Куланбаева Зульфия Абдиловна – канд. юрид. наук, доцент кафедры уголовного процесса и криминалистики юридического факультета Кыргызско-Российского Славянского университета им. Б.Н. Ельцина, г. Бишкек, тел.: +996-504 993363, e-mail: zulfiiakulanbaeva@gmail.com
Мурзабекова Жыпар Таавалдиевна – д-р юрид. наук, доцент, зав. кафедрой «Юриспруденция» Международной академии управления, права, финансов и бизнеса, г. Бишкек, тел.: +996-557 731414, e-mail: murzabekova001@mail.ru
Насбекова Саткынай Калыбековна – д-р юрид. наук, профессор кафедры гражданского права и процесса юридического факультета Кыргызско-Российского Славянского университета им. Б.Н. Ельцина, г. Бишкек, тел.: +996-772 000260, e-mail: satkynai26@mail.ru
Тен Андрей Валерьевич – д-р юрид. наук, и.о. профессора кафедры международных отношений и права Дипломатической академии Министерства иностранных дел Кыргызской Республики им. К. Дикамбаева, г. Бишкек, тел.: +996-555 227722, e-mail: alu.andrei@gmail.com
НЕКОТОРЫЕ ВОПРОСЫ БОРЬБЫ С ГЕНДЕРНОЙ ДИСКРИМИНАЦИЕЙ И ГЕНДЕРНЫМ НАСИЛИЕМ: ПРАВОВОЕ РЕГУЛИРОВАНИЕ В КЫРГЫЗСКОЙ РЕСПУБЛИКЕ, ПРОБЛЕМЫ И ПУТИ РЕШЕНИЯ
Исследуется проблема борьбы с дискриминацией по признаку пола, а также семейным насилием в отношении женщин и девочек в Кыргызской Республике. Актуальность выбранной темы обусловлена тем, что на современном этапе развития Кыргызской Республики на уровне государства в стремлении соответствовать международным стандартам прав человека принята идея гендерного равенства во всех сферах общественной жизни. Такое положение обусловливает необходимость пересмотра национального законодательства в целях обеспечения гендерного равенства и борьбы с гендерной дискриминацией и гендерным насилием. Целью статьи являются анализ национального законодательства и имплементированных норм международного права на предмет эффективности мер борьбы с гендерной дискриминацией и гендерным насилием, а также предложение корректировки некоторых нормативных актов с целью реализации сбалансированной гендерной политики. Рассмотрены такие проблемы, как отсутствие или низкая эффективность механизмов борьбы с гендерной дискриминацией и гендерным насилием, вопросы пресечения и профилактики сексуальных домогательств и гендерная асимметрия при пресечении семейного насилия в отношении женщин и девочек. На основе анализа национального законодательства предложены конкретные меры борьбы с гендерной дискриминацией и гендерным насилием в Кыргызской Республике, направленные на совершенствование уголовного, административного, трудового законодательства, специальных законов в области гендерного равенства. Предложенные изменения и дополнения в национальное законодательство ранее не были представлены в отечественной науке.
