Информационный портал
«Вестник КРСУ»

Представлены результаты исследования норм плотности глинистых грунтов, отсыпаемых в насыпи земляного полотна строящихся автодорог в разных дорожно-климатических зонах южного региона Кыргызской Республики. Стабильность земляного полотна автомобильной дороги является одним из основных факторов, определяющих надежность и эффективность всей дорожной конструкции. Критерием устойчивости грунтов является их плотность. Применяемые в Кыргызстане нормы плотности грунтов дифференцируются в зависимости от района строительства (дорожно-климатической зоны), расположения грунта по высоте насыпи, условий его подверженности влиянию различных природно-климатических факторов. Предлагаемые авторами уточнения норм плотности грунтов направлены не только на повышение прочности и устойчивости земляного полотна, но и на улучшение технико-экономических показателей дорожного строительства за счет снижения расхода материальных, трудовых и энергетических ресурсов. Этого можно достигнуть в ряде случаев уменьшением общей толщины дорожной одежды, сокращением объема работ по уплотнению грунта или переносом времени их выполнения на более благоприятное время года, например, с зимы на весну или лето.

плотность грунта; климатические условия; дорожная одежда; автомобильные дороги; деформация

Макалада Кыргыз Республикасынын түштүк регионунун ар кандай жол-климаттык зоналарында курулуп жаткан автожолдордун топурак төшөлмөлөрүнө куюлуучу чопо топурактардын тыгыздыгынын ченемдерин изилдөөнүн жыйынтыктары көрсөтүлдү. Автомобиль жолунун жер катмарынын туруктуулугу бүткүл жол конструкциясынын ишенимдүүлүгүн жана натыйжалуулугун аныктоочу негизги факторлордун бири болуп саналат. Топурактардын туруктуулугунун критерийи болуп алардын тыгыздыгы эсептелет. Кыргызстанда колдонулуучу кыртыштын тыгыздыгынын ченемдери курулуш аймагына (жол-климаттык зона), топурактын дөбөнүн бийиктиги боюнча жайгашуусуна, анын ар кандай жаратылыш-климаттык факторлордун таасирине кабылуу шарттарына жараша дифференцияланат. Авторлор тарабынан сунушталган топурактын тыгыздыгынын ченемдерин тактоо жер кыртышынын бекемдигин жана туруктуулугун жогорулатууга гана эмес, материалдык, эмгек жана энергетикалык ресурстардын сарпталышын азайтуунун эсебинен жол курулушунун техникалык-экономикалык көрсөткүчтөрүн жакшыртууга багытталган. Буга айрым учурларда жолдун конструкциясынын жалпы калыңдыгын азайтуу, кыртыштын ныктоо боюнча жумуштардын көлөмүн кыскартуу же аларды ишке ашыруу убактысын бир кыйла ыңгайлуу мезгилге, мисалы, кыштан жазга же жайга которуу жолу менен жетишүүгө болот.

топурактын тыгыздыгы; климаттык шарттар; жол кийими; автомобиль жолдору; деформация

The results of the study of the density norms of clay soils deposited in the embankment of the roadbed under construction in different road-climatic zones of the southern region of the Kyrgyz Republic are presented. The stability of the roadbed is one of the main factors determining the reliability and efficiency of the entire road structure. The criterion of soil stability is their density. The norms of soil density applied in Kyrgyzstan are differentiated depending on the construction area (road-climatic zone), the location of the soil along the height of the embankment, the conditions of its exposure to the influence of various natural and climatic factors. The clarifications of the norms of soil density proposed by the authors are aimed not only at increasing the strength and stability of the roadbed, but also at improving the technical and economic indicators of road construction by reducing the consumption of material, labor and energy resources. This can be achieved, in some cases, by reducing the overall thickness of the pavement, reducing the amount of work on compaction of the soil or transferring the time of their execution to a more favorable time of the year, for example, from winter to spring or summer.

soil density; climatic conditions; road clothing; highways; deformation