Кинванлун Ибрагим Гадирович – аспирант, преподаватель кафедры терапии № 2 специальности «Лечебное дело» КРСУ, тел.: +996-554 922274, e-mail: kin.ibragim@mail.ru
Давузов Рифат Ринатович – аспирант, преподаватель кафедры терапии № 2 специальности «Лечебное дело» КРСУ, тел.: +996-551 113363, e-mail: stiller.wc@mail.ru
Джумабаев Мамрайын Нарынбаевич – канд. мед. наук, ст. преподаватель кафедры терапии № 2, зав. отделением нефрологии и гастроэнтерологии Национального центра кардиологии и терапии им. М.М. Мир-рахимова МЗ КР, тел.: +996-777 405888
КЛИНИКО-ФУНКЦИОНАЛЬНОЕ СОСТОЯНИЕ ПОЧЕК У БОЛЬНЫХ С ХРОНИЧЕСКИМ ВИРУСНЫМ ГЕПАТИТОМ С
Рассматривается роль цистатина С как раннего маркера хронической болезни почек (ХБП) при хроническом вирусном гепатите С (ХВГС) на различных стадиях развития фиброза печени. Дана сравнительная характеристика преимущества и недостатков определения скорости клубочковой фильтрации с использованием креатинина и
цистатина С в диагностике субклинической почечной дисфункции. Поражение почек при вирусном гепатите С является общеизвестным фактором, которому посвящено много отечественных и зарубежных исследований, однако в доступных литературных источниках исследование цистатина С при ХВГС недостаточно, а оценки степени почечной дисфункции с учетом тяжести фиброза печени единичны. Как известно, у пациентов ХВГС уже с переходом в цирроз печени в 20 % случаев болезнь осложняется гепаторенальным синдромом, увеличивающим риск летальных исходов. В силу вариабельности креатинина сыворотки крови по причине неренальных факторов, данный лабораторный показатель не может быть использован для определения степени выраженности почечной дисфункции (ПД). В настоящее время цистатин С считается наиболее точным эндогенным индикатором клубочковой фильтрации при ХБП, что придает особую актуальность его определению при различных заболеваниях внутренних органов. Результат нашего исследования показал, что использование цистатина С является ранним маркером в диагностике ПД при ХВГС, когда по мере утяжеления фиброза печени параллельно повышается и уровень цистатина С сыворотки крови. Полученные результаты исследования позволяют врачам своевременно
диагностировать поражение почек и проведение ранней нефропротективной терапии у больных ХВГС.
хронический вирусный гепатит С; хроническая болезнь почек; цистатин С; фиброз печени; непрямая эластометрия; маркеры почечной дисфункций
ӨНӨКӨТ ВИРУСТУК ГЕПАТИТТИН С ТҮРҮ МЕНЕН ООРУГАН БЕЙТАПТАРДЫН БӨЙРӨГҮНҮН КЛИНИКАЛЫК-ФУНКЦИОНАЛДЫК АБАЛЫ
Бул макалада боор дартынын өнүгүүсүнүн ар кандай баскычтарында өнөкөт вирустук гепатиттин С түрүндө өнөкөт бөйрөк оорусунун баштапкы маркери катары цистатин Снын ролу каралат. Субклиникалык бөйрөктүн функциясынын бузулушу дартын аныктоодо креатининди жана цистатин Сны пайдалануу менен фильтрлөөнүн тездигин аныктоонун артыкчылыктары жана кемчиликтери көрсөтүлүп, салыштырма талдоо жүргүзүлгөн. Вирустук гепатиттин С түрүндө бөйрөктүн жабыркашы жалпыга белгилүү фактор болуп эсептелет, бул багытта көптөгөн атамекендик жана чет элдик окумуштуулар изилдөөлөрдү жүргүзүшкөн, бирок бизге жеткиликтүү илимий булактарда вирустук гепатиттин С түрүндө цистатин Сны пайдалануу жетиштүү изилденген эмес, боор оорусун эске алуу менен бөйрөктүн функциясынын бузулуу деңгээлине баа берүү жокко эсе. Баарыбызга белгилүү болгондой, өнөкөт вирустук гепатиттин С түрү менен ооруп, боордун циррозуна өтүп бара жаткан бейтаптардын 20%ында оору гепатореналдык синдром менен татаалдашып, өлүмгө учуроо коркунучу жогорулайт. Реналдык эмес факторлорго байланыштуу креатининдин канды өзгөртүүсүнөн улам, бул лабораториялык көрсөткүчтү бөйрөктүн функциясынын бузулуу деңгээлин аныктоо үчүн колдонууга болбойт. Азыркы учурда цистатин С бөйрөктүн өнөкөт оорусунда бир кыйла так эндогендик индикатор болуп эсептелет, мунун өзү ички органдардын ар түрдүү ооруларын аныктоодо өзгөчө актуалдуулукка ээ экендигин билдирет. Биздин изилдөөнүн жыйынтыктары көрсөткөндөй, бөйрөктүн жетишсиздиги жана өнөкөт вирустук гепатиттин С түрү дартын аныктоодо цистатин Сны баштапкы маркер катары пайдаланууга болот. Боор оорунун татаалдашы менен бир эле мезгилде канда цистатин Снын деңгээли да жогорулайт. Изилдөөнүн жыйынтыктары биздин дарыгерлерге ѳз убактысы менен бѳйрѳк бузулушунун аныктоого жана ѳнѳкѳт вирустук гепатиттин С түрү менен ооруган бейтаптарды эрте нефропротективдүү дарылоого ѳткѳрүүгѳ мүмкүндүк берет.
Keywords in Kyrgyz:өнөкөт гепатиттин С түрү; өнөкөт бөйрөк оорусу; цистатин C: боор дарты; кыйыр эластометрия; бөйрөктүн функциясынын бузулушуна маркерлер
CLINICAL AND FUNCTIONAL CONDITION OF KIDNEYS IN PATIENTS WITH CHRONIC VIRAL HEPATITIS C
The role of cystatin C as an early marker of chronic kidney disease (CKD) in chronic viral hepatitis C (CVHC) at various stages of liver fi brosis is considered. A comparative description, advantages and disadvantages of determining the glomerular fi ltration rate using creatinine and cystatin C in the diagnosis of subclinical renal dysfunction is given. Kidney damage in viral hepatitis C is a well-known factor, which many domestic and foreign studies have devoted, however, in available literature sources, the study of cystatin C in chronic hepatitis C is insuffi cient, and the degree of renal dysfunction taking into account the severity of liver fi brosis is rare. As is well known, in patients with chronic hepatitis C, already 20% of the patients with transition to cirrhosis of the liver are complicated by the hepatorenal syndrome, which increases the risk of death. Due to serum creatinine variability due to non-renal factors, this laboratory indicator cannot be used to determine the severity of renal dysfunction (RD). At present, cystatin C is considered the most accurate endogenous indicator of glomerular fi ltration in CKD, which makes it particularly relevant for its determination in various diseases of internal organs. The result of our study showed that the use of cystatin C is an early marker in the diagnosis of RD in CVHC, when the level of cystatin C in blood serum increases in parallel with the worsening of liver fi brosis. The results of the study allow doctors to promptly diagnose kidney damage and perform early nephroprotective therapy in patients with CVHC.
Keywords in English:chronic viral hepatitis C; chronic kidney disease; cystatin C; liver fi brosis: indirect elastometry; markers of renal dysfunction