Подрезова Юлия Андреевна – канд. геогр. наук, с.н.с. отдела № 2 «Климат, вода и природные ресурсы» Центрально-Азиатского института прикладных исследований Земли, г. Бишкек, тел.: +996-555 386598, +996-312 317119, е-mail: j.podrezova@caiag.kg
Подрезов Олег Андреевич – д-р геогр. наук, профессор кафедры метеорологии, экологии и охраны окружающей среды естественно-технического факультета Кыргызско-Российского Славянского университета им. Б.Н. Ельцина, г. Бишкек, тел.: +996-552 429800, +996-312 615036, е-mail: meteokaf_ krsu@mail.ru
ИЗМЕНЕНИЯ КЛИМАТА БИШКЕКА ЗА СТОЛЕТИЕ 1930–2030 гг.
Анализируются линейные тренды различных характеристик температуры воздуха (средние годовые и средние месячные, минимальные и максимальные за каждый месяц), а также годовых и сезонных сумм осадков по метеостанции Бишкек за период наблюдений 1928–2020 гг. Делается статистический прогноз этих характеристик на период до 2030 г. Получено, что в поле средних годовых температур потепление за 100 лет составит 2,7 °С. Но небольшое потепление наблюдается в январе в поле абсолютных минимальных температур и составит 9,3 °С. Годовые суммы осадков за 100-летний период возрастут от 385 до 499 мм или на 30 %. При этом зимние, весенние и осенние осадки увеличатся соответственно на 87, 21 и 39 %, а летние осадки уменьшатся на 18%.
Keywords in Russian:г. Бишкек; температура воздуха; осадки, их изменения за период 1930–2030 гг.
ЖҮЗ ЖЫЛДА (1930–2030-ЖЫЛДАРЫ) БИШКЕК ШААРЫНДАГЫ КЛИМАТТЫН ӨЗГӨРҮШҮ
Макалада Бишкек шаарындагы метеорологиялык станциядагы 1928–2020-жылдардагы байкоо мезгилиндеги абанын температурасынын ар кандай мүнөздөмөлөрүнүн сызыктуу тенденциялары (орточо жылдык жана айлык орточо, ар бир ай үчүн минималдуу жана максимум), ошондой эле жаан-чачындын жылдык жана сезондук өлчөмдөрү талдоого алынган. Бул мүнөздөмөлөрдүн статистикалык болжолу 2030-жылга чейинки мезгилге түзүлөт. 100 жыл ичинде жылдык орточо температура 2,7°С ге жылыгандыгы аныкталган. Бирок абанын температурасынын эң чоң градуска жылышы январь айында абсолюттук минималдуу температура чөйрөсүндө байкалат жана 9,3°Сге чейин жетет. Жылдык жаан-чачындын көлөмү 100 жылдык мезгилде 385тен 499 ммге чейин же 30%га көбөйгөн. Ошол эле учурда,кышкы, жазгы жана күзгү жаан-чачындар тиешелүүлүгүнө жараша 87, 21 жана 39%га көбөйгөн, жайкы жаан-чачындар 18%га азайган.
Keywords in Kyrgyz:Бишкек шаары; абанын температурасы; жаан-чачындар, алардын 1930–2030-жылдардагы өзгөрүүлөрү
CLIMATE CHANGES IN BISHKEK OVER THE CENTURY 1930-2030
Linear trends of various air temperature characteristics (average annual and monthly average, minimum and maximum for each month), as well as annual and seasonal precipitation amounts at the Bishkek meteorological station for the observation period 1928-2020 have been analyzed. A statistical forecast of these characteristics is made for the period up to 2030. It is found that in the fi eld of average annual temperatures, the warming over 100 years will be 2.7° C. But the greatest warming is observed in January in the fi eld of absolute minimum temperatures and will amount to 9.3° С. Annual precipitation amounts over a 100-year period will increase from 385 to 499 mm, or by 30 %. At the same time, winter, spring and autumn precipitation will increase by 87, 21 and 39 %, respectively, and summer precipitation will decrease by 18 %.
Keywords in English:Bishkek; air temperature; precipitation, their changes for the period 1930–2030