Абдиева Курманкан Абдрасуловна – преподаватель кыргызского языка и литературы Международной школы «Брайт», Кыргызская Республика, тел.: +996-709 282113, е-mail: abdieva63@inbox.ru
РАЗВИТИЕ НАВЫКОВ УСТНОЙ РЕЧИ УЧАЩИХСЯ С ИСПОЛЬЗОВАНИЕМ МУЗЫКАЛЬНЫХ ПРОИЗВЕДЕНИЙ ПО МОТИВАМ ЭПОСА “МАНАС”
Для облегчения восприятия учащимися сложных сюжетных линий при изучении эпоса “Манас” и развития навыков устной речи использовались музыкальные произведения по его мотивам, что стало основой исследования в данной статье. Методические требования и принципы использования музыки как вида искусства в учебном процессе обоснованы исследованиями учёных, раскрывающими последовательность этапов интеграции в учебный процесс эпических и музыкальных произведений. Для раскрытия образов главных героев эпоса, глубокого понимания его идейного содержания использовались наиболее содержательные и художественно совершенные произведения по мотивам эпоса «Манас», а также народные мелодии. Отмечено, что удачное сочетание художественного текста и музыкального произведения служит основой для формирования у учащегося умения ясно представлять себе события в произведении и глубоко чувствовать героев.
Keywords in Russian:эпос; искусство; музыкальные произведения; учебный процесс; литература; сочетание; величественные мелодии; инструменты; искусные исполнители; образы; глубокое понимание; методический подход
“МАНАС” ЭПОСУНУН НЕГИЗИНДЕ ЖАЗЫЛГАН МУЗЫКАЛЫК ЧЫГАРМАЛАР БОЮНЧА ОКУУЧУЛАРДЫН ООЗЕКИ КЕБИН ӨНҮКТҮРҮҮ
Макалада автор “Манас” эпосунун негизинде жазылган музыкалык чыгармаларды эпосту окутуу процессинде колдонуу аркылуу окуучулардын оозеки кебин өстүрүү ыкмаларын көрсөтүп берген. Искусствонун бир түрү катары музыканын окутуу процессинде колдонуунун методикалык талаптарын, принциптерин окумуштуулардын изилдөөлөрүнө таянып негиздеп келип, эпосту музыкалык чыгармалар менен интеграциялоонун этаптарын ырааттуу ачып берген. “Манас” эпосунун негизинде жазылган чыгармалардын эң мазмундуу жана көркөмдүк деңгээли бийик элдик күүлөрдү эпостун башкы каармандарынын образын ачууда, идеялык мазмунун терең түшүнүүдө колдонуунун методикалык ыкмаларын көрсөткөн. Көркөм текст менен музыкалык чыгарманы ийкемдүү айкалыштыруу аркылуу окуучунун чыгармадагы окуяларды даана элестетип, каармандарды терең сезе билүү жөндөмдөрүн калыптандырууга негиз болот деп белгилеген.
Keywords in Kyrgyz:эпос; искусство; музыкалык чыгармалар; сабак процесси; адабият; айкалыштыруу; залкар күүлөр; аспаптар; чебер аткаруучулар; образдар; терең түшүнүү; методикалык ыкма
DEVELOPING STUDENTS’ ORAL LANGUAGE SKILLS THROUGH MUSICAL COMPOSITIONS BASED ON THE EPIC “MANAS”
In the article, the author shows methods for developing students’ oral speech through the use of musical works based on the epic «Manas» in the process of teaching the epic. He based the methodological requirements and principles of using music in the teaching process as a form of art on the basis of scientific research, and revealed the stages of integrating the epic into musical works. He showed methodological methods for using the most meaningful and artistically high folk melodies of the works based on the epic «Manas» in revealing the image of the main characters of the epic, in a deep understanding of its ideological content. He noted that the flexible combination of artistic text and musical work serves as the basis for the formation of the student’s ability to clearly imagine the events in the work and deeply feel the characters.
Keywords in English:epic; art; musical works; teaching process; literature; combination; majestic melodies; instruments; skilled performers; images; deep understanding; methodological approach