«КРСУнун ЖАРЧЫСЫ» журналынын МААЛЫМАТ ПОРТАЛЫ

Раскрываются конституционные, международные нормы права на жизнь, приводятся мировые и национальные статистические данные по самоубийствам и количество рассмотренных уголовных дел по поводу уголовной ответственности и за доведение до самоубийства. Преимущественно рассматривается ретроспективный анализ становления и развития уголовной ответственности за доведение до самоубийства в Кыргызской Республике, диспозиция и санкция данной нормы права, а также проблемы правового регулирования и пути их решения. В качестве научной основы исследования автором были использованы такие общенаучные методы, как метод исторического материализма, диалектический, анализа и синтеза. Предлагается изменить название статьи 128 УК КР с «Доведение до самоубийства» на «Доведение до самоубийства и попытки самоубийства», внести новую редакцию по части первой второй и третьей статьи 128, и также определение понятия «доведение до самоубийства» в Уголовный кодекс Кыргызской Республики от 28 октября 2021 года.

Конституция; Всеобщая декларация прав человека; доведение до самоубийства; покушение на самоубийство; право на жизнь; попытка доведения до самоубийства; суицид; уголовная ответственность; динамика

Макалада жашоого болгон укуктун конституциялык жана эл аралык нормалары ачылып, өзүн-өзү өлтүрүү боюнча дүйнөлүк жана улуттук статистикалык маалыматтар, ошондой эле өзүн-өзү өлтүрүүгө жеткиргендиги үчүн кылмыш жоопкерчилигине тартуу боюнча кылмыш иштеринин саны каралган. Кыргыз Республикасында өзүн-өзү өлтүрүүгө чейин жеткиргендиги үчүн кылмыш жоопкерчилигинин калыптанышына жана өнүгүшүнө ретроспективдүү талдоо жүргүзүү, бул укук ченеминин диспозициясы жана санкциясы, ошондой эле укуктук жөнгө салуу проблемалары жана аларды чечүү жолдору артыкчылыктуу каралат. Изилдөөнүн илимий негизи катары автор тарыхый материализм методу, диалектикалык, анализ жана синтез сыяктуу жалпы илимий ыкмаларды колдонгон. КР Кылмыш-жаза кодексинин 128-беренесинин «Өзүн-өзү өлтүрүүгө жеткирүү» деген аталышын «Өзүн-өзү өлтүрүүгө жеткирүү жана өзүн-өзү өлтүрүүгө аракет кылуу» деп өзгөртүү, 128-берененин биринчи экинчи жана үчүнчү бөлүгү боюнча жаңы редакция, ошондой эле 2021-жылдын 28-октябрындагы Кыргыз Республикасынын Кылмыш-жаза кодексине «Өзүн-өзү өлтүрүүгө жеткирүү» түшүнүгүнүн аныктамасын киргизүү сунушталды.

Конституция; Адам укуктарынын жалпы декларациясы; өзүн-өзү өлтүрүүгө жеткирүү; өзүн-өзү өлтүрүүгө аракет кылуу; жашоо укугу; өзүн-өзү өлтүрүүгө жеткирүүгө аракет кылуу; суицид, кылмыш жоопкерчилиги; динамикасы

The article reveals the constitutional, international norms of the right to life, provides world and national statistical data on suicides and the number of criminal cases considered regarding criminal liability and for suicide. This article mainly examines a retrospective analysis of the formation and development of criminal liability for suicide in the Kyrgyz Republic, the disposition and sanction of this rule of law, as well as problems of legal regulation and ways to solve them. As the scientific basis of the research, the author used such general scientific methods as the method of historical materialism, dialectical, analysis and synthesis. It is proposed to change the title of Article 128 of the Criminal Code of the Kyrgyz Republic from "Forced suicide" to "Forced suicide and suicide attempts", to amend Article 128 in parts one, two and three, and also the definition of "Forced suicide" in the Criminal Code of the Kyrgyz Republic dated October 28, 2021.

Constitution; Universal Declaration of Human Rights; forced suicide; attempted suicide; right to life; forced suicide and suicide attempts; suicide; criminal liability; dynamics