Тыналиева Рахимат Аюбовна – ассистент кафедры детской стоматологии Кыргызской государственной медицинской академии им. И.К. Ахунбаева, г. Бишкек, тел.: +996-555 304591, e-mail: rahimat.masaeva@gmail.com
Караева Назира Бердикуловна – врач стоматологической клиники «НазДан», г. Ош, Кыргызская Республика, тел.: +996-558 100200, e-mail: nasiraten@gmail.com
Чолокова Гульнар Сатаркуловна – д-р мед. наук, профессор кафедры детской стоматологии Кыргызской государственной медицинской академии им. И.К. Ахунбаева, г. Бишкек, тел.: +996-772 563192, е-mail: gulnar.cholokova@yandex.ru
Калбаев Абибилла Акбураевич – д-р мед. наук, профессор кафедры ортопедической стоматологии Кыргызской государственной медицинской академии им. И.К. Ахунбаева, г. Бишкек, тел.: +996-555 901950, e-mail: kalbaev_abibilla@mail.ru
Тыналиева Динара Мойдиновна – ассистент кафедры детской стоматологии Кыргызской государственной медицинской академии им. И.К. Ахунбаева, г. Бишкек, тел: +996-555 117474, е-mail: tynalieva.d@mail.ru
КОНЦЕНТРАЦИЯ ФТОРА В ПИТЬЕВОЙ ВОДЕ КЫРГЫЗСКОЙ РЕСПУБЛИКИ
Заболеваемость кариесом во всем мире проявляет тенденцию к росту. Возрастающая распространённость и интенсивность поражения зубов кариесом характерна и для Кыргызской Республики. Поэтому применение фторированной питьевой воды расценивают как одно из крупнейших достижений профилактической медицины. В статье приводится содержание фтора в питьевой воде артезианских скважин Чуйской, Таласской, Джалал-Абадской и Ошской областей, которое находится в пределах от 0,04 ± 0,01 до 0,95 ± 0,14 мг/л. При исследовании проб питьевой воды в 13 колонках от поверхностного водозабора было выявлено, что наиболее высокое содержание фтора, хотя и намного меньше нормы в Ошской области, с. Куршаб; в Джалал-Абадской области, вверху и внизу с. Коргонсай. В остальных колонках концентрация фтора колеблется от 0,010 ± 0,002 мг/л до 0,106 ± 0,02 мг/л, то есть очень низкая. Содержание фтора в бутилированной минеральной газированной и негазированной воде соответствует норме его содержания для южных стран.
Түйүндүү сөздөр орус тилинде:Кыргызстан; кариес; фтор; профилактика; питьевая вода
КЫРГЫЗ РЕСПУБЛИКАСЫНЫН ИЧҮҮЧҮ СУУСУНДАГЫ ФТОРДУН КОНЦЕНТРАЦИЯСЫ
Кариес оорусу дүйнө жүзү боюнча өсүү тенденциясын көрсөтүүдө. Тиш кариесинин бузулушунун таралышынын жана интенсивдүүлүгүнүн өсүшү Кыргыз Республикасы үчүн да мүнөздүү. Ошондуктан, фторлонгон ичүүчү сууну колдонуу профилактикалык медицинанын эң ири жетишкендиктеринин бири катары бааланат. Макалада Чүй, Талас, Жалал-Абад жана Ош облустарындагы артезиан скважиналарынан алынган ичүүчү суунун курамындагы фтордун өлчөмү берилген, ал 0,04 ± 0,01ден 0,95 ± 0,14 мг/лге чейин жетет. Жер үстүндөгү суу алгычтардан алынган 13 колонкадагы ичүүчү суунун үлгүлөрүн изилдөөдө фтордун эң жогорку курамы нормадан бир топ аз болсо да, Ош облусунун Куршаб айылында, Жалал-Абад областында, Коргонсай айылынын башында жана ылдый жагында болгондугу аныкталган. Калган колонкаларда фтордун концентрациясы 0,010 мг/л 0,002 мг/л ден 0,106 мг/ л 0,02 мг/л чейин өзгөрүп турат, б. а. өтө төмөн. Бөтөлкөгө куюлган минералдык газдалган жана газдалбаган суудагы фтордун курамы түштүк өлкөлөрү үчүн нормага ылайык келет.
Түйүндүү сөздөр кыргыз тилинде:Кыргызстан; кариес; фтор; профилактика; ичүүчү суу
FLUORIDE CONCENTRATION IN DRINKING WATER OF THE KYRGYZ REPUBLIC
The incidence of caries worldwide is showing an upward trend. The increasing prevalence and intensity of dental caries is also characteristic of the Kyrgyz Republic. Therefore, the use of fluoridated drinking water is regarded as one of the greatest achievements of preventive medicine. The article presents the fluoride content in the drinking water of artesian wells in the Chui, Talas, Jalal–Abad and Osh regions, which ranges from 0.04 ± 0.01 to 0.95 ± 0.14 mg/l. When examining samples of drinking water in 13 columns from the surface water intake, it was found that the highest content of fluoride, although much less than the norm, was in the Osh region, Kurshab village; in the Jalal–Abad region, above and below the village of Korgonsai. In the remaining columns, the fluorine concentration ranges from 0.010 ± 0.002 mg/l to 0.106±0.02 mg/l, i.e. very low. The content of fluoride in bottled mineral carbonated and non-carbonated water corresponds to the norm of its content for southern countries.
Түйүндүү сөздөр англис тилинде:Kyrgyzstan; caries; fluoride; prevention; drinking water