Keywords in Russian:гендерная политика; гендерное равенство; гендерная дискриминация; гендерные стереотипы; равные права; представленность мужчин и женщин; семейное насилие; сексуальное домогательство; жертва; запрет
ГЕНДЕРДИК БАСМЫРЛОО ЖАНА ГЕНДЕРДИК ЗОМБУЛУК МЕНЕН КҮРӨШҮҮНҮН АЙРЫМ МАСЕЛЕЛЕРИ: КЫРГЫЗ РЕСПУБЛИКАСЫНДА УКУКТУК ЖӨНГӨ САЛУУ, КӨЙГӨЙЛӨР ЖАНА АЛАРДЫ ЧЕЧҮҮ ЖОЛДОРУ
Макалада Кыргыз Республикасындагы жынысы боюнча басмырлоого, ошондой эле аялдарга жана кыздарга карата үй-бүлөлүк зомбулукка каршы күрөшүү маселеси изилденген. Тандалган теманын актуалдуулугу Кыргыз Республикасын мамлекеттин деңгээлинде өнүктүрүүнүн азыркы этабында адам укуктарынын эл аралык стандарттарына ылайык келүүгө умтулууда коомдук турмуштун бардык чөйрөлөрүндө гендердик теңчилик идеясы кабыл алынгандыгы менен шартталган. Мындай абал гендердик теңчилдикти камсыз кылуу жана гендердик басмырлоого жана гендердик зомбулукка каршы күрөшүү максатында улуттук мыйзамдарды кайра карап чыгуу зарылдыгын шарттайт. Макаланын максаты - улуттук мыйзамдарды жана гендердик басмырлоого жана гендердик зомбулукка каршы күрөшүү чараларынын натыйжалуулугуна карата эл аралык укуктун имплементацияланган ченемдерине талдоо жүргүзүү, ошондой эле тең салмактуу гендердик саясатты ишке ашыруу максатында айрым ченемдик укуктук актыларга оңдоолорду сунуштоо болуп эсептелет. Гендердик басмырлоо жана гендердик зомбулук менен күрөшүү механизмдеринин жоктугу же төмөн натыйжалуулугу, сексуалдык асылууларга бөгөт коюу жана алдын алуу маселелери, аялдарга жана кыздарга карата үй-бүлөлүк зомбулукка бөгөт коюуда гендердик асимметрия сыяктуу көйгөйлөр каралды. Улуттук мыйзамдарга талдоо жүргүзүүнүн негизинде Кыргыз Республикасындагы гендердик басмырлоого жана гендердик зомбулукка каршы күрөшүү боюнча кылмыш-жаза, административдик, эмгек мыйзамдарын, гендердик теңчилдик жаатындагы атайын мыйзамдарды өркүндөтүүгө багытталган конкреттүү чаралар сунушталды. Улуттук мыйзамдарга сунушталып жаткан өзгөртүүлөр жана толуктоолор мурда ата мекендик илимде берилген эмес.
Keywords in Kyrgyz:гендердик саясат; гендердик теңчилдик; гендердик басмырлоо; гендердик стереотиптер; тең укуктар; аялдар менен эркектердин өкүлчүлүгү; үй-бүлөлүк зомбулук; сексуалдык асылуу; жабырлануучу; тыюу салуу
SOME ISSUES OF THE FIGHT AGAINST GENDER DISCRIMINATION AND GENDER VIOLENCE: LEGAL REGULATION IN THE KYRGYZ REPUBLIC, PROBLEMS AND SOLUTIONS
This article is devoted to the study of the problems of combating gender discrimination, as well as domestic violence against women and girls in the Kyrgyz Republic. The relevance of the chosen topic is due to the fact that at the present stage of development of the Kyrgyz Republic at the state level, in an effort to comply with international human rights standards, the idea of gender equality in all spheres of public life has been adopted. This situation necessitates the revision of national legislation in order to ensure gender equality and combat gender discrimination and gender-based violence. The purpose of the article is to analyze the national legislation and the implemented norms of international law in terms of the effectiveness of measures to combat gender discrimination and gender-based violence, as well as to propose adjustments to some regulations in order to implement a balanced gender policy. The following problems are considered in the article: the absence or low efficiency of mechanisms to combat gender discrimination and gender-based violence; issues of suppression and prevention of sexual harassment; gender asymmetry in the prevention of domestic violence against women and girls. Based on the analysis of national legislation, specific measures are proposed to combat gender discrimination and gender-based violence in the Kyrgyz Republic, aimed at improving criminal, administrative, labor legislation, and special laws in the field of gender equality. The proposed changes and additions to the national legislation have not previously been presented in domestic science.
Keywords in English:gender policy; gender equality; gender discrimination; gender stereotypes; equal rights; representation of men and women; domestic violence; sexual harassment; victim; prohibition