Иманбеков Сейитбет Толомушевич – канд. техн. наук, доцент кафедры экологии и защиты в чрезвычайных ситуациях факультета архитектуры, дизайна и строительства Кыргызско-Российского Славянского университета им. Б.И. Ельцина, г. Бишкек, тел.: +966-559 978506, е-mail: ist14@mail.ru
Мамбетов Эрик Мунайтбасович – канд. техн. наук, доцент, зав. кафедрой экологии и защиты в чрезвычайных ситуациях факультета архитектуры, дизайна и строительства Кыргызско-Российского Славянского университета им. Б.И. Ельцина, г. Бишкек, тел.: +996-555 305238, е-mail: mmerik7887@mail.ru
Абдылдабеков Кубанычбек Токтоболотович – канд. техн. наук, доцент кафедры экологии и защиты в чрезвычайных ситуациях факультета архитектуры, дизайна и строительства Кыргызско-Российского Славянского университета им. Б.И. Ельцина, г. Бишкек, тел.: +996-707 156762, е-mail: a.k.t63@mail.ru
Асанбекова Жасмин Таалайбековна – магистрант кафедры экологии и защиты в чрезвычайных ситуациях факультета архитектуры, дизайна и строительства Кыргызско-Российского Славянского университета им. Б.И. Ельцина, г. Бишкек, тел.: +996-505 399191, е-mail: Jasminasanbekova1@gmail.com
АКТУАЛИЗАЦИЯ СТРОИТЕЛЬНЫХ НОРМ В ОБЛАСТИ ВОДОСНАБЖЕНИЯ И ВОДООТВЕДЕНИЯ
Рассматриваются результаты проведенных исследований по актуализации строительных норм Кыргызской Республики в области питьевого водоснабжения и водоотведения. Основой для проведения работ по актуализации нормативных технических документов в области проектирования и строительства систем питьевого водоснабжения и водоотведения является необходимость обеспечения населения Кыргызской Республики качественной питьевой водой. Опыт проектирования и строительства систем водоснабжения и водоотведения, накопленный за 1995÷2020 годы показывает, что имеет место ряд вопросов, которые приводят к увеличению сметной стоимости объектов водоснабжения и водоотведения. К ним можно отнести необходимость предусматривать хозяйственно-питьевую систему, объединенную с противопожарной, что значительно увеличивает диаметры трубопроводов и объемы емкостных сооружений, дублирование источников водоснабжения, количества ниток водоводов, строительство дополнительных резервуаров чистой воды из-за повышенной сейсмичности территории, несоответствие норм водопотребления. Как результат – снижается реальная возможность охвата планируемого количества сельских населенных пунктов системами водоснабжения и водоотведения. Даны общие сведения, которые внесены в новые нормативные технические документы.
Түйүндүү сөздөр орус тилинде:удельные нормы водопотребления; питьевая вода; сточные воды; потребление воды; коэффициенты неравномерности; трудовые трубопроводы; танки; очистка воды; очистка канализации; рациональное использование воды
СУУ МЕНЕН КАМСЫЗДОО ЖАНА СУУДАН АРЫЛТУУ ТАРМАГЫНДАГЫ КУРУЛУШ ЧЕНЕМДЕРИН АКТУАЛДАШТЫРУУ
Макалада ичүүчү суу менен камсыздоо жана суудан арылтуу тармагында Кыргыз Республикасынын курулуш ченемдерин актуалдаштыруу боюнча жүргүзүлгөн изилдөөлөрдүн натыйжалары талкууланат. Ичүүчү суу менен камсыздоо жана суудан арылтуу системаларын долбоорлоо жана куруу жаатында ченемдик-техникалык документтерди актуалдаштыруу боюнча иштерди жүргүзүү үчүн негиз болуп Кыргыз Республикасынын калкын сапаттуу ичүүчү суу менен камсыз кылуу зарылчылыгы саналат. 1995–2020-жылдары суу менен камсыздоо жана суудан арылтуу тутумдарын долбоорлоо жана куруу боюнча топтолгон тажрыйба көрсөткөндөй, суу менен камсыздоо жана суудан арылтуу объекттеринин сметалык наркынын өсүшүнө алып келген бир катар маселелер бар. Алардын ичинде түтүктөрдүн диаметрлерин жана сыйымдуу курулмалардын көлөмүн бир топ жогорулаткан өрт коопсуздугу системасы менен айкалышкан ичүүчү суу тутумун камсыз кылуу зарылчылыгы, суу менен камсыздоо булактарынын кайталанышы, суу түтүктөрүнүн саны, аймактын сейсмикалуулугунун жогорулашына, сууну керектөө ченемдеринин сакталбагандыгына байланыштуу кошумча таза суу резервуарларын куруу. Натыйжада айылдык калктуу пункттардын пландаштырылган санын суу менен камсыз кылуу жана суудан арылтуу системалары менен камсыз кылуунун реалдуу мумкунчулугу кыскарууда. Жаңы ченемдик-техникалык документтерге киргизилген жалпы маалымат берилген.
Түйүндүү сөздөр кыргыз тилинде:сууну пайдалануунун салыштырмалуу ченемдери; ичүүчү суу; саркынды суулар; сууну пайдалануу; тегиз эместик коэффициенттери; эмгек түтүктөрү; резервуарлар; сууну тазалоо; канализацияны тазалоо; сууну сарамжалдуу пайдалануу
UPDATING BUILDING STANDARDS IN THE FIELD OF WATER SUPPLY AND SANITATION
The article considers the results of the conducted research on updating the construction norms of the Kyrgyz Republic in the field of drinking water supply and sanitation. The basis for work on updating of normative technical documents in the field of design and construction of drinking water supply and sanitation systems is the need to provide the population of the Kyrgyz Republic with quality drinking water. The experience of design and construction of water supply and sanitation systems accumulated for 1995÷2020 years shows that there are a number of issues that lead to an increase in the estimated cost of water supply and sanitation facilities. These include the need to provide for a household drinking water system, combined with fire protection, which significantly increases the diameter of pipelines and the volume of capacitive structures, duplication of water supply sources, the number of water lines, the construction of additional clean water reservoirs due to increased seismicity of the territory, inconsistency of water consumption norms. As a result, the real possibility of covering the planned number of rural settlements with water supply and wastewater disposal systems is reduced. General information is given, which is introduced in new normative technical documents.
Түйүндүү сөздөр англис тилинде:specific water consumption standards; drinking water; wastewater; water consumption; unevenness coefficients; labor pipelines; tanks; water treatment; cleaning of drains; rational water use