Певная Мария Владимировна – д-р социол. наук, приглашенный профессор Шанхайского университета политических наук и права, Китайская Народная Республика, тел.: +7 982 7189210, e-mail: usovet_info@mail.ru
ВОЛОНТЕРСТВО СТУДЕНЧЕСТВА В СОЦИОКУЛЬТУРНОМ РАЗВИТИИ ГОРОДОВ ПОСТКОММУНИСТИЧЕСКИХ СТРАН: ХАРАКТЕРИСТИКИ И УСПЕШНЫЕ ПРОЕКТЫ (ПО МАТЕРИАЛАМ КОМПАРАТИВНОГО ИССЛЕДОВАНИЯ В РОССИИ, АРМЕНИИ, ПОЛЬШЕ И РУМЫНИИ)
Рассматривается волонтерское участие студенчества в развитии городов и его организации в рамках социокультурных городских проектов. Волонтерство студентов, с одной стороны, помогает молодежи реализовать свой личностный и профессиональный потенциал. С другой стороны, является ресурсом развития социокультурной жизни городов в разных странах, что соответствует глобальным трендам интеграции волонтерства в программы и проекты территориального управления. Цель статьи – оценить опыт студенческого волонтерства в посткоммунистических странах и охарактеризовать волонтерское участие молодежи в успешно привлекающих молодых волонтеров социокультурных городских проектах. В статье отражены результаты сравнительного международного проекта, проведенного в 2020–2021 гг. Представлены данные социологического опроса (выборка целевая, N = 1272) студенческой молодежи Свердловской области (Российская Федерация), Ширакской области (Армения), области Банат (Румыния), Великопольского воеводства (Польша), а также результаты кейс-стади, которые позволили детально изучить девять лучших социокультурных городских проектов с участием молодежи Екатеринбурга (Россия), Гюмри (Армения), Тимишуары (Румыния), выделив типовые характеристики волонтерского участия студенчества вне социокультурного странового контекста. В статье описываются три типа успешных социокультурных проектов, в которых доминируют: «серьезное долгосрочное или проектное хорошо осознанное, индивидуальное волонтерское участие»; «эпизодическое волонтерское участие с определенным уровнем его осознанности и чаще индивидуальным выбором данной активности»; «массовое разовое волонтерское участие, чаще носящее коллективный характер и характеризуемое низким уровнем осознанности сути деятельности».
Keywords in Russian:волонтерство студенчества; социальное участие молодежи; развитие городов; социокультурные молодежные проекты
ПОСТКОММУНИСТТИК ӨЛКӨЛӨРДҮН ШААРЛАРЫНЫН СОЦИАЛДЫК-МАДАНИЙ ӨНҮГҮҮСҮНДӨ СТУДЕНТТЕРДИН ЫКТЫЯРЧЫЛЫГЫ: МҮНӨЗДӨМӨЛӨРҮ ЖАНА ИЙГИЛИКТҮҮ ДОЛБООРЛОРУ (РОССИЯ, АРМЕНИЯ, ПОЛЬША ЖАНА РУМЫНИЯДАГЫ САЛЫШТЫРМА ИЗИЛДӨӨНҮН МАТЕРИАЛДАРЫ БОЮНЧА)
Макалада социалдык-маданий шаар куруу долбоорлорунун алкагында шаарларды өнүктүрүүгө жана аны уюштурууга студенттердин ыктыярдуу катышуусу каралат. Студенттик ыктыярдуу кызмат, бир жагынан, жаштарга жеке жана кесиптик потенциалын ишке ашырууга жардам берет. Экинчи жагынан, бул ыктыярчылыкты аймактык башкаруунун программаларына жана долбоорлоруна интеграциялоонун глобалдык тенденцияларына туура келген ар кайсы өлкөлөрдүн шаарларынын социалдык-маданий турмушун өнүктүрүү үчүн ресурс болуп саналат. Макаланын максаты – посткоммунисттик өлкөлөрдөгү студенттик ыктыярчылык тажрыйбаны баалоо жана жаш ыктыярчыларды шаардык социалдык-маданий долбоорлорго ийгиликтүү тартуу менен жаштардын ыктыярдуу катышуусун мүнөздөө. Макалада 2020–2021-жылдары жүргүзүлгөн эл аралык долбоордун жыйынтыктары салыштырма чагылдырылган. Свердлов облусунун (Россия Федерациясы), Ширак