«КРСУнун ЖАРЧЫСЫ» журналынын МААЛЫМАТ ПОРТАЛЫ

В последнее время мир всколыхнула эпидемия коронавирусной инфекции, которая повлияла на все сферы деятельности человечества. Произошел рост цен на продукты питания, на различные товары и услуги. Что касается населения и его составляющей, то и здесь произошли изменения как в численности, так и в смертности. В данной статье приводится анализ изменения численности населения, его состав и половозрастная группа, дается динамика смертности населения. Также смертность от коронавирусной инфекции (COVID-19) значительно повлияла на повышение общего уровня смертности в республике. Дается показатель общей смертности населения Кыргызстана. Вместе с тем, население республики с демографической точки зрения считается относительно молодым. Показано, как пандемия влияет на благосостояние уязвимых групп населения, расписаны методы, которые государство применяло для раннего выявления и сдерживания заболеваемости COVID-19, закрепленные в Национальном плане действий в чрезвычайных ситуациях, который был подготовлен Министерством здравоохранения Кыргызской Республики при поддержке Всемирной организации здравоохранения и других партнеров по развитию.

демографическое развитие; коронавирусная инфекция; естественный прирост населения; смертность; показатель смертности; половозрастная группа

Дүйнөнү акыркы мезгилде адамзаттын ишмердигинин бардык чөйрөсүнө таасирин тийгизген коронавирус инфекциясынын эпидемиясы каптады. Азык-түлүк товарларына, түрдүү товарларга жана кызмат көрсөтүүлөргө баалардын өсүшү байкалды. Калк жана анын курамына келсек, сан жагынан да, өлүм-житим боюнча да өзгөрүүлөр болду. Бул макалада калктын санына, анын курамына жана жашы-жынысы боюнча топтордун өзгөрүшүнө талдоо жүргүзүлүп, өлүмдүн динамикасы келтирилген. Ошондой эле, коронавирус инфекциясынан (COVID-19) каза болгондордун саны республика боюнча жалпы өлүмдүн көрсөткүчүнүн өсүшүнө олуттуу таасирин тийгизди. Кыргызстандын калкынын жалпы өлүмүнүн көрсөткүчү берилген. Ошол эле учурда Кыргызстандын калкы демографиялык көз караштан алганда салыштырмалуу жаш деп эсептелет. Макалада пандемия калктын аялуу катмарынын жыргалчылыгына кандай таасир эткендиги жана Дүйнөлүк саламаттык сактоо уюмунун жана башка өнүктүрүү боюнча өнөктөштөрдүн колдоосу менен Саламаттык сактоо министрлиги тарабынан даярдалган Өзгөчө кырдаалдардагы улуттук иш-аракеттер планында камтылган COVID-19 оорусун эрте аныктоо жана чектөө үчүн мамлекет колдонгон ыкмалар көрсөтүлөт.

демографиялык өнүгүү; коронавирус инфекциясы; калктын табигый өсүшү; өлүм; өлүмдүн деңгээли; жашы-жынысы боюнча топ

Recently, the world has been shaken by an epidemic of coronavirus infection, which has affected all areas of human activity. There was an increase in prices for food products, for various goods and services. As for the population and its component, there have also been changes in both numbers and mortality. This article provides an analysis of changes in the population size, its composition and age-sex group, and also gives the dynamics of mortality. Also, mortality from coronavirus infection (COVID-19) significantly influenced the increase in the overall mortality rate in the republic. The index of general mortality of the population of Kyrgyzstan is given. At the same time, from a demographic point of view, the population of Kyrgyzstan is considered relatively young. It will show how the pandemic affects the well-being of vulnerable populations. And it outlines the methods that the state used to early detect and contain the incidence of COVID-19, which are enshrined in the National Emergency Action Plan, which was prepared by the Ministry of Health with the support of the World Health Organization and other development partners.

demographic development; coronavirus infection; natural population growth; mortality; mortality rate; age and gender group