«КРСУнун ЖАРЧЫСЫ» журналынын МААЛЫМАТ ПОРТАЛЫ

Рассматривается одна из важнейших задач при проектировании открытой разработки сложного и структурно неоднородного по своему строению комплексного медно-золоторудного месторождения – обоснование границ карьера. Опыт решения такой задачи основан на создании и применении цифровой трехмерной модели минерализации, концентрации и объема меди и золота, что помогло определить технико-экономическую целесообразность освоения месторождения и обосновать границы карьера в предельных контурах, приводятся данные о критериях и методах оптимизации границ карьера. Результаты исследований позволили оценить коэффициент вскрыши, глубину разработки, углы откосов бортов карьера и отвалов вскрышных пород, бортовое содержание, запасы, производительность карьера, технико-экономические показатели работы горного предприятия.

медь; золото; комплексное месторождение; цифровая блочная модель; оптимизация; метод вариантов

Татаал жана түзүмдүк жактан бир тектүү эмес комплекстүү жез-алтын кенин ачык жол менен казып алууну долбоорлоодо эң маанилүү маселелердин бири – карьердин чектерин негиздөө каралат. Мындай маселени чечүү тажрыйбасы жездин жана алтындын минералдашуусунун, концентрациясынын жана көлөмүнүн санариптик үч өлчөмдүү моделин түзүүгө жана колдонууга негизделген, бул кенди өздөштүрүүнүн техникалык-экономикалык максатка ылайыктуулугун аныктоого жана карьердин чектерин чектик контурларда негиздөөгө жардам берди, карьердин чектерин оптималдаштыруунун критерийлери жана методдору жөнүндө маалыматтар келтирилет. Изилдөөлөрдүн натыйжалары ачуу коэффициентин, иштетүүнүн тереңдигин, карьердин капталдарынын жантайыңкы бурчтарын жана ачылган тектердин төгүндүлөрүн, карьердин борттук кармалышын, запастарын, өндүрүмдүүлүгүн, тоо-кен ишканасынын ишинин техникалык-экономикалык көрсөткүчтөрүн баалоого мүмкүндүк берди.

жез; алтын; комплекстүү кен; санариптик блок модели; оптималдаштыруу; варианттар ыкмасы

This article is devoted to one of the most important tasks in the design of an open pit mining of a complex and structurally heterogeneous complex copper-gold deposit - justifying the boundaries of a quarry. Experience in solving such a problem is based on the creation and application of a digital three-dimensional model of mineralization, concentration and volume of copper and gold, which helped to determine the technical and economic feasibility of developing a deposit and substantiate the boundaries of a quarry in the limiting contours; data are provided on the criteria and methods for optimizing the boundaries of a quarry. The results of the research made it possible to evaluate the overburden ratio, the depth of development, the slope angles of the sides of the open pit and overburden dumps, cutoff grade, reserves, open pit productivity, technical and economic indicators of the mining enterprise.

copper; gold; complex deposit; digital block model; optimization; option method