«КРСУнун ЖАРЧЫСЫ» журналынын МААЛЫМАТ ПОРТАЛЫ

Одними из наиболее распространенных заболеваний, поражающих человека, являются заболевания, поражающие полость рта. Существует ряд заболеваний, которые могут поражать полость рта, например, рак полости рта, кариес, плоский лишай и, конечно же, заболевания пародонта с его вариантами, однако наиболее распространенными среди данных патологий являются гингивит и пародонтит. Поскольку зубные имплантаты становятся все более распространенными в рутинном лечении в стоматологии, растет распространенность еще одного заболевания пародонта – периимплантита. Под пародонтозом следует понимать инфицирование тканей пародонта, которые удерживают зубы. Полость рта колонизирована характерной и сложной микробиотой, которая разрастается в виде разнообразных биопленок на всех слизистых оболочках и поверхностях зубов. Обычно это вызвано плохой гигиеной полости рта, из-за которой на зубах накапливается липкая пленка бактерий, известная как зубной налет, которая впоследствии превращается в зубной камень. Микробный налет представляет собой биопленку, которая образуется на зубах и деснах и является одной из важнейших причин заболеваний полости рта. В здоровых условиях микробиом полости рта представляет собой хорошо сбалансированную, динамичную экосистему. Заболевания полости рта вызваны синергией множественных микробов и дисбактериоза, которые нарушают экологически сбалансированную биопленку, связанную с гомеостазом тканей пародонта, и не являются результатом действия отдельных возбудителей. Дисбиоз микробиома полости рта означает дисбаланс относительной численности или влияние на виды микробов, которые способствуют развитию заболевания у восприимчивых пациентов. Тяжесть воспалительного процесса при заболеваниях тканей пародонта варьирует в зависимости от вирулентности бактериальной бляшки и эффективности местного и системного иммуннологического ответа человека. Представлены современные представления о микробиоме полости рта в развитии заболеваний тканей пародонта и атеросклеротически ассоциированной кардиоваскулярной патологии.

заболевания тканей пародонта; атеросклеротически ассоциированные заболевания сердечно-сосудистой системы; пародонтоз; гингивит; пародонтит; периимплантит; бактериальная бляшка; системное воспаление

Адамга таасир этүүчү эң көп кездешкен оорулардын бири - ооз көңдөйүн жабыркатуучу оорулар. Ооз көңдөйүн жабыркаткан бир катар оорулар бар, мисалы, ооздун рагы, кариес, жалпак лишай жана, албетте, пародонт оорусу жана анын варианттары, бирок бул патологиялардын ичинен эң кеңири тарагандары гингивит жана пародонтит. Тиш имплантаттары стоматологияда күнүмдүк дарылоодо кеңири таралган сайын, дагы бир пародонт оорусунун, периимплантиттин таралышы көбөйүүдө. Пародонт оорусун тишти кармаган пародонт ткандарынын инфекциясы деп түшүнүү керек. Ооз көңдөйүн бардык былжыр челдерин жана тиш беттерин түрдүү биопленкалар түрүндө өскөн өзгөчө жана татаал микробиоталар ээлеген. Ал көбүнчө ооздун гигиенасын сактабагандыктан пайда болот, тиштерге тиш кебери деп аталган бактериялардын жабышчаак пленкасы топтолуп, кийинчерээк тиш таштарына айланат. Микробдук тиш кеберлери тиштерде жана тиш бүйлөсүндө пайда болгон биопленка болуп саналат жана ооз көңдөйүнүн оорулардын эң маанилүү себептеринин бири болуп саналат. Дени сак шарттарда, ооз көңдөйүнүн микробиому жакшы тең салмакташкан, динамикалык экосистема болуп саналат. Ооз көңдөйүнүн оорулары пародонттук ткандардын гомеостазына байланышкан экологиялык тең салмактуу биопленканы бузуп, айрым козгогучтардын аракетинин натыйжасы эмес, көп микробдор менен дисбактериоздун синергиясы менен шартталган. Ооз көңдөйүнүн микробиоманын дисбиозу ооруга кабылган бейтаптарда оорунун өнүгүшүнө өбөлгө түзгөн микробдук түрлөрдүн салыштырмалуу көптүгүнүн же таасиринин тең салмаксыздыгын билдирет. Парадонттук ткандардын ооруларында сезгенүү процессинин оордугу бактериялык топтомдун вируленттүүлүгүнө жана адамдын жергиликтүү жана системалуу иммунологиялык реакциясынын натыйжалуулугуна жараша өзгөрөт. Макалада Пародонт ткандарынын жана атеросклеротикалык байланышкан кардиоваскулярдык патологиянын өнүгүшүндө ооз көңдөйүнүн микробиому жөнүндө заманбап түшүнүктөр берилген.

пародонт ткандардын оорулары; жүрөк-кан тамыр системасынын атеросклеротикалык байланышкан оорулары; пародонтоз; гингивит; пародонтит; периимплантит; бактериялык топтом; системалуу сезгенүү

Some of the most common diseases affecting humans are diseases affecting the oral cavity. There are a number of diseases that can affect the oral cavity, such as oral cancer, caries, lichen planus and, of course, periodontal disease and its variants, but the most common among these pathologies are gingivitis and periodontitis. As dental implants become more common in routine dental treatment, the prevalence of another periodontal disease, peri-implantitis, is increasing. Periodontal disease refers to infection of the periodontal tissues that support the teeth. The oral cavity is colonized by a distinctive and complex microbiota, which grows in the form of diverse biofilms on all mucous membranes and dental surfaces. It is usually caused by poor oral hygiene, which causes a sticky film of bacteria known as plaque to accumulate on the teeth, which later turns into tartar. Microbial plaque is a biofilm that forms on teeth and gums and is one of the most important causes of oral disease. Under healthy conditions, the oral microbiome is a well-balanced, dynamic ecosystem. Oral diseases are caused by the synergy of multiple microbes and dysbiosis, which disrupt the ecologically balanced biofilm associated with the homeostasis of periodontal tissues, and are not the result of the action of individual pathogens. Dysbiosis of the oral microbiome refers to an imbalance in the relative abundance or influence of microbial species that contribute to the development of disease in susceptible patients. The severity of the inflammatory process in periodontal tissue diseases varies depending on the virulence of the bacterial plaque and the effectiveness of the local and systemic human immunological response. The review article presents modern ideas about the oral microbiome in the development of periodontal tissue diseases and atherosclerotic-associated cardiovascular pathology.

periodontal tissue diseases; atherosclerotic-associated diseases of the cardiovascular system; periodontal disease; gingivitis; periodontitis; peri-implantitis; bacterial plaque; systemic inflammation