Босенко Екатерина Андреевна – магистрант кафедры ЮНЕСКО по изучению мировых культур и религий международного факультета Кыргызско-Российского Славянского университета им. Б.Н. Ельцина, г. Бишкек, тел.: +996-554 226040, е-mail: katyabosenko99@gmail.com
Хан Надежда Романовна – канд. филос. наук, доцент, зав. кафедрой ЮНЕСКО по изучению мировых культур и религий международного факультета Кыргызско-Российского Славянского университета им. Б.Н. Ельцина, г. Бишкек, тел.: +996-551 551356, е-mail: naya07@mail.ru
УЧЕНИЕ БУДДИЗМА ОБ ЭКОЛОГИИ
Рассматриваются влияние буддизма на экологическую ситуацию в современном мире, буддийское понимание запутанной паутины жизни Индры, идеи и принципы буддийской культуры, которые помогут сформировать эффективные пути решения проблем загрязнения окружающей среды, т. е. сформулировать эффективную экологическую этику. Приведены примеры социально активных буддийских проектов по защите окружающей среды как в Азии, так и в Европе, и проанализированы теоретические и методологические вопросы, перспективы и проблемы использования буддизма в качестве ресурса среды как в теории, так и на практике. Учитывая проблемы экологического кризиса, можно надеяться, что буддийский принцип о взаимосвязи всех форм жизни может иметь решающее значение для восстановления взаимодействия человека с природой.
Түйүндүү сөздөр орус тилинде:буддизм; экология; биоцентризм; сеть Индры; ахимса; защита флоры и фауны; экологическое сознание
БУДДИЗМДИН ЭКОЛОГИЯ ТУУРАЛУУ ОКУУЛАРЫ
Буддизмдин азыркы дүйнөдөгү экологиялык кырдаалга тийгизген таасири, Индранын жашоосунун чырмалышкан желесин буддисттик түшүнүү, буддисттик маданияттын идеялары жана принциптери булгануу көйгөйлөрүн чечүүнүн натыйжалуу жолдорун түзүүгө, б.а. натыйжалуу экологиялык этиканы калыптандырууга көмөк көрсөтөт. Макалада Азияда да, Европада да айлана-чөйрөнү коргоо боюнча буддисттердин социалдык активдүү долбоорлорунун мисалдары келтирилип, буддизмдин экологиялык ресурс катары пайдалануунун теориялык жана методологиялык маселелери, келечеги жана көйгөйлөрү теориялык жактан да, практикалык жактан да талдоого алынган. Экологиялык кризистин көйгөйлөрүн эске алганда, жашоонун бардык формаларынын өз ара байланышы жөнүндөгү буддисттик принцип адамдын жаратылыш менен болгон мамилесин калыбына келтирүүдө чечүүчү мааниге ээ болот деген ишеничтебиз.
Түйүндүү сөздөр кыргыз тилинде:буддизм; экология; биоцентризм; Индра тармагы; ахимса; флора жана фаунаны коргоо; экологиялык аң-сезим
BUDDHISM’S TEACHING ON ECOLOGY
The influence of Buddhism on the ecological situation in the modern world, the Buddhist understanding of the intricate web of Indra’s life, the ideas and principles of Buddhist culture, which will help form effective ways to solve the problems of environmental pollution, i.e. formulate effective environmental ethics. Examples of socially active Buddhist environmental protection projects both in Asia and in Europe are given, and theoretical and methodological issues, prospects and problems of using Buddhism as an environmental resource both in theory and in practice are analyzed. Given the problems of the ecological crisis, the Buddhist principle of the interconnectedness of all forms of life can be crucial in restoring the reciprocity of man with nature.
Түйүндүү сөздөр англис тилинде:Buddhism; ecology; biocentrism; web of Indra; ahimsa; protection of flora and fauna; ecological consciousness