Бокоева Жамила Токтоналиевна – канд. филол. наук, ст. преподаватель кафедры иностранных языков Кыргызско-Турецкого университета «Манас», г. Бишкек, тел.: +996-705 158265, e-mail: camila.bokoyeva@manas.edu.kg
Ражапбаева Перизат Азатбековна – ст. преподаватель Института непрерывного и дистанционного образования Бишкекского государственного университета им. К. Карасаева, г. Бишкек, тел.: +996-773 434993, e-mail: perizat.azatbek@mail.ru
ОБРАЗ ЖЕНЩИНЫ В РОМАНЕ Т. КАСЫМБЕКОВА «СЛОМАННЫЙ МЕЧ»
Положение в обществе, честь, достоинство и обязанности кыргызской женщины хорошо описаны во всех произведениях народного творчества, в том числе в трилогии “Манас”, “Сейтек” и “Семетей”. Наши национальные традиции и ценности, передаваемые веками из поколения в поколение, подвергались преобразованиям по мере изменения общества, и кажется, что они забываются, как гласит кыргызская пословица: “Элүү жылда – эл жаңы, жетимиш жылда – жер жаңы” (через пятьдесят лет – новый народ, через семьдесят лет – новая земля). Необходимо исследовать повседневную жизнь наших предков по произведениям искусства, особенно на примере исторических произведений. Задача литературоведов – не только прочитать их, но и дать подробный анализ художественных образов для представителей следующих поколений. В современном обществе не могут не возникать вопросы, касающиеся причин происхождения случаев насилия и издевательств над женщинами, или, наоборот, антиобщественных и аморальных поступков кыргызских девушек. Каждое общество должно стараться сохранить положительные традиции прошлого. Именно с этой целью Т. Касымбеков в своём произведении отражает 75-летний промежуток из жизни кыргызов. Основная цель статьи – раскрыть место, значение и обязанности женщин на примере образов, описанных в романе Т. Касымбекова «Сломанный меч», а также их положительные качества, которые могут служить примером для современной молодёжи. В статье перечислены все женские персонажи романа, и мы кратко затронули образ каждой из них.
Ключевые слова на русском языке:Т. Касымбеков; «Сломанный меч»; женские образы; традиции
Т. КАСЫМБЕКОВДУН «СЫНГАН КЫЛЫЧ» РОМАНЫНДАГЫ АЯЛДАРДЫН ОБРАЗЫ
Кыргыз аялдарынын коомдогу орду, кадыр-баркы жана милдети «Манас» эпосу баш болгон элдик оозеки чыгармачылыктын бардык түрлөрүндө мыкты сүрөттөлүп келген. Кылымдан кылымга өтүп келген улуттук каада-салт, нарк-насилдерибиз коом өзгөргөн сайын өзгөрүүгө дуушар болуп, «жетимиш жылда – жер жаңы, элүү жылда – эл жаңы» дегендей унутта калып бара жаткандай. Биздин өтмүшүбүздөгү күнүмдүк жашоо тарзын көркөм чыгармалар, өзгөчө тарыхый көркөм чыгармалардан окуп билүү зарылдыгы бар. Аларды бир гана окуп тим болбостон, анализге алып, андагы көркөм образдарды кийинки муунга талдап берүү бүгүнкү күндөгү адабиятчылардын милдети. Бүгүнкү күндө коомдо аялзатынын кордолушу, аларга карата зордук-зомбулук же болбосо, тескерисинче, кыргыз кыздарынын коомго жат, ыплас иштери кайдан чыкты, кайдан келди деген суроо жаралбай койбойт. Ар бир коом өзүнүн өтмүшүнүн жакшы жактарын улантып кетүүгө милдеттүү. Дал ушундай максат менен 75 жылдык кыргыз турмушун чагылдырган Т. Касымбековдун «Сынган кылыч» романындагы аялдардын орду, баркы-баасы жана милдеттерин, бүгүнкү күндө жаштарга үлгү боло тургандай мыкты сапаттарын ачып берүү макалабыздын негизги максаты болду. Макалада романда кездешкен бардык айым каармандар тизмектелип, ар биринин образдарына кыскача токтолдук.
Ключевые слова на кыргызском языке:Т. Касымбеков; «Сынган кылыч»; аялдардын образы; каада-салттар
THE IMAGE OF A WOMAN IN T. KASYMBEKOV’S NOVEL “BROKEN SWORD”
The position, dignity and duty of Kyrgyz women in society have been well described in all types of folk art, including the epic “Manas”, “Seitek” and “Semetey”. Our national traditions and values, passed down from century to century, are subject to changes as society changes, and it seems that they are being forgotten, as it is said, “in seventy years, the land is new, in fifty years, the people are new.” There is a need to learn about the daily life of our past in works of art, especially historical works of art. It is the task of today’s writers not only to read them, but also to analyze them and analyze their artistic images for the next generation. In modern society, the question of where the abuse of women, violence against them, or vice versa, the immoral and dirty deeds of Kyrgyz girls came from, does not arise. Every society is obliged to continue the good aspects of its past. It is for this purpose that T. Kasymbekov in his work reflects a 75-year period in the life of the Kyrgyz. The main goal of our article was to reveal the place, value and duties of women in Kasymbekov’s novel “Broken Sword”, and their excellent qualities that can serve as an example for young people today. In the article, all the female characters in the novel are listed, and we briefly touched on the images of each of them.
Ключевые слова на английском языке:T. Kasymbekov; “Broken sword”; women’s image; traditions