«КРСУнун ЖАРЧЫСЫ» журналынын МААЛЫМАТ ПОРТАЛЫ

Рассматриваются природные лечебные грязи Кыргызской Республики, а также рациональные способы использования их в медицинской реабилитации. Известно, что в современных условиях особое значение в восстановительной медицине придается нелекарственным методам лечения и укрепления здоровья. К ним относится пелоидотерапия – совокупность методов и технологий, использующих природные лечебные ресурсы (лечебные грязи, рапа) с лечебно-профилактической целью. Несмотря на то, что современная медицина стремительно развивается, пелоидотерапия по сей день является альтернативным и высокоэффективным методом лечения различных заболеваний. На протяжении нескольких тысяч лет люди в лечебных целях используют различные виды лечебной грязи, при этом увеличивая спектр применения грязей. Основным лечебным действием на организм является преимущественно тепловой фактор, хотя имеются и механический, и химический факторы. В Кыргызской Республике большие запасы лечебных грязей в Чуйской, Иссык-Кульской, Ошской и Джалал-Абадской областях.

Кыргызская Республика; медицинская реабилитация; лечебные грязи (пелоиды); грязелечение (пелоидотерапия); физиолечение; грязевые аппликации; природные лечебные ресурсы; укрепление здоровья; нелекарственный метод

Макалада Кыргыз Республикасынын табигый дарылык касиети бар баткактары, ошондой эле аларды медициналык калыбына келтирүүдө пайдалануунун рационалдуу ыкмалары каралат. Белгилүү болгондой, заманбап шарттарда калыбына келтирүүчү медицинада дары-дармексиз дарылоого жана ден соолукту чыңдоого өзгөчө маани берилет. Аларга пелоиддик терапия кирет – дарылоо жана профилактикалык максатта табигый айыктыруучу ресурстарды (дарылык касиети бар баткак, рапа) пайдалануучу методдордун жана технологиялардын жыйындысы. Заманбап медицина тездик менен өнүгүп жатканына карабастан, пелоид терапиясы бүгүнкү күнгө чейин ар кандай ооруларды дарылоонун альтернативдүү жана жогорку натыйжалуу ыкмасы болуп саналат. Бир нече миң жылдар бою адамдар дарылык максатта ар кандай дарылык баткактарды колдонуп, ошол эле учурда ылайды пайдалануу спектрин көбөйтүп келишет. Организмге негизги дарылык таасири негизинен жылуулук фактору болуп саналат, бирок механикалык, химиялык факторлор да бар. Кыргыз Республикасында Чүй, Ысык-Көл, Ош жана Жалал-Абад облустарында жайгашкан дарылык баткактардын көп запасы бар.

Кыргыз Республикасы; медициналык калыбына келтирүү; дарылык касиети бар баткактар (пелоиддер); ылай терапиясы (пелоиддик терапия); физикалык терапия; ылай колдонмолору; табигый дарылоо ресурстары; ден соолукту чыңдоо; дары эмес ыкма

This article is devoted to natural therapeutic mud of the Kyrgyz Republic, as well as rational ways of using them in medical rehabilitation. It is known that in modern conditions, special importance in restorative medicine is attached to nonmedicinal methods of treatment and health promotion. These include peloidotherapy – a set of methods and technologies that use natural healing resources (therapeutic mud, brine) for therapeutic and preventive purposes. Despite the fact that modern medicine is rapidly developing, peloidotherapy is still an alternative and highly effective method of treating various diseases. For several thousand years, people have been using various types of therapeutic mud for medicinal purposes, while increasing the range of mud applications. The main therapeutic effect on the body is mainly the thermal factor, although there are also mechanical and chemical factors. The Kyrgyz Republic has large reserves of therapeutic mud located in the Chui, Issyk-Kul, Osh and Jalal-Abad regions.

Kyrgyz Republic; medical rehabilitation; therapeutic mud (peloids); mud therapy (peloidotherapy); physiotherapy; mud applications; natural resources; health promotion; non-medicinal method