Боконбаева Сырга Джоомартовна – д-р мед. наук, профессор, академик РАЕН РФ, зав. кафедрой педиатрии медицинского факультета КРСУ, тел.: +996-555 331777, e-mail: sbokonbaeva@gmail.com
Зейвальд Светлана Викторовна – ст. преподаватель кафедры педиатрии медицинского факультета КРСУ, тел.: +996-555 910273, e-mail: vitaminkalana@mail.ru
Афанасенко Галина Петровна – канд. мед. наук, доцент кафедры педиатрии медицинского факультета КРСУ, тел.: +996-550 506406, e-mail: galina_afanasenko@mail.ru
РИСК-ФАКТОРЫ РАЗВИТИЯ ПАТОЛОГИЧЕСКОЙ ГИПЕРБИЛИРУБИНЕМИИ У НЕДОНОШЕННЫХ И ДОНОШЕННЫХ НОВОРОЖДЕННЫХ ДЕТЕЙ
В структуре детской заболеваемости и смертности перинатальная патология за последние годы вышла на первое место. Среди всех патологий, возникающих в перинатальном периоде, значимое место занимает патологическая неонатальная желтуха, которая при несвоевременном лечении может вызывать тяжелое поражение головного мозга. Проведено исследование недоношенных и доношенных новорожденных детей с проявлениями гипербилирубинемии. Целью исследования явилось выявление факторов риска развития гипербилирубинемии у недоношенных и доношенных младенцев. Использовалась параметрическая описательная статистика. В основную группу вошли недоношенные дети с гипербилирубинемией (n = 295), доношенные дети с патологической желтухой (n = 212). Контрольную группу составили 50 доношенных здоровых новорожденных детей. Критериями отбора служили оценка иктеричности кожных покровов и слизистых по шкале Крамера, показатели билирубина в соответствии с номограммой в различные сроки гестации, показатели транскутанной билирубинометрии с помощью билитеста, появление желтухи в первые 36 часов и сохранение гипербилирубинемии более 2-х недель у доношенных и более 3-х недель у недоношенных младенцев. Выявлено, что прогностически неблагоприятными факторами являются отягощённый акушерский анамнез, паритет беременности и родов, патологическое течение беременности, возраст матерей, гендерное соотношение. В структуре неонатальных патологических желтух у недоношенных младенцев преобладают желтухи смешанного и конъюгационного генеза, реже – гемолитического генеза. Большое значение имеет динамическое наблюдение за новорожденными после выписки из родильного дома, так как младенцы выписываются через 3 дня с проявлениями неонатальной желтухи, а поступают на 2–3-й неделе жизни в реанимационное отделение с клиникой ядерной желтухи.
Keywords in Russian:недоношенные; доношенные; новорожденные; факторы риска; патологическая желтуха; гипербилирубинемия
АРА ТӨРӨЛГӨН ЖАНА МӨӨНӨТҮНДӨ ТӨРӨЛГӨН ЫМЫРКАЙЛАРДА ПАТОЛОГИЯЛЫК ГИПЕРБИЛИРУБИНЕМИЯНЫН ӨРЧҮП КЕТҮҮ КОРКУНУЧУ-ФАКТОРЛОРУ
Акыркы жылдары балдар ооруларынын жана өлүмүнүн түзүмүндө перинаталдык патология биринчи орунга чыкты. Перинаталдык мезгилде пайда болгон бардык патологиялардын арасында неонаталдык сарык орчундуу орунду ээлейт, аны өз учурунда дарылабаса, мээнин катуу жабыркашына алып келиши мүмкүн. Гипербилирубинемиянын белгилери байкалган ара төрөлгөн жана мөөнөтүндө төрөлгөн ымыркайларга изилдөө жургүзүлдү. Изилдөөнүн максаты ара төрөлгөн жана мөөнөтүндө төрөлгөн ымыркайларда гипербилирубинемиянын өрчүп кетүү коркунучунун факторлорун аныктоо болуп эсептелген. Параметрдик сүрөттөмө статистикасы колдонулду. Негизги топко гипербилирубинемия менен ара төрөлгөн ымыркайлар (n = 295), мөөнөтүндө төрөлгөн патологиялык сарык менен жабыркаган ымыркайлар (n = 