Сарыпбеков Ербол Мирзагельдиевич – сотрудник Посольства Республики Казахстан в Кыргызской Республике, Кыргызская Республика, тел.: +996-777 485457, е-mail: bs77kgz@outlook.com
ВОДНЫЕ ПРОБЛЕМЫ ПРИ СССР И В НАСТОЯЩЕЕ ВРЕМЯ
Рассматриваются и анализируются исторические факты, связанные с водными ресурсами не только в Центральной Азии, но и во всем мире. Проблемы нехватки питьевой воды, таяния ледников, высыхания озер, изменения климата в глобальном масштабе уже много лет присутствуют в главных повестках, на главных трибунах ООН в качестве главных угроз. Проблемы с водой существовали и при советской власти. Если проблему воды не начать решать сегодня, то завтра будет уже поздно. Мы являемся свидетелями, как из-за воды в мире уже происходят конфликты, которые перерастают в вооруженные столкновения, массовые беспорядки, митинги, протесты и другие. К сожалению, такие явления происходят не за океаном, а в Кыргызстане и на территории всей Центральной Азии. Полагаем, что на сегодняшний день в водной сфере очень востребованным становится повышение качества знаний гидроспециалистов и содействие Института водных проблем Национальной академии наук Кыргызской Республики.
Keywords in Russian:Усубалиев; водные ресурсы; Центральная Азия; водный конфликт; Сырдарья; Амурдарья; Казахстан; Кыргызстан; Таджикистан; Узбекистан; Россия; трансграничные реки
СССРДЕГИ ЖАНА АЗЫРКЫ УЧУРДАГЫ СУУ КӨЙГӨЙЛӨРҮ
Борбордук Азияда гана эмес, бүткүл дүйнөдө суу ресурстарына байланышкан тарыхый фактылар каралып, талданат. Ичүүчү суунун жетишсиздиги, мөңгүлөрдүн эриши, көлдөрдүн кургашы, глобалдык масштабда климаттын өзгөрүшү көйгөйлөрү көп жылдардан бери БУУнун Башкы күн тартибинде, башкы трибуналарында башкы коркунуч катары белгиленет. Суу маселеси Совет бийлигинин тушунда да болгон. Эгерде суу көйгөйү бүгүн чечилбесе, эртең кеч болуп калат. Суунун айынан дүйнөдө буга чейин куралдуу кагылышууларга, массалык баш аламандыктарга, митингдерге, нааразылык акцияларына жана башкаларга айланган жаңжалдар болуп жатканына күбө болуп жатабыз. Тилекке каршы, мындай көрүнүштөр океандын ары жагында эмес, Кыргызстанда жана бүтүндөй Борбордук Азия аймагында болуп жатат. Бүгүнкү күндө суу чөйрөсүндө гидро-адистердин билиминин сапатын жогорулатуу жана Кыргыз Республикасынын Улуттук илимдер академиясынын Суу проблемалары институтуна көмөк көрсөтүү абдан талап кылынууда деп эсептейбиз.
Keywords in Kyrgyz:Усубалиев; суу ресурстары; Борбордук Азия; суу чыр-чатагы; Сырдарыя; Амурдарыя; Казакстан; Кыргызстан; Тажикстан; Өзбекстан; Россия; трансчек аралык дарыялар
WATER PROBLEMS UNDER THE USSR AND NOWADAYS
The article is dedicated to the consideration and analysis of historical facts related to water resources not only in Central Asia, but also throughout the world. The problems of shortage of drinking water, melting glaciers, drying up of lakes, and climate change on a global scale have been on the main agendas at the main platforms of the UN for many years as the main threats. Water problems also occurred during the Soviet regime. If do not begin to solve the water problem today, tomorrow it will be too late. We are witnessing how conflicts are already occurring in the world over water, which are escalating into armed clashes, riots, rallies, protests and others. Unfortunately, such phenomena occur not overseas, but before our eyes in Kyrgyzstan, and throughout Central Asia. We believe that today in the water sector there is a great demand for improving the quality of knowledge of hydro-specialists and the assistance of the Institute of Water Problems of the National Academy of Sciences of the Kyrgyz Republic.
Keywords in English:Usubaliev; water resources; Central Asia; water conflict; Syrdarya; Amurdarya; Kazakhstan; Kyrgyzstan; Tajikistan; Uzbekistan; Russia; transboundary rivers