«КРСУнун ЖАРЧЫСЫ» журналынын МААЛЫМАТ ПОРТАЛЫ

Дана краткая характеристика становлению и развитию лингвистической экспертизы в Кыргызской Республике. В связи с потребностью лингвистического анализа и соответствующих этому знаний в сфере судебно-экспертной деятельности открываются новые экспертные структуры, в числе которых имеются лингвистическая, фоноскопическая, компьютерно-техническая и психологическая экспертизы. В новых направлениях, особенно касающихся полноценной лингвистической экспертизы (т. е. сертифицированного эксперта), нуждались чаще всего судебные и правоохранительные органы. С каждым годом в производстве судебных экспертиз накапливаются материалы, касающиеся лингвистических экспертиз, – сравнительно новой разновидности в этой сфере. Показаны проблемы, существующие при исследовании текста конфликтогенного характера. В научных исследованиях по лингвистической экспертизе необходимо учитывать общую теорию судебной экспертизы. Одной из сфер коммуникативных направлений в обществе является информация, поступающая через интернет-сети. Продемонстрирован лингвистический анализ, являющийся герменевтической процедурой.

юридическая экспертиза; лингвистическая экспертиза; лингвистическая оценка; юридическая оценка; оскорбление; инвективная лексика; конфликтный текст; герменевтика; судебная экспертиза; коммуникативное направление

Макалада Кыргыз Республикасында лингвистикалык экспертизанын калыптанышына жана өнүгүшүнө кыскача мүнөздөмө берилген. Соттук-эксперттик иш чөйрөсүндө лингвистикалык анализдин жана тиешелүү билимдердин зарылдыгына байланыштуу жаңы эксперттик түзүмдөр ачылат, алардын ичинде лингвистикалык, фоноскопиялык, компьютердик-техникалык жана психологиялык экспертизалар бар. Жаңы багыттар, өзгөчө толук кандуу лингвистикалык экспертизага байланыштуу (б.а. сертификатталган эксперт) көбүнчө сот жана укук коргоо органдарына керек болгон. Жыл сайын соттук экспертизаларды жүргүзүүдө лингвистикалык экспертизаларга тиешелүү материалдар топтолот – бул чөйрөдөгү салыштырмалуу жаңы түр. Макалада чырчатактуу мүнөздөгү текстти изилдөөдө орун алган көйгөйлөр көрсөтүлөт. Лингвистикалык экспертиза боюнча илимий изилдөөлөрдө соттук экспертизанын жалпы теориясын эске алуу зарыл. Коомдогу коммуникативдик багыттагы чөйрөлөрүнүн бири – интернет тармактары аркылуу келген маалымат. Лингвистикалык талдоо герменевтикалык жол-жобо катары көрсөтүлдү.

юридикалык экспертиза; лингвистикалык экспертиза; лингвистикалык баалоо; юридикалык баалоо; мазактоо; инвективдүү лексика; чыр-чатактуу текст; герменевтика; соттук экспертиза; коммуникативдик багыт

The article gives a brief description of the formation and development of linguistic expertise in the Kyrgyz Republic. Due to the need for linguistic knowledge in the field of forensic science, it is possible to discover new expert structures. Among them there are linguistic, phonoscopic, computer-technical and psychological examinations. In new areas, especially in a full-fledged linguistic expertise (certified expert), most often the judicial and law enforcement agencies needed. Every year in the production of forensic examinations, materials related to linguistic examinations increase. Linguistic expertise is a relatively new type of forensic expertise. This article shows what problems exist in the study of a conflict-generating text. In scientific research on linguistic expertise, it is necessary to take into account the general theory of forensic science. One of the spheres of communicative trends in society is information through the Internet. The linguistic analysis being a hermeneutical procedure is demonstrated.

legal expertise; linguistic expertise; linguistic assessment; legal assessment; insult; invective vocabulary; conflicting text; hermeneutics; forensic examination; communicative direction