Скреминская Любовь Романовна – канд. филол. наук, доцент кафедры истории и культурологии гуманитарного факультета КРСУ, тел.: +996-550 437526, e-mail: slr2002@mail.ru
НАСКАЛЬНОЕ ИСКУССТВО НА ТЕРРИТОРИИ ПОЛЬШИ: ПРИГЛАШЕНИЕ К ДИСКУССИИ
На основе анализа польскоязычных и англоязычных источников рассматривается дискуссионный вопрос о возможности наличия на территории Польши наскальных рисунков. Продолжительное время эта проблема не ставилась и не рассматривалась европейскими археологами, поскольку господствовал стереотип о невозможности на территории Польши подобного исторического факта. Находки археологов ХХ в. показали несостоятельность этой гипотезы, но заявили о необходимости решения новой задачи: происхождение обнаруженных на стенах пещер знаков и их датировка. По вопросам их происхождения сложилось несколько точек зрения, каждая из которых, соответственно, связана и с проблемой их датировки. Проблема еще не решена, и авторы анализируемых источников – польские исследователи – приглашают археологов к дискуссии.
Keywords in Russian:история; петроглифы; наскальные рисунки; дискуссия; исследования
ПОЛЬШАНЫН АЙМАГЫНДАГЫ АСКАДАГЫ СҮРӨТТӨР: ТАЛКУУГА ЧАКЫРУУ
Поляк жана англис тилиндеги булактарды карап чыгуунун негизинде Польшанын аймагында аскадагы сүрөттөрдүн бар болушу мүмкүн деген талкуу жаратуучу суроо каралат. Узак мезгилдер бою бул маселе европалык археологдор тарабынан көтөрүлгөн эмес жана каралбаган, анткени Польшанын аймагында буга окшогон тарыхый фактынын болушу мүмкүн эмес экендиги тууралуу стереотип үстөмдүк кылып келген. ХХ кылымдын археологдорунун табылгалары мындай божомолдун негизсиздигин көрсөттү, бирок жаңы маселени чечүүнүн зарылдыгын билдирди: аскалардын бетинде табылган белгилердин келип чыгышы жана алардын кайсы мезгилге таандык экендиги. Аларды келип чыгышы тууралуу маселе боюнча бир нече көз караштар бар, албетте, алардын ар бири жазуулардын кайсы мезгилге таандык экендигин табуу маселеси менен байланышкан. Маселе азырынча чечиле элек, талдануучу булактардын авторлору – поляк изилдөөчүлөр археологдорду талкууга чакырат.
Keywords in Kyrgyz:тарых; петроглифтер; аскадагы жазуулар; талкуу; изилдөөлөр
ROCK ART IN POLAND: CONTRIBUTION TO DISCUSSION
Based on an analysis of Polish-language and English-language sources, the article discusses the debatable issue of the possibility of cave paintings in Poland. For a long time this problem was not posed and considered by European archaeologists, since the stereotype reigned about the impossibility of such a historical fact on the territory of Poland. Findings of archaeologists of the twentieth century showed the invalidity of this hypothesis, but stated the need to solve a new problem: the origin, signs found on the walls of caves, and their dating. Several points of view have developed on questions of their origin, each of which, respectively, is also associated with the problem of their dating. The problem has not yet been resolved, and the authors of the analyzed sources - Polish researchers invite archaeologists to the discussion.
Keywords in English:history; petroglyphs; cave paintings; discussion; research