Карабукаев Кадыркул Шаршеевич – д-р филос. наук Института философии им. А.А. Алтмышбаева НАН КР, тел.: +996-554 888853, +996-312 646295, e-mail: kkarabukaev@gmail.com
ЗНАЧЕНИЕ ГОРНЫХ ЭКОСИСТЕМ В ФОРМИРОВАНИИ ЭКОЛОГИЧЕСКОЙ ТРАДИЦИИ (НА ПРИМЕРЕ КЫРГЫЗСКОГО НАРОДА)
Изучено значение экологической системы гор в развитии духовной культуры, в частности, в формировании экологической традиции кыргызов и их трансмиссии в современной экологической культуре. Показано, каким образом горная экосистема, будучи важнейшим природным фактором, оказывает воздействие на возникновение и формирование экологических традиций и способствует формированию своеобразной жизнедеятельности и духовно-нравственного потенциала. Отмечено, что формирование и развитие экологической культуры, основывающейся на определенной ценностной системе и на возникающих в процессе истории этноэкологических традициях, относятся к весьма актуальным проблемам и в современных условиях.
Ключевые слова на русском языке:горная экологическая система; экологические традиции; экологическая культура; духовно-нравственные ценности
ЭКОЛОГИЯЛЫК КААДА-САЛТТАРДЫ КАЛЫПТАНДЫРУУДА ТООЛОРДУН ЭКОЛОГИЯЛЫК СИСТЕМАСЫНЫН МААНИСИ (КЫРГЫЗ ЭЛИНИН МИСАЛЫНДА)
Макалада руханий маданиятты өнүктүрүүдө, тактап айтканда, кыргыздардын экологиялык салттарын калыптандырууда жана аларды заманбап экологиялык маданиятка өткөрүүдөгү тоолордун экологиялык системасынын мааниси изилдөөгө алынган. Тоолордун экологиялык системасы эң маанилүү табигый факторлордун бири катары экологиялык каада-салттардын калыптанышына таасирин тийгизип, жашоо мүнөзүнүн жана руханий адеп-ахлактык потенциалдын калыптанышына өбөлгө болору көрсөтүлгөн. Аныкталган баалуулуктар системасына негизделген жана этноэкологиялык салттардын тарыхый процессинде келип чыккан экологиялык маданияттын калыптанышы жана өнүгүшү азыркы учурда да өтө актуалдуу маселелердин катарына кирет.
Ключевые слова на кыргызском языке:тоолордун экологиялык системасы; экологиялык каада-салттар; экологиялык маданият; руханий жана адеп-ахлактык баалуулуктар
THE IMPORTANCE OF MOUNTAIN ECOSYSTEMS IN THE FORMATION OF ECOLOGICAL TRADITION (ON THE EXAMPLE OF THE KYRGYZ PEOPLE)
The importance of the ecological system of mountains in the development of spiritual culture was studied, in particular, in the formation of the ecological tradition of Kyrgyz and their transmission in modern ecological culture. It is shown how the mountain ecosystem, being the most important natural factor, influences the emergence and formation of ecological traditions and contributes to the formation of a peculiar vital activity and spiritual and moral potential. It is noted that the formation and development of an ecological culture based on a certain value system and on ethno-ecological traditions arising in the process of history are very urgent problems in modern conditions.
Ключевые слова на английском языке:mountain ecological system; ecological traditions; environmental culture; spiritual and moral values