«КРСУнун ЖАРЧЫСЫ» журналынын МААЛЫМАТ ПОРТАЛЫ

Проанализирована международная практика развития возобновляемых источников энергии (ВИЭ), установлен значительный потенциал увеличения эффективности использования энергии и производства чистой энергии благодаря малым производителям, таким как владельцы частных и многоквартирных домов, государственные и некоммерческие организации и др. Отмечена зависимость стоимости производства энергии малых производителей и их потенциал спроса от возможностей подключения установок к общей сети. Доказано, что энергетические объекты, интегрированные в общую сеть, могут функционировать без дорогостоящих систем накопления энергии и иметь возможность продавать излишки произведенной электроэнергии другим потребителям, что делает период окупаемости систем намного короче, чем у автономных систем энергоснабжения. Предложены рекомендации по использованию ВИЭ в практике народного хозяйства Кыргызстана.

возобновляемая энергетика; энергоэффективность; чистая энергия; производители энергии; неэнергоемкие коммерческие предприятия; системы накопления энергии; автономные системы энергоснабжения

Макалада энергиянын кайра жаралуучу (ЭКЖ) булактарын өнүктүрүүнүн эл аралык практикасы талдоого алынды, жеке жана көп батирлүү үйлөрдүн ээлери, мамлекеттик жана коммерциялык эмес уюмдар сыяктуу чакан өндүрүүчүлөрдүн аркасында энергияны пайдалануунун жана таза энергияны өндүрүүнүн натыйжалуулугун жогорулатуунун олуттуу потенциалы аныкталды. Чакан өндүрүүчүлөрдүн энергия өндүрүшүнүн наркынын жана алардын керектөө потенциалынын жалпы тармакка орнотууларды кошуу мүмкүнчүлүгүнөн көз карандылыгы белгиленген. Жалпы тармакка интеграцияланган энергетикалык объекттер кымбат энергияны сактоо системаларысыз иштей алары жана өндүрүлгөн ашыкча электр энергиясын башка керектөөчүлөргө сата алары далилденген, бул системалардын өзүн-өзү актоо мөөнөтүн автономдуу энергия системаларына караганда алда канча кыскартат. Кыргызстандын эл чарбасынын практикасында энергиянын кайра жаралуучу булактарын пайдалануу боюнча сунуштар сунушталды.

кайра жаралуучу энергия; энергия натыйжалуулугу; таза энергия; энергия өндүрүүчүлөр; энергияны көп талап кылбаган соода ишканалары; энергия сактоо системалары; автономдуу электр менен жабдуу системалары

In the international practice of renewable energy soursces (RES) development, there is a significant potential to increase energy efficiency and clean energy production due to small-scale producers such as private and apartment building owners, government and non-profit organizations, and low-energy-cost commercial enterprises and organizations. However, the cost of energy production of these small producers, and hence their demand potential, is highly dependent on the ability to connect their energy facilities to the general grid. Energy facilities integrated into a common grid can operate without expensive energy storage systems and have the ability to sell surplus energy produced to other consumers, making the payback period of such systems much shorter than that of stand-alone energy supply systems. The article proposes the recommendations on the use of renewable energy sources in the practice of the national economy of Kyrgyzstan.

renewable energy; energy efficiency; clean energy; non-profit organizations; non-energy-intensive commercial enterprises; energy storage systems; autonomous energy supply systems