«КРСУнун ЖАРЧЫСЫ» журналынын МААЛЫМАТ ПОРТАЛЫ

Целью данного исследования явилось изучение тенденций заболеваемости и смертности от рака женской репродуктивной системы в Иссык-Кульской области Кыргызской Республики. Проанализированы данные официальной статистической отчетности Национального центра онкологии и гематологии с 2015 по 2020 г. Выявлена тенденция прироста заболеваемости по Иссык-Кульскому региону в 2020 г., несмотря на снижение случаев рака по республике. Несмотря на характерный для республики рост смертности в 2018 и 2019 гг., в 2020 г. смертность от рака снизилась, что связано с пандемией COVID-19. По Иссык-Кульской области увеличилось число случаев смертности от рака в абсолютных числах, при этом в динамике наблюдалась убыль показателя. Среди показателей заболеваемости злокачественными новообразованиями женской репродуктивной системы наиболее высока частота рака шейки матки и молочной железы. В 2020 году наблюдается прирост рака шейки матки по республике на + 2,3 %, а в Иссык-Кульской области рака молочной железы на + 10,0 % в динамике. Для раннего выявления рака женской репродуктивной системы необходимо совершенствование ранней диагностики и повышение онкологической настороженности врачей на первичном уровне системы здравоохранения.

заболеваемость; злокачественные новообразования; одногодичная летальность; рак; рак молочной железы; рак шейки матки; смертность

Бул изилдөөнүн максаты Кыргыз Республикасынын Ысык-Көл облусундагы аялдардын репродуктивдүү системасынын рак оорусуна чалдыгуу жана өлүмгө учуроо тенденцияларын изилдөө болуп саналат. Улуттук онкология жана гематология борборунун 2015-жылдан 2020-жылга чейинки расмий статистикалык отчетунун маалыматтары талдоого алынды. Республика боюнча рак оорусунун азайышына карабастан 2020-жылы Ысык-Көл региону боюнча оорулардын көбөйүү тенденциясы аныкталды. Республикада 2018-жылы жана 2019-жылы өлүмдүн мүнөздүү өсүшүнө карабастан, 2020-жылы рактан каза болгондордун саны азайган, бул COVID-19 пандемиясына байланыштуу. Ысык-Көл облусунда рак оорусунан каза болгондордун саны абсолюттук санда өскөн, ал эми динамика боюнча көрсөткүчтүн төмөндөөсү байкалган. Аялдардын репродуктивдүү системасынын залалдуу шишиктери менен ооругандардын арасында эң көп учураганы жатын моюнчасынын жана эмчек безинин рагы болуп саналат. 2020-жылы республикада жатын моюнчасынын рагы +2,3%га, ал эми Ысык-Көл облусунда динамика боюнча эмчек рагы +10,0%га өскөн. Аялдардын репродуктивдүү системасынын рак оорусун эрте аныктоо үчүн эрте диагностиканы жакшыртуу жана саламаттык сактоо системасынын баштапкы деңгээлинде дарыгерлердин онкологиялык кыраакылыгын жогорулатуу зарыл.

оорунун деңгээли; залалдуу шишиктер; бир жылдагы өлүмгө учуроонун деңгээли; рак; эмчек безинин рагы; жатын моюнчасынын рагы; өлүмгө учуроо

The purpose of this study was to study the trends in morbidity and mortality from cancer of the female reproductive system in the Issyk-Kul region of the Kyrgyz Republic. The data of the official statistical reports of the National Center for Oncology and Hematology from 2015 to 2020 were analyzed. The detected trend in the increase in incidence in the Issyk-Kul region in 2020, despite the decrease in cancer cases in the republic. Despite the typical increase in mortality in the republic in 2018 and 2019, in 2020, mortality from cancer decreased, which is associated with the COVID-19 pandemic. In the Issyk-Kul region, the number of deaths from cancer increased in absolute numbers, while in the dynamics there was a decrease in the indicator. Among the incidence rates of malignant neoplasms of the female reproductive system, the incidence of cervical and breast cancer is highest. In 2020, there is an increase in cervical cancer in the republic by + 2.3 %, and in the Issyk-Kul region of breast cancer by + 10.0 % in dynamics. Early detection of cancers of the female reproductive system requires improved early diagnosis and increased oncological alertness of physicians at the primary level of the health care system.

morbidity; malignant neoplasms; one-year mortality; cancer; breast cancer; cervical cancer; mortality