Токтаналиева Адела Нурлановна – аспирант кафедры онкологии и лучевой терапии медицинского факультета КРСУ, тел.: +996-705 553337, e-mail: atoktonalieva@bk.ru
Султангазиева Бактыгул Бекбоевна – д-р мед. наук, профессор кафедры онкологии и лучевой терапии медицинского факультета КРСУ, заместитель директора по клинической работе НЦОГ МЗ КР, тел: +996-772 123032, e-mail: bona@mail.ru
Макимбетов Эмил Кожошович – д-р мед. наук, профессор кафедры онкологии и лучевой терапии медицинского факультета КРСУ, чл.-корр. РАЕ, тел.: +996-779-039691, е-mail: makimbetovemil@rambler.ru
РАК ШЕЙКИ МАТКИ: СКРИНИНГ И ДИАГНОСТИКА
Несмотря на широкое распространение скрининговых программ, рак шейки матки (РШМ) остается третьим по распространенности видом рака в развивающихся странах. На основе реализации программы скрининга и принятия улучшенных методов в цитологии шейки матки и знания о роли вируса папилломы человека (ВПЧ) в развитых странах заболеваемость этим заболеванием снижается. Даже если цервикальная ВПЧ-инфекция заметно распространена, РШМ встречается относительно редко. В зависимости от редкости инвазии заболевания и улучшения выявления предраковых поражений целью скрининга является раннее выявление поражений шейки матки для лечения. За последние 50 лет в популяциях при наличии многих программ профилактического скрининга снижение смертности от РШМ составляет 50–75 %. Профилактическое обследование влагалища, мазок шейки матки, тест Папаниколау и тест ДНК ВПЧ являются отличными диагностическими инструментами при исследовании бессимптомных женщин.
Keywords in Russian:рак шейки матки; диагностика; ВПЧ; скрининг
ЖАТЫН МОЮНЧАСЫНЫН РАГЫ: СКРИНИНГ ЖАНА ДИАГНОСТИКА
Скрининг программаларынын кеңири жайылышына карабастан, жатын моюнчасынын рагы (ЖМР) өнүгүп келе жаткан өлкөлөрдө көп кездешүүсү боюнча рактын үчүнчү түрү болуп калууда. Скрининг программасын ишке ашыруунун негизинде жана жатын моюнчасынын цитологиясында жакшыртылган ыкмалардын кабыл алынышы жана адамдын папиллома вирусунун (АПВ) ролу тууралуу билимге ээ болуу менен өнүккөн өлкөлөрдө бул ооруга чалдыгуунун саны азаюуда. Цервикалдуу АПВ инфекциясы көрүнүктүү деңгээлде таркаган болсо да, ЖМР салыштырмалуу аз кездешет. Ооруга чалдыгуунун аздыгына жана рактын алдындагы жабыркоолорду аныктоонун жакшырышына карай скринингдин негизги максаты дарылоо үчүн жатын моюнчасындагы жабыркоолорду эрте аныктоо болуп саналат. Акыркы 50 жылдын ичинде популяцияларда профилактикалык скринингдин көптөгөн программалары бар болгон учурда ЖМР улам каза табуу көрсөткүчүнүн азайышы 50-75%ды түзөт. Жыныс кынын профилактикалык текшерүү, текшерүү үчүн жатын моюнчасынан суюктукту алуу, Папаниколау тести жана АПВ ДНК тести симптомдору жок айымдарды текшерүүдө дартты аныктоочу эң мыкты каражаттар болуп саналат.
Keywords in Kyrgyz:жатын моюнчасынын рагы; дартты аныктоо; АПВ; скрининг
CERVICAL CANCER: SCREENING AND DIAGNOSIS
Despite the widespread screening programs, cervical cancer remains the third most common cancer in developing countries. Based on the implementation of cervical screening programs with the referred adoption of improved screening methods in cervical cytology with the knowledge of the important role of the human papilloma virus (HPV) its incidence is decreased in the developed world. Even if cervical HPV infection is incredibly common, cervical cancer is relatively rare. Depending on the rarity of invasive disease and the improvement of detection of pre-cancerous lesions due to the participation in screening programs, the goal of screening is to detect the cervical lesions early in order to be treated before cancer is developed. In populations with many preventive screening programs, a decrease in cervical cancer mortality of 50-75% is mentioned over the past 50 years. The preventive examination of vagina and cervix smear, Pap test, and the HPV DNA test are remarkable diagnostic tools in the investigation of asymptomatic women.
Keywords in English:cervical cancer; diagnosis; HPV; screening