Исакова Светлана Турдубековна – преподаватель Иссык-Кульского государственного университета им. К. Тыныстанова, г. Каракол, Кыргызская Республика, тел.: +996-705 248322, e-mail: svetaisakova0180@gmail.com
ОБУЧЕНИЕ НА ОСНОВЕ ДИДАКТИЧЕСКИХ ПРИНЦИПОВ ПОЭМЫ МОЛДО КЫЛЫЧА «ЧУЙ БАЯНЫ»
При написании статьи использован методико-педагогический план, изложены история написания, содержание и идея поэмы Молдо Кылыча «Чуй баяны». Основное внимание уделено возможности использования материалов данного произведения при преподавании предметов ботаники, зоологии, отечественных наук. В соответствии с научным принципом по повышению эффективности урока предлагается при преподавании поэмы Молдо Кылыча «Чуй баяны» для учащихся 7-х классов интегрировать вышеназванные предметы для лучшего закрепления знаний. При этом стимулировать активность учащихся, используя наглядные пособия, последовательность передачи знаний, закрепление теории практикой, научность, преемственность, внедрение STEM-технологий и другие принципы. Дополнительно даются методические рекомендации, касающиеся культуры речи, адаптации учащихся к речевой и письменной деятельности в школе. Статья посвящена школьным учителям, преподавателям высших учебных заведений, магистрам.
Keywords in Russian:речь; культура речи; дидактика; дидактические принципы; языковые ресурсы; научный принцип; зоология; ботаника; устная речь; письменная речь; речевая деятельность
МОЛДО КЫЛЫЧТЫН «ЧҮЙ БАЯНЫ» ПОЭМАСЫН ДИДАКТИКАЛЫК ПРИНЦИПТЕРГЕ НЕГИЗДЕП ОКУТУУ
Макала методикалык-педагогикалык планда жазылган, анда акын Молдо Кылычтын «Чүй баяны» поэмасынын жазылыш тарыхы, мазмуну жана идеялары айтылып, негизги көңүл ошол чыгарманы окутууда ботаника, зоология, мекен таануу предметтери менен интеграциялоонун жолдорун көрсөтүүгө багытталган. Бул улуу педагогдор аныктап кеткен дидактикалык принциптердин ичинен илимийлүүлүк принцибине ылайык келет. Окуучулардын аң-сезимдүүлүк жана активдүүлүк, көрсөтмөлүүлүк, билимдин акырындап жана ырааттуу берилиши, билим берүүнү практика менен бекемдөө, илимийлүүлүк, проблеманын өткөн тарыхына кайрылуу, уланмалуулук жана башка принциптердин сабактын эффективдүүлүгүн жогорулатуудагы зарылдыгы жана мааниси айтылып, 7-класста Молдо Кылычтын «Чүй баяны» поэмасын окутуудагы илимийлүүлүк жана предметтерди интеграциялоо, STEM-технологияларын колдонуу менен поэманы окутууда кеп маданияты, мектепте окуучуларды сүйлөө жана жазуу ишмердүүлүгүнө көнүктүрүү боюнча методикалык сунуштар айтылат. Макала мектеп мугалимдерине, жогорку окуу жайларынын окутуучуларына, магистрлерге арналат.
Keywords in Kyrgyz:кеп; кеп маданияты; дидактика; дидактикалык принциптер; тил байлыктары; илимий принцип; зоология; ботаника; оозеки кеп; жазуу кеби; кеп ишмер
TEACHING ON THE BASIS OF DIDACTIC PRINCIPLES OF THE POEM BY MOLDO KYLYCH "CHUI BAYAN"
The article is written in methodological and pedagogical terms, it outlines the history of writing, the content and ideas of the poem "Chui Bayan" by the poet Moldo Kylych, the main attention is paid to indicating ways to integrate this work into the teaching of subjects of botany, zoology, and domestic sciences. In accordance with this principle, the necessity and importance of consciousness and activity of students, clarity, gradual and consistent transfer of knowledge, consolidation of knowledge by practice, scientific approach, addressing past problems, continuity and other principles of improving the effectiveness of the lesson were emphasized, the need and importance of integrating subjects in the teaching of the poem by Moldo Kylych "Chui Bayan" was emphasized. marked. When teaching poetry, methodological instructions are given on the culture of speech, the adaptation of students to speech and writing activities at school. The article will be devoted to school teachers, university teachers, undergraduates.
Keywords in English:speech; culture of speech; didactics; didactic principles; language resources; scientific principle; zoology; botany; oral speech; written speech; speech activity