облусунун (Армения), Банат облусунун (Румыния), Вилькопольск воеводствосунун (Польша) студент жаштарын социологиялык сурамжылоонун маалыматтары (максаттуу үлгү, N = 1272), ошондой эле студенттик ыктыярдуу катышуунун типтүү өзгөчөлүктөрүн көрсөтүү менен Екатеринбург (Россия), Гюмри (Армения), Тимишуари (Румыния) жаштарынын катышуусу менен тогуз мыкты социалдык-маданий шаар долбоорлорун деталдуу изилдөөгө мүмкүндүк берген кейс изилдөөнүн натыйжалары өлкөнүн социалдык-маданий контекстинен тышкары студенттердин ыктыярдуу катышуусунун типтүү өзгөчөлүктөрүн көрсөтүү менен берилди. Макалада үстөмдүк кылган ийгиликтүү социалдык-маданий долбоорлордун үч түрү сүрөттөлөт: «олуттуу узак мөөнөттүү же долбоорго негизделген, аң-сезимдүү, жеке ыктыярдуу катышуу»; «белгилүү деңгээлдеги маалымдуулук жана көбүнчө бул ишти жеке тандоо менен эпизоддук ыктыярдуу катышуу»; «массалык бир жолку ыктыярчылардын катышуусу, көбүнчө жамааттык мүнөздөгү жана иш-аракеттин маңызын түшүнүүнүн төмөн деңгээли менен мүнөздөлөт».
Keywords in Kyrgyz:студенттик ыктыярчылык; жаштардын коомдук катышуусу; шаарларды өнүктүрүү; жаштардын социалдык-маданий долбоорлору
STUDENT VOLUNTEERING IN THE SOCIO-CULTURAL DEVELOPMENT OF CITIES IN POST-COMMUNIST COUNTRIES: CHARACTERISTICS AND SUCCESSFUL PROJECTS (BASED ON COMPARATIVE RESEARCH IN RUSSIA, ARMENIA, POLAND, AND ROMANIA)
The article is devoted to the study of student volunteer participation in urban development and its organization within the framework of socio-cultural urban projects. On the one hand, student volunteering helps young people realize their personal and professional potential. On the other hand, it is a resource for the development of the socio–cultural life of cities in different countries, which corresponds to global trends in the integration of volunteering into the programs and projects of territorial administration. The aim of the article is to evaluate the experience of student volunteering in post–communist countries and to characterize the volunteer participation of young people in socio-cultural urban projects that successfully attract young volunteers. The article reflects the results of a comparative international project conducted in 2020–2021. The authors present the data of a sociological study (a purposive sample, N = 1272) of student youth of the Sverdlovsk region (Russian Federation), Shirak region (Armenia), Banat region (Romania), Greater Poland Voivodeship (Poland), The article presents the results of a case study that allowed to study the 9 best socio-cultural urban projects in details with the participation of youth from Yekaterinburg (Russia), Gyumri (Armenia), Timisuary (Romania), highlighting the typical characteristics of student volunteer participation outside the socio-cultural country context. The article describes three types of successful socio-cultural projects, dominated by "serious longterm or project-based well-informed, individual volunteer participation", "episodic volunteer participation with a certain level of awareness and more often an individual choice of this activity", "mass single volunteer participation, more often having a collective character and characterized by a low level of awareness of the essence of the activity".
Keywords in English:student volunteerism; youth social participation; urban development; sociocultural youth projects