Абдурахмонов Гуломжон Азамович – канд. геол.-минерал. наук, доцент кафедры физических процессов горного производства естественно-технического факультета Кыргызско-Российского Славянского университета им. Б.Н. Ельцина, Кыргызская Республика, тел.: +996-558 722209, e-mail: a.g_a@rambler.ru
ЭНЕРГЕТИЧЕСКОЕ ИСПОЛЬЗОВАНИЕ УГЛЕЙ В КЫРГЫЗСТАНЕ И ЭМИССИЯ РТУТИ
Рассмотрен вопрос антропогенной эмиссии ртути при энергетическом использовании углей. Приведены запасы угля в Кыргызстане, динамика и объемы его добычи за последние годы. Дана оценка содержания ртути на угольных месторождениях, возможный объем ее поступления в окружающую среду при сжигании угля. Обосновывается необходимость дальнейшего изучения состава, технических характеристик углей для разработки более эффективных природоохранных мероприятий. Это позволит более точно оценить содержание ртути в угольных месторождениях и будет способствовать разработке мероприятий по уменьшению эмиссии ртути в окружающую среду.
Keywords in Russian:антропогенная эмиссия; ртуть; уголь; угольные месторождения; объемы добычи; фон ртути; окружающая среда
КЫРГЫЗСТАНДА КӨМҮРДҮН ЭНЕРГЕТИКАЛЫК ПАЙДАЛАНЫЛЫШЫ ЖАНА СЫМАПТЫН ЭМИССИЯСЫ
Макалада көмүрдү энергетикалык пайдаланууда сымаптын антропогендик эмиссиясы каралат. Кыргызстандагы көмүрдүн запасы, аны өндүрүүнүн динамикасы жана акыркы жылдардагы көлөмү келтирилген. Көмүр кендериндеги сымаптын курамына жана аны күйгүзгөндө айлана-чөйрөгө чыгаруунун мүмкүн болуучу көлөмүнө баа берилген. Курчап турган чөйрөнү коргоо боюнча кыйла натыйжалуу чараларды иштеп чыгуу үчүн көмүрдүн составын жана техникалык мүнөздөмөлөрүн андан ары изилдөөнүн зарылчылыгы негизделген. Кыргызстандагы көмүрдүн химиялык курамын жана мүнөздөмөлөрүн тереңирээк изилдөө көмүр кендериндеги сымаптын курамын так баалоого мүмкүндүк берет жана бул сымаптын айлана-чөйрөгө эмиссиясын азайтуу боюнча чараларды иштеп чыгууга көмөктөшөт.
Keywords in Kyrgyz:антропогендик эмиссиялар; сымап; көмүр; көмүр кендери; өндүрүш көлөмү; сымап фону; айлана-чөйрө
ENERGY USE OF COAL IN KYRGYZSTAN AND MERCURY EMISSIONS
The article examines the issue of anthropogenic emissions of mercury during the energy use of coal. Coal reserves in Kyrgyzstan, dynamics and volumes of its production in recent years are given. An assessment of the mercury content in coal deposits and the possible volume of its release into the environment during its combustion is given. The need for further study of the composition and technical characteristics of coals for the development of more effective environmental protection measures is substantiated. A more in-depth study of the chemical composition and characteristics of coal in Kyrgyzstan will allow a more accurate assessment of the mercury content in coal deposits and this will contribute to the development of measures to reduce mercury emissions into the environment.
Keywords in English:anthropogenic emissions; mercury; coal; coal deposits; production volumes; mercury background; environment