312 449576, +996-555 042623, e-mail: Logi-gennadij@yandex.ru
Отаназаров Санжарбек Сафарбекович – магистрант кафедры «Водоснабжение, водоотведение и гидротехническое строительство» КГУСТА им. Н. Исанова, г. Бишкек, тел.: +996-700 614013, e-mail: Stifrojers@gmail.com
МЕТОДИКА РАСЧЕТА ПАРАМЕТРОВ ВОДОСБРОСНЫХ СООРУЖЕНИЙ НИЗКОНАПОРНЫХ ВОДОЗАБОРНЫХ СООРУЖЕНИЙ И МАЛЫХ ГОРНЫХ РЕК
Приводится анализ работы водосбросных элементов водозаборных сооружений из горных рек. Отмечены свойства горных рек, которые определяют требования к устраиваемым водосбросным элементам на водозаборных сооружениях. Рассмотрена теоретическая изученность пропускной способности элементов водозаборного сооружения, что необходимо для составления баланса расходов, проходящих через водозаборное сооружение для деривационных ГЭС (ВСДГ). Приведена компоновочная схема водозаборного сооружения, построенного на р. Иссык-Ата для деривационной малой ГЭС. Определены зависимости для расчета пропускной способности основного водосброса. Определена связь параметров затвора-автомата с гидравлическими характеристиками потока воды, сбрасываемого в нижний бьеф.
Keywords in Russian:гидроморфометрические характеристики; водозаборное сооружение; меженные и поводковые расходы воды; наносозащитные пороги; полотнище затвора; автоводосливы; коэфициент расхода воды.
ТӨМӨНКҮ БАСЫМДАГЫ СУУ АЛЫНУУЧУ КУРУЛМАЛАРДЫН СУУ ЧЫГАРУУЧУ ЭЛЕМЕНТТЕРИН ЖАНА ЧАКАН ТОО ДАРЫЯЛАРЫНЫН ПАРАМЕТРЛЕРИН ЭСЕПТӨӨНҮН МЕТОДИКАСЫ
Бул макалада тоо дарыяларынан суу алуучу курулмалардын суу чыгаруучу элементтеринин ишине талдоо жүргүзүлөт. Тоо дарыяларынын кандай касиеттерге ээ экендиги белгиленген, алар суу алуучу курулмаларда орнотулуучу суу чыгаруучу элементтерге болгон талаптарды аныктайт. Суу алуучу курулмалардын элементтеринин өткөргүч жөндөмдүүлүгүнүн теориялык жактан изилденгендиги каралган, мунун өзү сууну башка нукка буруучу ГЭСтер үчүн суу алуучу курулмалардын чыгымдарынын балансын түзүү үчүн керек. Сууну башка нукка буруучу чакан ГЭС үчүн Ысык-Ата дарыясында курулган суу алуучу курулманын схемасы келтирилген. Негизги суу чыгаргычтын өткөргүч мүмкүнчүлүгүн эсептөө үчүн көз каранды болгон параметрлер аныкталды. Автоматжапкычтын параметрлери менен суунун шарынын мүнөздөмөсүнүн ортосундагы байланыш аныкталды.
Keywords in Kyrgyz:гидроморфометрикалык мүнөздөмөлөр; суу алуучу курулмалар; сууну чыгымдоо; коргоочу босоголор; жапкычтын эни; автоматтык суу кое бергич; сууну керектөө коэфициенти.
THE METHOD OF CALCULATION OF PARAMETERS OF LOW-PRESSURE WATER DISCHARGE STRUCTURES INTAKE STRUCTURES AND SMALL MOUNTAIN RIVERS
The article provides an analysis of the work of water discharge elements of water intake structures from mountain rivers. The properties of mountain rivers, which determine the requirements for the arranged spillway elements on water intake structures, are noted. Theoretical study of the throughput elements of the diversion structure, which is necessary for compilation constitute the balance of expenditure passing through the water intake structure for diversion HPP (WSDG). Given a layout diagram of the diversion structure built on the river Issyk-ATA for diversion small hydropower plant. The dependences for the calculation of the capacity of the main spillway are determined. the connection of the parameters of the gate-machine with the hydraulic characteristics of the water flow discharged into the after bay is determined.
Keywords in English:hydromorpholigical characteristics; water intake structure; low water and flood water flow; nanoprotective thresholds; cloth shutter; automodelity; coefficient of water consumption.