Информационный портал
«Вестник КРСУ»

Рассматривается влияние донного течения речной воды в период полноводия на состояние волнистой поверхности утрамбованной насыпи из речных грунтовых материалов, которые выкопаны посередине дна реки. На дне канала последовательно и встык уложены ж/б желоба, верхние грани боковых стенок которых расположены на уровне дна реки, или же на уровне берегов канала, куда они были уложены параллельно и сходящимся острым углом в направлении потока воды. Предложен метод исследования режимов течения воды по поверхности, по глубине, и на дне реки на специально разработанном экспериментальном макете гидротехнического сооружения «русло реки с каналом и индикатором визуализации», который позволяет проводить натурные наблюдения за режимами течения на малых реках с фиксацией процесса фото-и киносъемки.

волнистая поверхность; утрамбованные насыпи; полноводие; экспериментальный макет; наблюдение

Макалада дарыянын толуп-ташып аккан мезгилиндеги дарыя суусунун агымынын дарыянын түбүнүн ортосунан казылып алынган дарыянын топурак материалдарынан алынган ныкталган жээктин толкундуу бетинин абалына тийгизген таасири каралат. Каналдын түбүнө темир-бетон чуңкурлары ырааттуу жана учу-кыйырына чейин төшөлөт, алардын каптал дубалдарынын үстүнкү беттери дарыянын түбүнүн деңгээлинде же каналдын жээктеринин деңгээлинде жайгашып, алар параллелдүү жана суунун агымынын багыты боюнча курч бурч менен жакындашып жатышты. Гидротехникалык курулманын атайын иштелип чыккан «каналы жана визуалдаштыруу индикатору менен дарыянын нугу» эксперименталдык макетинде суунун үстүңкү бети, тереңдиги жана дарыянын түбү боюнча агымынын режимдерин изилдөө ыкмасы сунушталган, ал фото жана кино тартуу процессин белгилөө менен чакан дарыяларда агымдын режимдерине табигый байкоо жүргүзүүгө мүмкүндүк берет.

толкундуу бет; ныкталган жээк; толуп-ташып агуу; эксперименталдык макет; байкоо жүргүзүү

This work is devoted to the study of the influence of the bottom flow of river water, during the period of high water, on the state of the wavy surface, from rammed embankments of river soil materials dug along the middle of the river bottom from under the canal, where here, at its bottom, are laid sequentially and end-to-end b gutters, the upper faces from their side wall are located on a par with the bottom of the river, or on a par with the banks of the canal, where they were laid parallel and converging at an acute angle in the direction of the water flow. For this purpose, a method is proposed for studying the regimes of water flow over the surface, in depth, and at the bottom of the river, on a specially designed and manufactured experimental model of a hydraulic structure «river bed with a channel and a visualization indicator», which allows for research by observation, visualization and fixation of photos, filming, flow regimes in natural water flow on small rivers.

wavy surface; rammed embankments; high water; experimental model; observation