Осмонов Жанарбек Ысманович – преподаватель кафедры «Информационные технологии в экономике» Кыргызского государственного технического университета им. И. Раззакова, г. Бишкек, тел.: +996-702 333263, e-mail: bemjanos@mail.ru
ОБОСНОВАНИЕ ТИПОРАЗМЕРНОГО РЯДА БИОГАЗОВЫХ УСТАНОВОК ДЛЯ МАЛЫХ СЕЛЬХОЗФОРМИРОВАНИЙ
При переработке навоза сельскохозяйственных животных с помощью современной биогазовой технологии можно получить весьма ценную продукцию – биогаз и биоудобрения для сельских потребителей. Обоснован типоразмерный ряд основного элемента биогазовых установок – биореактора для фермерских и кооперативных хозяйств в зависимости от поголовья и вида сельскохозяйственных животных. Рекомендованы необходимые режимы сбраживания (термофильный и мезофильный) биомассы в биореакторе и способы содержания животных. Полученная линейная зависимость объема биореактора от количества животных (V = f (n)) позволяет подобрать соответствующий объем биореактора для любого количества и вида животных в выбранном хозяйстве.
Keywords in Russian:биогазовая установка; малые сельхозформирования; биореактор; навоз; типоразмерный ряд; сельскохозяйственные животные
ЧАКАН АЙЫЛ ЧАРБА ТҮЗҮЛҮШТӨРҮ ҮЧҮН БИОГАЗ ОРНОТМОЛОРУНУН ТИПТҮҮ ӨЛЧӨМДҮК КАТАРЛАРЫН НЕГИЗДӨӨ
Айыл чарба малынын кыгын кайра иштетүүдө заманбап биогаз технологиясынын жардамы менен абдан баалуу продукцияны – биогазды жана айылдык керектөөчүлөр үчүн био жер семирткичтерди алууга болот. Биогаз орнотмолорунун негизги элементинин – фермердик жана кооперативдик чарбалар үчүн жаныбарлардын башына жана айыл чарба жаныбарларынын түрүнө жараша биореактордун типтүү өлчөмдүк сериясы негизделген. Биореактордогу биомассанын керектүү ачытуу режимдери (термофилдик жана мезофилдик) жана жаныбарларды кармоо ыкмалары сунушталган. Натыйжада биореактордун көлөмүнүн жаныбарлардын санына сызыктуу көз карандылыгы (V = f (n)) тандалган чарбадагы жаныбарлардын каалаган саны жана түрү үчүн биореактордун тиешелүү көлөмүн тандоого мүмкүндүк берет.
Keywords in Kyrgyz:биогаз орнотмосу; чакан айыл чарба ишканалары; биореактор; кык; өлчөмдөр катары; айыл чарба жаныбарлары
JUSTIFICATION OF THE SIZE RANGE OF BIOGAS INSTALLATIONS FOR SMALL AGRICULTURAL FORMS
Farm animal manure, when processed using modern biogas technology, produces valuable products - biogas and biofertilizers for rural consumers. By examining the output of manure in existing small agricultural enterprises, the standard size range of the main element of biogas bioreactor installations for farms and cooperative farms was substantiated, depending on the number and type of farm animals. This also takes into account the fermentation modes (thermophilic and mesophilic) of biomass in the bioreactor and methods of keeping animals. The resulting linear dependence of the bioreactor volume on the number of animals (V = f (n)) allows you to select the appropriate bioreactor volume for any number and type of animals in the selected farm.
Keywords in English:biogas plant; small agricultural enterprises; bioreactor; manure; size range; farm animals