Калыбеков Турсын – д-р техн. наук, профессор КазНИТУ им. К.И. Сатпаева, г. Алматы. ГНС по проекту ГФ МОН РК 2018/АРО5131591., тел.: 8 7013976616, e-mail: t.kalybekov@mail.ru
Рысбеков Канай Бахытович – канд. техн. наук, зав. каф. “Горное дело” КазНИТУ им. К.И. Сатпаева, г. Алматы, тел.: 8 7019636320, e-mail: kanay_r@mail.ru
Солтабаева Сауле Темирболатовна – канд. техн. наук, ассоц. профессор кафедры “Маркшейдерское дело и геодезия” КазНИТУ им. К.И. Сатпаева, г. Алматы, тел.:8 7474807631, e-mail: saule_soltabaeva@mail.ru
Турсбеков Серик Вахитович – д-р техн. наук, ассоц. профессор кафедры “Маркшейдерское дело и геодезия” КазНИТУ им. К.И. Сатпаева, г. Алматы, тел.: 8 7772962280, e-mail: naiman1913@mail.ru
ИЗУЧЕНИЕ ВЛИЯНИЯ УСРЕДНЕНИЯ РУД НА ОБОСНОВАНИЕ ПОДГОТОВЛЕННОСТИ ЗАПАСОВ НА ГОРНЫХ РАБОТАХ
Показана важность усреднения руды на обоснование подготовленности запасов полезных ископаемых, формирование стабильного содержания полезных компонентов в добытой руде и качества рудного потока, поступающего на обогатительную фабрику. Рассмотрены различные технологические операции и организационные мероприятия по обеспечению рационального содержания добытой руды, надежности систем разработки и технологических процессов по усреднению добываемого сырья. Приведен способ забойного усреднения минерального сырья на подземных горных работах, учитывающий объемы и содержание добываемого полезного ископаемого по выемочным единицам при панельно-столбовой системе разработки.
Түйүндүү сөздөр орус тилинде:усреднение; подготовленность запасов; качество руды; карьер; рудник; забой
ТОО ИШТЕРИНДЕ ЗАПАСТАРДЫН ДАЯРДЫГЫН НЕГИЗДӨӨГӨ КЕНДИ ОРТО ҮЛГҮГӨ КЕЛТИРҮҮНҮН ТИЙГИЗГЕН ТААСИРИН ИЗИЛДӨӨ
Бул макалада пайдалуу кендердин запастарынын даярдыгын негиздөөгө, казылып алынган кендеги пайдалуу компоненттердин стабилдүү камтылышына жана кен чыккан жерди иштетүүдө фабрикага келип түшкөн кен агымынын сапатына кенди орто үлгүгө келтирүүнүн тийгизген таасири каралды. Казылып алынган кендин на-
тыйжалуулугун, иштеп чыгуу системасынын жана казылып алынган чийки затты орто үлгүгө келтирүү боюнча технологиялык процесстердин ишенимдүүлүгүн камсыз кылуу боюнча ар кандай технологиялык операциялар жана уюштуруу иш-чаралары каралды. Панелдик-түркүктүк иштетүү системасында казылып жаткан пайдалуу
кен байлыктын жердин оюгунун бирдиктери боюнча көлөмүн жана маңызын эске алган жер алдындагы тоо иштеринде минералдык чийки затты орто үлгүгө келтирүү ыкмасы көрсөтүлдү.
орто үлгүгө келтирүү; запастардын даяр болуусу; кендин сапаты; кен казуучу жер; кендин иштелип жаткан орду
STUDYING THE INFLUENCE OF THE ORE AVERAGING ON THE JUSTIFICATION OF THE PREPAREDNESS OF RESERVES IN MINING
The importance of ore averaging is shown to substantiate the readiness of mineral reserves, the formation of a stable content of useful components in the mined ore and the quality of the ore flow entering the concentration plant. Various technological operations and organizational measures to ensure the rational content of mined ore, the reliability of development systems and technological processes for averaging the extracted raw materials are considered. A method of downhole averaging of mineral raw materials in underground mining operations, taking into account the volume and content of minerals extracted by excavation units with a panel-pillar system of development.
Түйүндүү сөздөр англис тилинде:averaging; preparedness of reserves; ore quality; quarry; mine; face