Мамаева Айпери Турдумахаматовна – аспирант, преподаватель кафедры терапевтической стоматологии с курсом детской терапевтической стоматологии Ошского государственного университета, Кыргызская Республика, е-mail: mamaevaajperi26@gmail.com
Ешиев Абдыракман Молдалиевич – д-р мед. наук, профессор, чл.-корр. Национальной академии наук Кыргызской Республики, зав. отделением челюстно-лицевой хирургии Ошской межобластной объединенной клинической больницы, Кыргызская Республика, тел.: +996-552 225003, е-mail: eshiev-abdyrakhman@rambler.ru
ИССЛЕДОВАНИЕ УПОТРЕБЛЕНИЯ НАСВАЯ СРЕДИ ПОДРОСТКОВ И СТУДЕНТОВ: РАЗРАБОТКА АНКЕТЫ ДЛЯ ВЫЯВЛЕНИЯ ПРАКТИК И ОСВЕДОМЛЕННОСТИ О ВРЕДЕ
Настоящее исследование представляет собой анкетирование подростков и студентов, употребляющих насвай, и их осведомленность о вреде. Цель исследования заключается в изучении распространенности употребления насвая среди подростков и студентов, а также уровень осведомленности об опасностях и вреде, связанных с потреблением насвая. Проведен опрос подростков 10–11-х классов средней школы-гимназии имени С.М. Кирова и студентов, обучающихся в Ошском государственном университете города Ош. Из анализа результатов использования насвая среди подростков и студентов следует, что 12,1 % используют его менее года, 30,3 % – от одного до двух лет и 57,5 % – три и более лет, что свидетельствует о том, что большинство пользователей насвая употребляют его в течение трех лет и более. Среди опрошенных выявлен высокий уровень недостаточной информированности, который составляет 63,4 % среди подростков и студентов. Из опрошенных 73,3 % знают о возможности употребления насвая перорально, тогда как 26,6 % не используют насвай вообще. Низкий уровень осведомленности подростков и студентов относительно рисков, связанных с употреблением насвая, выявлен как один из недостатков в предотвращении вредных привычек среди школьников и студентов вузов.
Keywords in Russian:насвай; никотин; употребление; вредоносность; состав
ӨСПҮРҮМДӨРДҮН ЖАНА СТУДЕНТТЕРДИН АРАСЫНДА НАСВАЙДЫ КОЛДОНУУ БОЮНЧА ИЗИЛДӨӨ: КОЛДОНУЛУШУН АНЫКТОО ЖАНА ЗЫЯНЫ ТУУРАЛУУ МААЛЫМАТ БЕРҮҮ ҮЧҮН СУРООЛОР ТОПТОМУН ИШТЕП ЧЫГУУ
Бул изилдөө насвай колдонгон өспүрүмдөрдүн жана студенттердин жана алардын зыяндуулугун билүүсүн сурамжылоо болуп саналат. Изилдөөнүн максаты – өспүрүмдөр жана студенттер арасында насвай колдонуунун таралышын, ошондой эле насвайды колдонуунун зыяны жана зыяндуулугун билүү деңгээлин изилдөө. С.М. Киров атындагы мектеп-гимназиясынын орто мектебинде 10–11-класстардагы өспүрүмдөр арасында жана Ош мамлекеттик университетинде билим алып жаткан студенттер арасында сурамжылоо жүргүзүлдү. Изилдөөнүн натыйжалары: өспүрүмдөрдүн жана студенттердин арасында насвайды бир жылдан бери колдонуп келе жаткандар 12,1 %, ал эми 2 жылдан бери 30,3 % уч жылдан бери колдонгондо 57,5 % тузот. Респонденттердин арасында жетишсиз маалымдуулуктун жогорку деңгээли аныкталган, бул өспүрүмдөр жана студенттер арасында 63,4 %ды түзөт. Респонденттердин 73,3 % насыбайды ооз-көӊдөйүнө колдонуу мүмкүндүгүн билишсе, 26,6 % насвайды таптакыр колдонушпайт. Өспүрүмдөрдүн жана студенттердин насвайды колдонуунун тобокелдиктери тууралуу маалыматынын төмөндүгү мектеп окуучулары менен жогорку окуу жайлардын студенттеринин арасында жаман адаттардын алдын алуудагы кемчиликтердин бири катары аныкталган.
Keywords in Kyrgyz:насвай; никотин; колдонуу; зыяндуулугу; курамы
RESEARCH OF NASVAY USE AMONG ADOLESCENTS AND STUDENTS: DEVELOPMENT OF A QUESTIONNAIRE TO IDENTIFY PRACTICES AND AWARENESS ABOUT HARMS
This study is a survey of adolescents and students who use nasvay and their awareness of the harm. The purpose of the study is to study the prevalence of nasvay use among adolescents and students, as well as the level of awareness of the dangers and harms associated with nasvay consumption. A survey of teenagers in grades 10–11 was conducted at the secondary school of the gymnasium named after S.M. Kirov and students studying at Osh State University in Osh. Research results: from the analysis of the use of nasvay among adolescents and students, it follows that 12.1 % use it for less than a year, 30.3 % – from one to two years, and 57.5 % – three or more years, which indicates that that most nasvay users use it for three years or more. Among the respondents, a high level of insufficient awareness was revealed, which is 63.4 % among adolescents and students. Of the respondents, 73.3 % know about the possibility of using nasvay orally, while 26.6 % do not use nasvay at all. The low level of awareness of adolescents and students regarding the risks associated with the use of nasvay has been identified as one of the shortcomings in the prevention of bad habits among schoolchildren and university students.
Keywords in English:nasvay; nicotine; use; harmfulness; composition