Константинова Альфия Гумаровна – канд. ист. наук, науч. сотрудник Центра политической и социокультурной истории Института истории и археологии УрО РАН, г. Екатеринбург, Россия, тел.: +79086307263, е-mail: alfijasharafullina@rambler.ru
ОБРАЗОВАТЕЛЬНОЕ ПРОСТРАНСТВО УРАЛЬСКИХ ЗАКРЫТЫХ АДМИНИСТРАТИВНО-ТЕРРИТОРИАЛЬНЫХ ОБРАЗОВАНИЙ АТОМНОЙ ПРОМЫШЛЕННОСТИ В 1990-е ГОДЫ
Рассмотрено локальное образовательное пространство уральских закрытых административно-территориальных образований атомной промышленности в период активных социокультурных трансформаций российского общества в 1990-е гг., выявлены его сущностные характеристики как пространства образования и пространства для образования. Образовательное пространство представлено как составная часть пространственно-временного континуума, в рамках которого функционировал социум этих уникальных муниципальных образований. В соответствии с общероссийскими тенденциями в образовательном пространстве закрытых городов Урала активно проявились новые явления и процессы: переход к вариативному образованию с большей свободой выбора содержания и технологий обучения, создание разных моделей образовательных учреждений, прохождение процедур лицензирования и аккредитации образовательными учреждениями, сокращение объёмов бюджетного финансирования сферы образования, внедрение практики оказания платных образовательных услуг, информатизация образования и ряд других изменений, однако в некоторых сферах обозначился ряд специфических черт, возникших под влиянием местных условий.
Keywords in Russian:закрытые города; закрытое административно-территориальное образование; ЗАТО; Урал; образовательное пространство; образовательное учреждение
1990-ЖЫЛДАРДАГЫ УРАЛДЫН АТОМДУК ӨНӨР ЖАЙЫНЫН ЖАБЫК АДМИНИСТРАТИВДИК-АЙМАКТЫК ТҮЗҮЛҮШҮНДӨГҮ БИЛИМ БЕРҮҮ МЕЙКИНДИГИ
Бул макалада 1990-жылдардагы орус коомунун активдүү социалдык-маданий кайра жаралуу мезгилиндеги Уралдын атомдук өнөр жайынын жабык административдик-аймактык түзүлүштөрүндөгү жергиликтүү билим берүү мейкиндиги каралып, билим берүү мейкиндиги катары жана билим берүү үчүн мейкиндик катары анын маанилүү мүнөздөмөлөрү аныкталды. Билим берүү мейкиндиги мейкиндик-убакыт континуумунун ажырагыс бөлүгү катары каралып, анын алкагында ушул уникалдуу муниципалдык түзүлүштөрдүн коому иштеген. Жалпы россиялык тенденциялар мүнөздүү болгон Уралдын жабык шаарларынын билим берүү мейкиндигинде жаңы кубулуштар жана процесстер активдүү түрдө байкалды: мазмунун жана окутуу технологияларын эркин тандоо менен ар тараптуу билим берүүгө өтүү, ар түрдүү моделдерди түзүү, билим берүү уюмдарынын лицензиялоо жана аккредитациялоо жол-жоболорунан өтүшү, билим берүү чөйрөсүн бюджеттик каржылоонун көлөмүн кыскартуу, акы төлөнүүчү билим берүү кызматтарын көрсөтүү практикасын киргизүү, билим берүүнү маалыматташтыруу жана башка бир катар өзгөрүүлөр, бирок айрым тармактарда жергиликтүү шарттардын таасири астында бир катар өзгөчө белгилер пайда болгон.
Keywords in Kyrgyz:жабык шаарлар; жабык административдик-аймактык түзүлүш; ЖААББ; Урал; билим берүү мейкиндиги; билим берүү мекемеси
THE EDUCATIONAL SPACE OF THE URAL CLOSED ADMINISTRATIVE-TERRITORIAL FORMATIONS OF NUCLEAR INDUSTRY IN THE 1990s
The article deals with the local educational space of the Ural closed administrative-territorial formations of nuclear industry during the period of active socio-cultural transformations of Russian society in the 1990s and reveals its essential characteristics as a space of education and a space for education. The educational space is presented as a part of the space-time continuum, where the society of these unique municipalities was functioning. In accordance with all-Russian trends new phenomena and processes were actively manifested in the educational space of the Ural closed towns: transition to variable education with more freedom of choice for content and technologies, creation of different models of educational institutions, licensing and accreditation of educational institutions, reduction of budget financing of the education, adoption of the practice of providing paid educational services, computerization of education and a number of other changes. However, some specific features emerged in certain areas under the influence of local conditions.
Keywords in English:closed towns; closed administrative-territorial formation; ZATO; Ural; educational space; educational institution