Date portal
« Vestnik KRSU»

Раскрывается история становления и развития сотрудничества между Ленинградом и Советской Киргизией. Это взаимодействие, вызванное необходимостью социально-экономического и культурного развития молодой республики, приобрело форму шефской помощи, которую оказывали ленинградцы киргизстанцам в период, предшествующий началу Великой Отечественной войны. В 1932 г. президиум Ленинградского совета рабочих, крестьянских и красноармейских депутатов, откликаясь на просьбу руководства Киргизии, в целях содействия хозяйственно-культурному развитию Киргизской Автономной ССР во второй пятилетке постановил принять политическое, хозяйственное и культурное шефство над республикой. В 1933 г. был заключён договор о шефской помощи Ленинграда над Киргизией, согласно которому каждая из сторон брала на себя обязательства. Статья впервые в исторической науке раскрывает хронологию подписания этого важного документа. Его реализация позволила Советской Киргизии в 1930-х годах добиться значительных успехов в экономике, образовании и культуре. Именно в этот период были заложены основы дружбы ленинградцев и киргизстанцев, ярко проявившейся в годы Великой Отечественной войны.

Киргизия; Киргизская АССР; Киргизская ССР; Ленинград; договор о шефстве; шефство; помощь; развитие

Макалада Ленинград менен Советтик Кыргызстандын кызматташтыгынын түзүлүшүнүн жана өнүгүшүнүн тарыхы ачылган. Жаш республиканын социалдык-экономикалык жана маданий жактан өнүгүшүнүн зарылдыгынан улам келип чыккан бул өз ара аракеттенүү Улуу Ата Мекендик согуш башталганга чейинки мезгилде ленинграддыктар кыргызстандыктарга көрсөткөн шефтик жардамдын формасын алды. 1932-жылы Ленинград жумушчу-дыйкан жана Кызыл аскер депутаттарынын Советинин Президиуму Кыргызстандын жетекчилигинин суроо-талабына жооп кайтарып, Кыргыз Автономиялуу ССРинин экономикалык жана маданий жактан өнүгүшүн экинчи беш жылдыкта өнүктүрүү максатында республикага саясий, экономикалык жана маданий камкордукту кабыл алууну чечти. 1933-жылы Кыргызстандын үстүнөн Ленинграддан шефтик жардам көрсөтүү жөнүндө келишим түзүлүп, ага ылайык ар бир тарап өзүнө милдеттенме алган. Тарых илиминде биринчи жолу макалада бул маанилүү документке кол коюунун хронологиясы ачылган. Аны ишке ашыруу Советтик Кыргызстанга 30-жылдарда экономикада, агартууда жана маданиятта олуттуу ийгиликтерге жетишүүгө мүмкүндүк берди. Дал ушул мезгилде ленинграддыктар менен кыргызстандыктардын достугунун негиздери түптөлгөн, ал Улуу Ата Мекендик согуштун жылдарында ачык-айкын көрүнгөн.

Кыргызстан; Кыргыз АССР; Кыргыз ССР; Ленинград; шефчилик жөнүндө келишим; шефчилик; жардам; өнүгүү

The article reveals the history of the formation and development of cooperation between Leningrad and Soviet Kyrgyzstan. This interaction, caused by the need for the socio-economic and cultural development of the young republic, took the form of patronage assistance that Leningraders provided to Kyrgyzstanis in the period preceding the start of the Great Patriotic War. In 1932, the Presidium of the Leningrad Council of Workers, Peasants and Red Army Deputies, responding to a request from the leadership of Kyrgyzstan, in order to promote the economic and cultural development of the Kyrgyz Autonomous SSR in the second five-year plan, decided to accept political, economic and cultural patronage over the republic. n 1933, an agreement was concluded on patronage assistance from Leningrad over Kyrgyzstan, according to which each party assumed obligations. For the first time in historical science, the article reveals the chronology of the signing of this important document. Its implementation allowed Soviet Kyrgyzstan to achieve significant success in the economy, education and culture in the 1930s. It was during this period that the foundations of friendship between Leningraders and Kyrgyzstanis were laid, which clearly manifested itself during the Great Patriotic War.

Kyrgyzstan; Kirghiz ASSR; Kirghiz SSR; Leningrad; patronage agreement; patronage; assistance; development