Информационный портал
«Вестник КРСУ»

Представлен обзор развития российской тюркологии; ее главных направлений и достижений в современный период. Наряду с этим автор обращается к выдающимся деятелям этого научного направления и представляет их ключевые работы в области истории; этнографии; литературы; культурологии; филологии. Санкт-Петербургская тюркологическая школа представлена Восточным факультетом Санкт-Петербургского госуниверситета; Институтом восточных рукописей; Институтом лингвистических исследований; Эрмитажем; Музеем этнографии и антропологии (Кунсткамера). Петербургские исследователи Турции работают также в Российской национальной библиотеке; Российском государственном историческом архиве; Библиотеке Российской Академии Наук; Центральном архиве Военно-Морского Флота; Военном артиллерийском музее и в других учреждениях. Большое внимание учеными было уделено изучению и изданию древних рукописей; древнетюркской истории и доосманскому периоду; османским завоеваниям в XV–XVII вв.; исследованию особенностей системы административного управления и военной организации Османской империи; периоды Танзимата; реформаторской деятельности османов и развитию младотурецкого движения в Турции; республиканскому периоду истории Турции. Вопросам развития общественной мысли; просвещения; культуры и искусства существует целая серия публикаций. Также необходимо упомянуть об этнографических исследованиях петербургских тюркологов. Потенциал в области тюркологических исследований; аккумулированный в академических и учебных учреждениях Санкт-Петербурга; позволяет говорить о существовании самобытного и фундаментального петербургского направления в тюркологии.

тюркология; Петербург; Турция; Османская империя; древнетюркский; история; рукописи

Макалада орус түркологиясынын өнүгүүсүнө, анын бүгүнкү күндөгү негизги багыттарына жана жетишкендиктерине сереп салынды. Ошону менен катар автор бул илимий багыттын көрүнүктүү өкүлдөрүнө кайрылып, алардын тарых, этнография, адабият, маданият, филология (тил илими) тармагындагы негизги эмгектерин сунуштайт. Санкт-Петербургдук түркология мектеби Санкт-Петербург Мамлекеттик Университетинин чыгыш факультети, Чыгыш кол жазмалар институту, Лингвистикалык изилдөөлөр институту, Эрмитаж, Этнография жана антропология музейи (Кунсткамера) менен көрсөтүлгөн. Петербургдагы Түркияны изилдөөчүлөр Россиянын улуттук китептканасында, Россиянын мамлекеттик тарыхый архивинде, Россиянын Илимдер Академясынын китепканасында, Аскер-Деңиз Флотунун Борбордук архивинде, Аскер артиллерия музейинде жана башка мекемелерде иштеп жатышат. Изилдөөчүлөр байыркы кол жазмаларды, байыркы түрк тарыхы менен Осмонго чейинки мезгилди, XV-XVII кылымдардагы Осмондук басып алууларды изилдөөгө жана жарыялоого, Осмон империясынын административдик башкаруу системасы менен аскер уюмунун өзгөчөлүктөрүн, Танзимат мезгилин, Осмондордун реформатордук ишмердүүлүгү менен Түркияда жаш түрк кыймылынын өнүгүүсү, Түрк тарыхындагы республика мезгилин изилдөөгө көп көңүл бурушкан. Коомдук ой, агартуучулук, маданият жана искусство маселелерин өнүктүрүүгө арналган бир катар басылмалар бар. Ошону менен катар петербургдук түркологдордун этнографиялык изилдөөлөрүн белгилей кетүү керек. Түркологиялык изилдөөлөр тармагында Санкт-Петербургдук академиялык жана окуу мекемелериндеги топтолгон потенциал, түркологиядагы өзгөчө жана негизги петербургдук багыт жөнүндө айтууга мүмкүндүк берет.

түркология; Петербург; Түркия; Осмон империясы; байыркы түрк; тарых; кол жазма

The article provides an overview of the development of Russian Turkology, its main directions and achievements in the modern period. Along with this, the author addresses outstanding figures in this scientific field and presents their key works in the fields of history, ethnography, literature, cultural studies, philology. The St. Petersburg Turkological School is represented by the Oriental Department of St. Petersburg State University, the Institute of Oriental Manuscripts, the Institute of Linguistic Studies, the Hermitage, the Museum of Ethnography and Anthropology (Kunstkamera). Petersburg researchers in Turkey also work in the Russian National Library, the Russian State Historical Archive, the Library of the Russian Academy of Sciences, the Central Archive of the Navy, the Military Artillery Museum and other institutions. Much attention was paid by scientists to the study and publication of ancient manuscripts, ancient Turkic history and the pre-Ottoman period, the Ottoman conquests in the XV-XVII centuries, the study of the features of the administrative system and military organization of the Ottoman Empire, the periods of Tanzimat, the reformist activities of the Ottomans and the development of the Young Turkish movement in Turkey, Republican period of Turkish history. There are a series of publications on the development of social thought, enlightenment, culture and art. It is also necessary to mention the ethnographic studies of St. Petersburg Turkologists. The potential in the field of Turkological research, accumulated in the academic and educational institutions of St. Petersburg, allows us to talk about the existence of an original and fundamental St. Petersburg direction in Turkology.

Turkology; Petersburg; Turkey; Ottoman Empire; Old Turkic; history; manuscripts