Информационный портал
«Вестник КРСУ»

Приведены результаты расчета характеристик главного магнитного поля Земли по данным международной модели IGRF в текущей 13-й редакции, которая актуальна до 2025 г., и учитывает как данные наземных наблюдений, так и спутниковые и аэрографические измерения. Выделены особенности распределения характеристик главного магнитного поля для территории Кыргызстана. Значения полного вектора геомагнитного поля увеличиваются в северо-восточном направлении в диапазоне 52800–56000 нТл; магнитное склонение уменьшается в юго-восточном направлении и изменяется в диапазоне от 6° до 4°; магнитное наклонение варьируется в пределах от 60° до 63°, увеличиваясь равномерно в северном направлении. Вариации величины главного геомагнитного поля по модели IGRF-13 хорошо согласуются с данными наземных измерений, в качестве которых были использованы многолетние результаты наблюдений геомагнитного поля на базовой станции Ак-Суу, входящей в состав сети геомагнитного мониторинга Научной станции РАН.

геомагнитное поле; элементы геомагнитного поля; магнитное склонение; магнитное наклонение; полный вектор; модель IGRF-13; вековые вариации

Бул макалада учурдагы 13-басылышта IGRF эл аралык моделинин негизинде, Жердин башкы магнит талаасынын мүнөздөмөлөрүн эсептөө натыйжалары көрсөтүлгөн. Модель 2025-жылга чейин актуалдуу, жер, спутник жана аэрографиялык өлчөөлөрдүн маалыматтарын эске алат. IGRF-13 модели боюнча эсептөөлөр Кыргызстандын аймагы үчүн башкы магнит талаасынын мүнөздөмөлөрүн бөлүштүрүүнүн өзгөчөлүктөрүн бөлүп көрсөтүүгө мүмкүндүк берди. Тактап айтканда: толук геомагниттик талаа векторунун өлчөмү түндүк-чыгыш багытында 52800-56000 нТл диапазонунда өсөт; магниттик төмөндөө түштүк-чыгыш багытында 6 градустан 4 градуска чейин төмөндөйт, магниттик жантайыш 60 градустан 63 градуска чейин өзгөрүп, түндүк багытта бир калыпта өсөт. IGRF-13 модели боюнча башкы геомагниттик талаанын өлчөмүнүн вариациялары жер үстүндөгү өлчөөлөрдүн маалыматтары менен жакшы шайкеш келет. Россия Илимдер Академиясынын Илимий Станциясынын геомагниттик мониторинг тармагынын курамына кирген Ак-Суу базалык станциясындагы геомагниттик талаага байкоо жүргүзүүнүн көп жылдык натыйжалары жер бетиндеги өлчөө катары колдонулган.

геомагниттик талаа; геомагниттик талаанын элементтери; магниттик төмөндөө; магниттик жантайыш; толук вектор; IGRF-13 модели; кылымдык вариациялар

The paper is considered the results of calculating the characteristics of the Earth's main magnetic field according to the international IGRF model in the current 13th edition. The model is relevant until 2025 and takes into account data from ground, satellite and aerographic measurements. Calculations based on the IGRF-13 model allowed us to identify the features of the main magnetic field characteristics distribution for Kyrgyzstan territory. In particular: values of the total geomagnetic field increase in the north-east direction in the range from 52800 to 56000 nT; magnetic declination decreases in the south-easterly direction and varies in the range from 6° to 4°; magnetic inclination varies from 60° to 63°, increasing uniformly in the north direction. The main geomagnetic field variations according to the IGRF-13 model are in good agreement with ground-based measurements for which we used long-term observations of geomagnetic field at the Ak-Suu base station, which is part of the geomagnetic monitoring network of the Research Station of the Russian Academy of Sciences.

geomagnetic field; geomagnetic field elements; magnetic declination; magnetic inclination; full vector; IGRF-13 model; secular variations