«КРСУнун ЖАРЧЫСЫ» журналынын МААЛЫМАТ ПОРТАЛЫ

В настоящее время ожирение стало одной из наиболее важных медико-социальных проблем в мире в связи с его высокой распространенностью и существенными затратами на преодоление его последствий. В обзоре освещены вопросы распространенности ожирения в различных регионах мира. Отмечены гендерные и этнические особенности частоты встречаемости ожирения и избыточной массы тела. Проанализирована динамика распространенности нарушения жирового обмена за последние 35 лет. Показано, что в некоторых географических регионах за последние 3 десятилетия частота ожирения и избыточной массы тела возросла более чем на 50 %. Продемонстрировано, что двумя регионами с наиболее быстрым ростом частоты ожирения и избыточной массы тела являются Американский и Европейский. В целом, хотя между регионами наблюдаются 5–6-кратные различия в абсолютных показателях избыточного веса и ожирения, тенденция к росту данного показателя была общей для всех регионов в течение последних 35 лет с некоторой стабилизацией в некоторых (Африка), но не во всех регионах. В Кыргызстане, как и в других странах, за последние 3–4 десятилетия также отмечается 40%-й рост нарушений жирового обмена.

ожирение; распространенность; гендерные и этнические особенности; факторы риска

Азыркы учурда семирүү кеңири таралышына жана кесепеттерин жоюуга олуттуу чыгымдардын сарпталышына байланыштуу, дүйнө жүзүндөгү эң маанилүү медициналык-социалдык көйгөйлөрдүн бири болуп калууда. Киришүү бөлүмүндө семирүүнүн дүйнөнүн ар түрдүү аймактарында таралышы жөнүндө маселе чагылдырылган. Семирүүнүн жана ашыкча салмактын таралышынын гендердик жана этникалык өзгөчөлүктөрү белгиленген. Акыркы 35 жылдагы май алмашуунун бузулушунун таралуу динамикасы талдоого алынган. Кээ бир географиялык аймактарда акыркы отуз жылда семирүүнүн жана дененин ашыкча салмагынын 50 % дан ашык жогорулагандыгы көрсөтүлгөн. Семирүү жыштыгынын жана дененин ашыкча салмагынын тез өсүшү Америка жана Европа аймактарында экендиги көрсөтүлдү. Жалпысынан, ашыкча салмак жана семирүүнүн абсолюттук көрсөткүчтөрү боюнча региондордун ортосундагы айырмачылыктар 5–6 эсе болгону менен, акыркы 35 жыл ичинде бул көрсөткүчтүн жогорулоо тенденциясы бардык региондордо байкалууда, кээ бир аймактардын айрым райондорунда бир аз турукташуу байкалган (Африка). Башка мамлекеттер сыяктуу эле Кыргызстанда да акыркы 30–40 жылдын ичинде май алмашуунун бузулуусу 40% га көбөйгөндүгү белгиленген.

семирүү; жайылгандык; гендердик жана этникалык өзгөчөлүктөр; тобокелдик фактору

Currently, obesity has become one of the most important medical and social problems in the world due to its high prevalence and significant costs to overcome its consequences. The review highlights the prevalence of obesity in different regions of the world. Gender and ethnic characteristics of the incidence of obesity and overweight have been specified. The dynamics of the prevalence of fat metabolism disorders over the past 35 years has been analyzed. It has been shown that in some geographic regions the incidence of obesity and overweight has increased by more than 50 % over the past 3 decades. The two areas, i.e. America and Europe, have been identified to be the regions with the fastest increases in obesity and overweight. In general, although there are 5–6-fold differences between regions in absolute indicators of overweight and obesity, the upward trend in this indicator has been common for all regions over the past 35 years with some stabilization in some (Africa), but not in all regions. In Kyrgyzstan, as in other countries, over the past 3–4 decades, there has also been a 40% increase in fat metabolism disorders.

obesity; prevalence; gender and ethnicity; risk factors