Орузбаева Гульнара Талгатовна – канд. техн. наук, доцент кафедры «Инженерная и компьютерная графика» Кыргызского государственного технического университета им. И. Раззакова, тел.: +996-555 064403, е-mail: g_oruzbaeva@hotmail.com
ИССЛЕДОВАНИЕ ОБРАЗЦОВ ДРЕВНЕЙ КЕРАМИКИ ЮЖНОГО ПОБЕРЕЖЬЯ ИССЫК-КУЛЯ РЕНТГЕНОФЛЮОРЕСЦЕНТНЫМ МЕТОДОМ
Определение производственного центра древней керамики является одним из важнейших аспектов исследования технологии керамического производства. При решении данного вопроса рентгенофлюоресцентный метод играет решающую роль. Поэтому в данной работе рассмотрены результаты исследования древней керамики рентгенофлюоресцентным методом в целях уточнения месторождения глины, которую могли использовать древние керамисты археологических комплексов, расположенных на южном побережье Иссык-Куля. При этом параллельно проводилось исследование образцов глин из предполагаемых древних карьеров, которые расположены поблизости к изучаемым объектам. Для облегчения сравнения химические составы глин пересчитаны на прокаленное вещество.
Ключевые слова на русском языке:древние кыргызы; керамическое производство; рентгенофлюоресцентный метод; месторождение глины
ЫСЫК-КӨЛДҮН ТҮШТҮК ЖЭЭГИНДЕГИ БАЙЫРКЫ КЕРАМИКАНЫН ҮЛГҮЛӨРҮН РЕНТГЕН-ФЛЮОРЕСЦЕНТТИК ЫКМА МЕНЕН ИЗИЛДӨӨ
Байыркы керамиканын өндүрүш борборун аныктоо керамика өндүрүшүнүн технологиясын изилдөөнүн маанилүү аспектилеринин бири болуп саналат. Бул маселени чечүүдө рентген-флюоресценттик ыкма чечүүчү ролду ойнойт. Ошондуктан бул эмгекте Ысык-Көлдүн түштүк жээгинде жайгашкан археологиялык комплекстердин байыркы керамикачылар колдонгон чопонун өндүрүлгөн жерин тактоо максатында байыркы керамиканы рентген-флюоресценттик ыкма менен изилдөөнүн натыйжалары каралды. Ошону менен катар изилденип жаткан объектилерге жакын жайгашкан болжолдуу байыркы өндүрүүчү жерден чопонун үлгүлөрүнө изилдөө жүргүзүлдү. Салыштыруу оңой болуш үчүн чопонун химиялык курамы кызытылган затта эсептелди.
Ключевые слова на кыргызском языке:байыркы кыргыздар; керамика өндүрүшү; рентген-флюоресценттик ыкма; чопонун өндүрүлгөн жери
STUDY OF ANCIENT CERAMICS OF THE SOUTHERN COAST OF ISSYK-KUL BY THE X-RAY FLUORESCENT METHOD
Determination of the production center of ancient ceramics is one of the most important aspects of the study of ceramic production technology. In solving this issue, the X-ray fluorescence method plays a decisive role. Therefore, in this work, there are considered the results of the study of ancient ceramics by the X-ray fluorescence method in order to clarify the clay deposit, which could have been used by ancient ceramists of archaeological complexes located on the southern coast of Issyk-Kul. At the same time, a study of clay samples from supposed ancient quarries, which are located close to the studied objects, was carried out in parallel. For ease of comparison, the chemical compositions of the clays are calculated on the calcined substance.
Ключевые слова на английском языке:ancient Kyrgyz; ceramic production; X-ray fluorescence method; clay deposit