Турусбеков Бактыбек Сагындыкович – канд. техн. наук, соискатель Кыргызского национального аграрного университета им. К.И. Скрябина, тел.: +996-555 640990, e-mail: tbs200618@gmail.com.
Кадыров Ишембек Шакирович – д-р техн. наук, профессор Кыргызского национального аграрного университета им. К.И. Скрябина, тел.: +996-555 327948, e-mail: bgtu_kg@mail.ru
МЕТОДИКА ОПРЕДЕЛЕНИЯ ЖЁСТКОСТИ ТЕХНОЛОГИЧЕСКОЙ СИСТЕМЫ ТОКАРНОГО СТАНКА
Представлена методика определения жесткости технологической системы токарного станка, в которой содержатся: схемы упругих деформаций при токарной обработке, схема экспериментальной установки, схема обработки ступенчатой детали на станке, математические модели для определения жесткости токарного станка. Особый интерес представляет для научных работников, занимающихся исследованиями точности изготавливаемых деталей с учетом переменности жесткости технологической системы, связанной с изменением обработки детали по ее длине. Конкретные результаты, представленные в статье: 1) схема экспериментальной установки, которую можно использовать применительно к любому типу токарного станка; 2) схема обработки ступенчатой детали, что позволяет исследовать жесткость технологической системы при различных значениях сил резания.
Ключевые слова на русском языке:жесткость; технологическая система; токарный станок; задняя бабка; передняя бабка; ступенчатая деталь; резец; суппорт
ТОКАРДЫК СТАНОКТУН ТЕХНОЛОГИЯЛЫК ТУТУМУНУН КАТАҢДЫГЫН АНЫКТОО МЕТОДИКАСЫ
Макалада токардык иштетүүдө серпилме деформациялардын схемасы камтылган токардык станоктун технологиялык тутумунун, эксперименттик орнотмонун катаңдыгын аныктоо методикасы, анын фотографиясы, баскычтуу тетикти станокто иштетүүнүн схемасы, ошондой эле токардык станоктун катаңдыгын аныктоо үчүн математикалык моделдер берилген, бул буюмду патрондо да, борборлордо да иштетүүдө технологиялык тутумдун катаңдыгын эксперименттик түрдө аныктоого жол берет. Макалада берилген төмөнкү конкреттүү натыйжалар, тетикти узундугу боюнча иштетүүнүн өзгөрүүсү менен байланышкан технологиялык тутумдун катаңдыгынын өзгөрмөлүүлүгүн эске алуу менен жасалып жаткан тетиктердин тактыгын изилдөөлөрдүн үстүнөн иштеген илимий кызматчылар үчүн өзгөчө кызыгуу туудурат: 1) аны токардык станоктун каалаган тибине карата колдонууга болгон эксперименттик орнотмонун схемасы; 2) кесүү күчтөрүнүн ар кыл маанилеринде технологиялык тутумдун катаңдыгын изилдөөгө жол берген баскычтуу тетикти иштетүү схемасы.
Ключевые слова на кыргызском языке:катаңдык; технологиялык тутум; токардык станок; борборлор; арткы бабка; алдыңкы бабка; динамометр; индикаторлор; баскычтуу тетик; кескич; суппорт
METHODOLOGY FOR DETERMINING THE RIGIDITY OF THE LATHE MACHINE TECHNOLOGICAL SYSTEM
The article contains the information on a methodology for determining the rigidity of the technological system of a lathe machine, which includes schemes of elastic deformations which occur during turning, data on an experimental unit, its photograph, a diagram indicating the processing of a stepped part on the lathe machine, and mathematical models for determining the rigidity of the lathe machine, which allows to determine experimentally the rigidity of the technological system when processing the product both in the cartridge and in the centers. The specific results presented in the article and stated below are of particular interest for scientists studying the accuracy of manufactured parts, taking into account the variability of the rigidity of the technological system associated with a change in the processing of a part along its length: 1) a diagram of the experimental unit which can be used in relation to any type of a lathe machine; 2) a diagram indicating the processing of the stepped part, which allows to analyze the rigidity of the technological system with various values of cutting forces.
Ключевые слова на английском языке:rigidity; technological system; lathe machine; centers; tailstock; headstock; stepped part; cutter; support