Калиев Марат Темирбекович – канд. мед. наук, доцент, консультант Всемирной организации здравоохранения, г. Бишкек, тел.: +996-555 996564, e-mail: kalievmar@mail.ru
ПРИОРИТЕТНОСТЬ ФИНАНСИРОВАНИЯ СИСТЕМЫ ЗДРАВООХРАНЕНИЯ КАК ОСНОВА ДОСТИЖЕНИЯ УНИВЕРСАЛЬНОГО ОХВАТА МЕДИЦИНСКИМИ УСЛУГАМИ НАСЕЛЕНИЯ КЫРГЫЗСКОЙ РЕСПУБЛИКИ
Проанализировано финансирование здравоохранения Кыргызской Республики и приведены данные сравнения его с постсоветскими республиками и странами Европы. Отмечено, что ни в одной из постсоветских республик в 2015 г. расходы здравоохранения от общегосударственного бюджета не достигали 15 %. В большинстве постсоветских республик, включая Кыргызскую Республику, государственное финансирование здравоохранения не было приоритетным, поэтому достижение ими универсального охвата населения медицинскими услугами остается труднорешаемой задачей. С целью увеличения государственных расходов предлагается законодательно принять рекомендацию ВОЗ по налогам на продукты, вредные для здоровья, что принесет двойной эффект (улучшение здоровья населения путем уменьшения потребления таких продуктов и сбор дополнительных средств для системы здравоохранения).
Keywords in Russian:Кыргызская Республика; постсоветские республики; общегосударственный бюджет; расходы здравоохранения; универсальный охват; медицинские услуги
КЫРГЫЗ РЕСПУБЛИКАСЫНЫН КАЛКЫН МЕДИЦИНАЛЫК КЫЗМАТТАР МЕНЕН КАМТУУНУН НЕГИЗИ КАТАРЫ САЛАМАТТЫК САКТОО СИСТЕМАСЫН КАРЖЫЛООГО АРТЫКЧЫЛЫК БЕРҮҮ
Бул макалада Кыргыз Республикасынын саламаттык сактоо системасын каржылоонун абалы талдоого алынган жана аны мурдагы СССРдин курамындагы республикалар жана Европа өлкөлөрү менен салыштыруу жүргүзүлөт. 2015-жылы мурдагы СССРдин курамындагы республикалардын биринде да саламаттык сактоо системасын жалпы мамлекеттик бюджеттен каржылоо 15%га жеткен эмес. Постсоветтик республикалардын көпчүлүгүңдө, анын ичинде Кыргыз Республикасында мамлекет тарабынан саламаттык сактоону каржылоого артыкчылык берилген эмес, ошондуктан калктын медициналык кызматтар менен универсалдуу камтылышына жетишүү оор маселе бойдон калууда. Мамлекеттик каржылоону жогорулатуу максатында, Дүйнөлүк саламаттык сактоо уюмунун ден соолук үчүн зыяндуу азыктарга салык салуу боюнча сунушун мыйзамдык негизде кабыл алуу сунушталат, мунун өзү кош натыйжага алып келет (мындай азыктарды пайдаланууну азайтуунун эсебинен калктын ден соолугун жакшыртуу жана саламаттык сактоо системасы үчүн кошумча каражаттарды топтоо).
Keywords in Kyrgyz:Кыргыз Республикасы; мурдагы СССРдин курамындагы республикалар; жалпы мамлекеттик бюджет; саламаттык сактоо чыгымдары; жалпы камтуу; саламаттык сактоо кызматтары
PRIORITY OF FINANCING A HEALTH CARE SYSTEM AS THE BASIS OF ACHIEVING UNIVERSAL HEALTH CARE OF THE POPULATION OF THE KYRGYZ REPUBLIC
The fi nancing of health care in the Kyrgyz Republic is analyzed and its comparison with the post-Soviet republics and European countries is given. It is noted that in none of the post-Soviet republics in 2015, health care expenditures from the national budget did not reach 15%. In most post-Soviet republics, including the Kyrgyz Republic, state fi nancing of
health care was not a priority, therefore, achieving universal coverage of the population with medical services remains a diffi cult task. In order to increase government spending, it is proposed to legislatively adopt the WHO recommendation on taxes on products that are unhealthy, which will have a double effect (improving public health by reducing the
consumption of such products and raising additional funds for the health system).
Kyrgyz Republic; post-Soviet republics; state budget; healthcare costs; universal coverage; medical services