Ешпанов Владимир Сарсембаевич – д-р ист. наук, профессор Казахского университета технологии и бизнеса, г. Астана, e-mail: ws-282@mail.ru
СУРОВАЯ ПРАВДА О ЖЕНСКОМ ТРУДЕ НА ЖЕЛЕЗНОДОРОЖНОМ ТРАНСПОРТЕ В ГОДЫ ВЕЛИКОЙ ОТЕЧЕСТВЕННОЙ ВОЙНЫ
Раскрываются особенности использования женского труда на железнодорожном транспорте СССР в годы Великой Отечественной войны. Проблема трудового участия женщин в производстве существует на протяжении всей истории. В течение длительного времени участие женщин практически умалчивалось или носило эпизодический характер. Только в годы Великой Отечественной войны, получив массовый характер, оно стало социальным явлением, требующим специального изучения. Автор дает оценку социальным, политическим и экономическим аспектам этого общественного явления, показывает его масштабы и историческое значение. Военные годы весьма убедительно показали, как велика была роль правильного решения проблемы формирования рабочих кадров. Война сильно затруднила возможность быстрого и постоянного пополнения рабочих транспортной сферы. Но уже в 1941–1945 гг. были найдены необходимые для этого источники: на железные дороги СССР, как и в другие отрасли народного хозяйства, пришло значительное пополнение женщин.
Түйүндүү сөздөр орус тилинде:железнодорожный транспорт; трудовые ресурсы; женский труд; передовики; рабочие профессии
УЛУУ АТА МЕКЕНДИК СОГУШ ЖЫЛДАРЫНДАГЫ ТЕМИР ЖОЛДО АЯЛДАРДЫН ЭМГЕГИ ЖӨНҮНДӨ КАТААЛ ЧЫНДЫК
Улуу Ата Мекендик согуш жылдарында СССРдин темир жол транспортунда аялдардын эмгегин пайдалануунун өзгөчөлүктөрү аныкталды. Өндүрүшкө аялдардын эмгегине катышуу көйгөйү тарых бою болуп келген. Узак убакыт бою аялдардын катышуусу иш жүзүндө унчукпай калган эмес. Экинчи Дүйнөлүк согуш жылдарында гана массалык мүнөзгө ээ болуп, ал атайын изилдөөнү талап кылган социалдык көрүнүшкө айланды. Автор бул социалдык кубулуштун социалдык, саясий жана экономикалык аспектилерине баа берип, анын масштабын жана тарыхый маанисин көрсөтөт. Согуш жылдарында жумушчулардын калыптануу маселесин туура чечүүнүн ролу канчалык зор экендиги айдан ачык. Согуш транспорт тармагындагы жумушчуларды тез жана тынымсыз толуктоону аябай кыйындатты. Бирок буга чейин 1941–1945-жж. бул үчүн зарыл болгон булактар табылды: СССРдин темир жолдорунда, эл чарбасынын башка тармактарындагыдай эле, аялдар дагы толукталды.
Түйүндүү сөздөр кыргыз тилинде:темир жол транспорту; эмгек ресурстары; аялдардын эмгеги; алдыңкы жумушчулар; жумушчу кесиптер
THE BAD TRUTH ON WOMEN'S LABOR ON RAILWAY TRANSPORT IN THE YEARS OF THE GREAT PATRIOTIC WAR
The article reveals the features of the use of female labor in the USSR railway transport during the years of World War II. The problem of women's labor participation in production has existed throughout history. For a long time, the participation of women was practically silent or had an episodic character. Only during the years of World War II, having gained a mass character, did it become a social phenomenon requiring special study. The author gives an assessment of the social, political and economic aspects of this social phenomenon, shows its scope and historical significance. The war years very convincingly showed how great was the role of the correct solution to the problem of the formation of workers. The war made it very difficult to quickly and constantly replenish transport workers. But already in 1941– 1945. sources necessary for this were found: on the railways of the USSR, as in other sectors of the national economy, a significant replenishment of women came.
Түйүндүү сөздөр англис тилинде:railway transport; labor resources; female labor; advanced workers; working professions