Нуралиева Мимоза Туратбековна – канд. филол. наук, доцент кафедры кыргызского языка гуманитарного факультета Кыргызско-Российского Славянского университета им. Б.Н. Ельцина, г. Бишкек, тел.: +996-772 769921, е-mail: turatbekova@mail.ru
ПРОБЛЕМЫ КЫРГЫЗСКОГО ЯЗЫКА В НАУЧНЫХ СТАТЬЯХ АКАДЕМИКА Б.М. ЮНУСАЛИЕВА
Научные статьи академика Б.М. Юнусалиева, посвящённые вопросам развития и преподавания кыргызского языка и переданные в Кыргызский национальный университет, должны стать предметом отдельного изучения, так как, если все материалы не будут исследованы, повторно введены в систему и при необходимости проведены исправления, есть риск исчезновения ценных архивных материалов. Академик Б.М. Юнусалиев внёс большой вклад в изучение языка кыргызского народа, особенно его лексического развития. Он по праву входит в авангард учёных, которые занимались научным анализом, изучением развития кыргызского языка и формированием его литературного языка во всех научно-исследовательских работах. Его неопубликованные статьи свидетельствуют о том, что есть ещё одно нетронутое и пылящееся в архивах историческое наследие. К сожалению, исследования в этом направлении пока не опубликованы.
Ключевые слова на русском языке:исследование; статья; учёный; научный; кыргызский язык; опубликованный; вопросы; факт; признание; развитие; языкознание
АКАДЕМИК Б.М. ЮНУСАЛИЕВДИН ИЛИМИЙ МАКАЛАЛАРЫНДАГЫ КЫРГЫЗ ТИЛИНИН МАСЕЛЕЛЕРИ
Бул илимий макалада академик Б.М. Юнусалиевдин илимий макалаларындагы кыргыз тилин өнүктүрүү, аларды окутуудагы маселелер тууралуу баяндалат. Б.М. Юнусалиевдин Кыргыз улуттук университетине берген архивдик материалдарынын ичиндеги илимий макалалар өзүнчө бир иликтөөнүн предметине алынышы зарыл деп эсептейбиз. Анткени бардык материалдар иликтенип, кайрадан системага салынып, тактоо иштери жүргүзүлбөсө, баалуу архивдик материалдардын жок болуп кетүү коркунучу бар. Кыргыз элинин тилин изилдөөдө, айрыкча анын лексикалык өнүгүүсүн изилдөөдө академик Б.М. Юнусалиевдин эмгеги чоң. Окумуштуу бардык изилдөө иштеринде кыргыз тилинин өнүгүшүн, анын адабий тилинин калыптанышына илимий жактан талдап, изилдеген окумуштуулардын сап башында турат. Анын жарыяланбай калган макалалары кол тие элек, чаң басып жаткан дагы бир тарыхый мурасы бар экендигин айгинелейт. Тилекке каршы, бул багыттагы иликтөө иштери али да колго алынбай келе жатат.
Ключевые слова на кыргызском языке:изилдөө; макала; окумуштуу; илимий; кыргыз тили; жарыяланган; маселелер; факт; таануу; өнүгүү; лингвистика
PROBLEMS OF THE KYRGYZ LANGUAGE IN THE SCIENTIFIC ARTICLES OF ACADEMICIAN B.M. YUNUSALIEV
Academician B.M. Yunusaliev’s scientific articles are devoted to the development and teaching of the Kyrgyz language. We believe that scientific articles in the archival materials of B.M. Yunusaliev, transferred to the Kyrgyz National University, should be the subject of a separate study. Because if all materials are examined, re-entered into the system and no corrections are made, there is a risk of disappearing valuable archival materials. Academician B.M. Yunusaliev made a great contribution to the study of the language of the Kyrgyz people, especially to the study of its lexical development. The scientist is at the forefront of scientists who scientifically analyze and study the development of the Kyrgyz language and the formation of its literary language in all research projects. His unpublished articles indicate that there is another untouched and gathering dust of historical heritage. Unfortunately, research in this direction has not yet begun.
Ключевые слова на английском языке:research; article; scientist; scientific; Kyrgyz language; published; questions; fact; recognition; development; linguistics