«КРСУнун ЖАРЧЫСЫ» журналынын МААЛЫМАТ ПОРТАЛЫ

Рассматривается применение базовой системы лесоводства «уход за лесом», определяющей во многом состояние леса, сохранение и восстановление его экологического и ресурсного потенциала. Приводятся результаты опытных рубок ухода в сосновых культурах в виде окон. Устойчивость насаждений зависит от условий среды и с этих позиций непременным атрибутом организации рубок ухода должна быть экологическая обоснованность планируемого баланса экологической устойчивости насаждений. Изменение экологической обстановки под пологом изреженных древостоев способствует появлению обильного травостоя, что значительно затрудняет естественное появление самосева из сосны обыкновенной и ели тянь-шаньской. В вырубленных окнах подготовку почвы осуществляли площадками, в которые высаживали сеянцы ели тянь-шаньской. Создание полноцикловой системы ухода за лесом в системе лесоводства позволит получить разновозрастное насаждение с различными ярусами. Это будет способствовать решению проблемы сохранения, содержания и целевого использования защитных лесов на основе допустимых для проведения мероприятий ухода за лесом.

лесовосстановление; рубки ухода; лесоуправление; естественное возобновление; еловый подрост; лесоводственные системы

Макалада негизинен токойдун абалын, анын экологиялык жана ресурстук потенциалын сактоону жана калыбына келтирүүнү аныктаган «токойду күтүү» ыкмасын токой чарбасынын базалык системасын колдонуу каралат. Терезе түрүндө карагай өсүмдүктөрүн эксперименталдык суюлтуунун натыйжалары келтирилген. Көчөттөрдүн туруктуулугу экологиялык шарттарга жараша болот жана ушул көз караштан алганда, суюлтууну уюштуруунун ажырагыс атрибуту плантациялардын экологиялык туруктуулугунун пландуу балансынын экологиялык негиздемеси болууга тийиш. Суюлтулган бактардын чатырынын астындагы экологиялык абалдын өзгөрүшү чөптөрдүн калың чыгышына шарт түзөт, бул карагайдан жана Тянь-Шань карагайынан жаңы карагайлардын өз алдынча табигый пайда болушун кыйла татаалдантат. Кыйылган терезелерде Тянь-Шань карагайынын көчөттөрү отургузулган жерлер менен топурак даярдоо иштери жүргүзүлдү. Токой чарба системасында токойду күтүүнүн толук циклдуу системасын түзүү ар кандай катмарлар менен ар кандай курактагы көчөттөрдү отургузууга алып келет. Коргоочу токойлорду сактоо, күтүү жана максаттуу пайдалануу маселелери токойду сактоонун жол берилген чараларынын негизинде чечилет.

токойду калыбына келтирүү; жукартуу; токой чарбасы; табигый жаңылануу; карагайдын түбү; суу чарба системалары

This article examines the issue of applying the basic system of forestry “care of the forest”, which largely determines the state of the forests, the preservation and restoration of their environmental and resource potential. In recent decades the aggravation of the problems of silvicultural provision of eff ective maintenance and use of forests is associated with the increasing environmental and nature conservation role of the forests with an increasing anthropogenic impact on them. Results of experimental improvement felling of pine trees in a shape of windows are given in this article. The sustainability of plantings depends on the environmental conditions, thus, an indispensable attribute of the organization of felling should be the environmental soundness of the planned balance of the plantations sustainability. Changes in the ecological situation under the canopy of the thinned stands contributes to the emergence of the abundant herbage, which signifi cantly complicates the natural emergence of the self-seeding from the Scots pine and the Tien Shan spruce. Lack of new trees after felling (after a set period of time) was compensated by the creation of forest plantations. In the cut-down windows, soil preparation was carried out with sites of the Tien Shan spruce plantations. The creation of a full-cycle forest care system will result in plantations of diff erent ages with diff erent layers. The problems of conservation, maintenance and targeted use of protective forests will be resolved on the basis of reasonable forest care measures.

reforestation; logging; forest management; natural renewal; spruce undergrowth; forestry systems