Информационный портал
«Вестник КРСУ»

Резьба по камню – один из древнейших и красивейших видов архитектурного декора. Искусство и техника каменного рельефного оформления фасадов и интерьеров в зодчестве Ближнего Востока формировалась под влиянием древнеегипетских и античных традиций и мусульманской религиозной идеологии. Проведены исследования по выявлению специфических и общих приемов каменной резьбы в странах древнего Египта, Греции, древнего Рима, Византии и Центральной Азии, развившихся в доисламский период и оказавших в той или иной степени воздействие на характер декорирования мусульманской архитектуры. За основу был взят историко-генетический метод, рассматривающий этапы зарождения и становления каменной резьбы в мусульманской архитектуре Ближнего Востока в исторической ретроспективе. Рассмотренные примеры использования каменной резьбы в зодчестве мусульманского мира показывают многообразие творческих приемов и особенностей использования.

архитектурный декор; рельеф; каменная резьба; мусульманская архитектура; геометрические и растительные мотивы

Ташка оюу салуу – архитектуралык жасалгалардын эң байыркы жана эң кооз түрлөрүнүн бири. Жакынкы Чыгыштын архитектурасында фасаддардын жана интерьерлердин таш рельефтик дизайнынын искусствосу жана техникасы байыркы египеттик жана антикалык салттардын жана мусулман дининин диний идеологиясынын таасири астында калыптанган. Байыркы Египет, Греция, Байыркы Рим, Византия жана Орто Азия өлкөлөрүндө исламга чейинки мезгилде өнүккөн жана тигил же бул даражада мусулман архитектурасынын жасалгалоо мүнөзүнө таасирин тийгизген таш оюмунун спецификалык жана жалпы ыкмаларын аныктоо боюнча изилдөөлөр жүргүзүлгөн. Жакынкы Чыгыштын мусулман архитектурасында таш оюмунун пайда болуу жана өнүгүү этаптарын тарыхый ретроспективада караган тарыхый-генетикалык метод негиз катары алынган. Мусулман дүйнөсүнүн архитектурасында таш оюмунун колдонулушунун каралып жаткан мисалдары түрдүү чыгармачыл ыкмаларды жана колдонуунун өзгөчөлүктөрүн көрсөтөт.

архитектуралык декор; рельеф; таш оюму; мусулман архитектурасы; геометриялык жана өсүмдүк мотивдери

Stone carving is one of the oldest and most beautiful types of architectural decoration. The art and technique of stone relief design of facades and interiors in the architecture of the Middle East was formed under the influence of ancient Egyptian and ancient traditions and Muslim religious ideology. The purpose of this study is to identify the specific and general methods of stone carving in the countries of ancient Egypt, Greece, ancient Rome, Byzantium and Central Asia, which developed in the pre-Islamic period and had, to one degree or another, an impact on the nature of the decoration of Muslim architecture. The historical-genetic method was taken as a basis, considering the stages of the origin and development of stone carving in the Muslim architecture of the Middle East in a historical retrospective. The considered examples of the use of stone carving in the architecture of the Muslim world show a variety of creative techniques and features of use.

architectural decor; relief; stone carving; Muslim architecture; geometric and floral motifs