Жолдошбек кызы Касиет – аспирант кафедры английского языка по направлению сравнительно-историческое, типологическое и сопоставительное языкознание Бишкекского гуманитарного университета им. К. Карасаева, тел.: +996-703 019265, e-mail: joldoshbekova.1994@mail.ru
РЕПРЕЗЕНТАЦИЯ КОНЦЕПТА «ПОКРОВИТЕЛЬСТВО» В ХУДОЖЕСТВЕННОМ ТЕКСТЕ (НА МАТЕРИАЛЕ РУССКОГО ЯЗЫКА)
Рассматриваются средства репрезентации концепта «покровительство» в художественном тексте. Исследуются лексические единицы, объединённые семой «покровительство» или выражающие соответствующее значение в условиях контекста. Рассматриваются различные стороны концепта «покровительство», реализованные в условиях функционирования исследуемого концепта в художественном тексте. Концепт «покровительство» рассматривается как средство выражения иерархических отношений, как средство выражения межличностных отношений, как средство выражения отношений «начальник-подчинённый». В основе концепта «покровительство» лежит оппозиция «сильный–слабый». В художественном тексте анализируемый концепт является средством передачи межличностных отношений, выступая как способ характеристики персонажей. В статье выделяются такие компоненты исследуемого концепта, как объект и субъект покровительства. Автор приходит к выводу, что репрезентация концепта «покровительство» в художественном тексте способствует более глубокому раскрытию образов персонажей.
Keywords in Russian:концепт «покровительство»; содержание концепта; репрезентация; словарное значение; художественный текст; образ
КӨРКӨМ ТЕКСТТЕГИ «КОЛДОО КӨРСӨТҮҮ» ТҮШҮНҮГҮН ЧАГЫЛДЫРУУ КАРАЖАТТАРЫ (ОРУС ТИЛИНИН МАТЕРИАЛЫНЫН НЕГИЗИНДЕ)
Макалада көркөм тексттеги «колдоо көрсөтүү» түшүнүгүн чагылдыруу каражаттары жөнүндө сөз болот. «Колдоо көрсөтүү» сөзү менен бириккен же контекстин шартында тиешелүү маанини билдирген лексикалык бирдиктер изилденет. Көркөм тексттеги изилденип жаткан түшүнүктүн иштөө шартында ишке ашырылган «колдоо көрсөтүү» түшүнүгүнүн ар кандай аспектилери каралат. «Колдоо көрсөтүү» түшүнүгү иерархиялык мамилелерди билдирүүчү каражат катары, адамдар аралык мамилелерди билдирүүчү каражат катары, «башчы-баш ийүүчү» мамилени билдирүүчү каражат катары каралат. «Колдоо көрсөтүү» түшүнүгүнүн негизинде «күчтүү-алсыз» оппозициясы жатат. Көркөм текстте тандалган түшүнүк каармандарды мүнөздөө ыкмасы катары иш алып барган, адамдар аралык мамилелерди жеткирүүнүн каражаты болуп саналат. Макалада «колдоо көрсөтүүнүн» объектиси жана предмети сыяктуу изилдөөгө алынган түшүнүктүн компоненттерин баса белгиленген. Автор көркөм тексттеги колдоо көрсөтүү түшүнүгүнүн чагылдырылышы каармандардын образдарын тереңирээк ачууга өбөлгө болот деген тыянакка келген.
Keywords in Kyrgyz:«колдоо көрсөтүү» түшүнүгү; түшүнүктүн мазмуну; өкүлчүлүгү; сөздүк мааниси; көркөм текст; образ
REPRESENTATION OF THE CONCEPT «PATRONAGE» IN A LITERARY TEXT (ON THE MATERIAL OF THE RUSSIAN LANGUAGE)
The article discusses the means of representing the concept of "patronage" in a literary text. The lexical units, united by the seme "patronage" or expressing the corresponding meaning in the context, are investigated. Various aspects of the concept of “patronage”, realized in the conditions of the functioning of the studied concept in a literary text, are considered. The concept of "patronage" is considered as a means of expressing hierarchical relations, as a means of expressing interpersonal relations, as a means of expressing the relationship "boss - subordinate". The concept of "patronage" is based on the opposition «strong - weak». In a literary text, the analyzed concept is a means of conveying interpersonal relations, acting as a way of characterizing characters. The article highlights such components of the studied concept as the object of patronage and the subject of patronage. The author comes to the conclusion that the representation of the concept of "patronage" in a literary text contributes to a deeper revealing of the characters' images.
Keywords in English:the concept of «patronage»; the content of the concept; representation; dictionary meaning; literary text; image