212) кирди. Көзөмөлдөө тобу 50 толук кандуу дени сак жаңы төрөлгөн ымыркайлардан турган. Тандоонун критерийлери болуп Крамер шкаласы боюнча теринин жана былжырлуу челдин саргайышын, кош бойлуулуктун ар түрдүү мезгилдериндеги номографияга ылайык билирубиндин көрсөткүчтөрүн, билипесттин жардамы менен транскутулярдык билирубинометриянын индекстерин, биринчи 36 саатта сарыктын башталышын жана гипербилирубинемиянын мөөнөтүндө төрөлгөн ымыркайларда 2 жумадан ашык жана ара төрөлгөн ымыркайларда 3 жумадан ашык мөөнөткө сакталышын баалоо болду. Акушердик анамнезге, кош бойлуулуктун жана төрөттүн паритетине, кош бойлуулуктун патологиялык өтүшүнө, энелердин жашына, гендердик катышка байланыштуу болжолдуу жагымсыз факторлор бар экендиги аныкталды. Ара төрөлгөн ымыркайлардын патологиялык сарык түзүмүндө аралаш жана конъюгациялык генездин сарыгы басымдуулук кылат, гемолитикалык генездин сарыгы сейрек байкалат. Төрөт үйүнөн чыккандан кийин жаңы төрөлгөн ымыркайларга байкоо жүргүзүү чоң мааниге ээ, анткени ымыркайлар 3 күндөн кийин жаңы төрөлгөндөрдүн сарык оорусунун белгилери менен чыгарылып, 2‒3-жумада клиникалык ядролук сарык оорусу менен жандандыруу бөлүмүнө жаткырылат.
Keywords in Kyrgyz:ара төрөлгөн ымыркайлар; мөөнөтүндө төрөлгөн ымыркайлар; жаңы төрөлгөн ымыркайлар; тобокелдик факторлору; патологиялык сарык; гипербилирубинемия
RISK-FACTORS FOR REALIZATION OF PATHOLOGICAL JAUNDICE IN PREMATURE AND PREMATURE AND FULL-TERM NEWBORNS
In the structure of childhood morbidity and mortality, perinatal pathology has come to the front in recent years. Among all the pathologies that occur in the perinatal period, a significant place is occupied by pathological neonatal jaundice, which, if not treated promptly, can cause severe brain damage. A study of premature and full-term newborns with manifestations of hyperbilirubinemia was carried out. The aim of the study was to identify risk factors for the development of hyperbilirubinemia in premature and full-term infants. Parametric descriptive statistics were used. The main group included premature newborns with hyperbilirubinemia (n = 295), full-term infants with pathological jaundice (n = 212). The control group consisted of 50 full-term healthy newborns. The selection criteria were the assessment of the icterus of the skin and mucous membranes according to the Kramer scale, the bilirubin indices in accordance with the nomogram at different gestational periods, the indices of transcutaneous bilirubinometry using bilipest, the onset of jaundice in the first 36 hours and the persistence of hyperbilirubinemia for more than 14 days in full-term and more than 21 days in premature infants. It was revealed that prognostically unfavorable factors are aggravated obstetric history, parity of pregnancy and childbirth, pathological course of pregnancy, age of mothers, gender ratio. In the structure of neonatal pathological jaundice in premature infants, jaundice of mixed and conjugated genesis prevails, less often of hemolytic genesis. Observation of newborns after discharge from the maternity hospital is of great importance, since infants are discharged after 3 days with manifestations of neonatal jaundice, and, on 2–3 week of life, are admitted to the intensive care unit with nuclear jaundice clinical picture.
Keywords in English:premature; full-term; newborns; risk factors; pathological jaundice; hyperbilirubinemia