Махмадиев Акбарали Кахарович – канд. мед. наук, ст. науч. сотр., зам. директора по лечебной работе, гл. врач Кыргызского научно-исследовательского института курортологии и восстановительного лечения, Чуйская область, Аламудунский район, с. Таш-Дөбө, е-mail: a_makhmadiev@mail.ru
Самаганова Ажар Нурлановна – врач-невролог Кыргызского научно-исследовательского института курортологии и восстановительного лечения, Чуйская область, Аламудунский район, с. Таш-Добо, е-mail: smgnv_ajara@mail.ru
ОРГАНИЗАЦИОННЫЕ ОСНОВЫ РЕАБИЛИТАЦИИ ИНВАЛИДОВ
Ограничение жизнедеятельности – полная или частичная утрата лицом самообслуживания, самостоятельно передвигаться, ориентироваться, общаться, контролировать свое поведение, обучаться и заниматься трудовой деятельностью. Инвалидностью считается стойкое расстройство функций организма, что может привести к полной или значительной потере профессиональной работоспособности или существенным трудностям в повседневной жизни. Гражданам, которые потеряли возможность регулярной профессиональной деятельности в обычных условиях и при необходимости постоянного постороннего ухода (помощи, контроля), может быть присвоена инвалидность первой группы. Вторая группа может быть присвоена, если не требуется постоянный уход. Лицам, частично утратившим способность к регулярной профессиональной деятельности, может быть присвоена третья группа инвалидности. Вопрос адаптации инвалидов в общество стал особенно актуальным в последнее время.
Түйүндүү сөздөр орус тилинде:инвалидность; реабилитация; индивидуальная программа реабилитации; физические факторы; лечебная физкультура; эрготерапия
МАЙЫПТАРДЫ РЕАБИЛИТАЦИЯЛООНУН УЮШТУРУУ НЕГИЗДЕРИ
Жашоо турмушундагы мүмкүнчүлүгүн чектөө – жаран өзүн тейлөөдө мүмкүнчүлүгүн толук же жарым-жартылай жоготуп алуусу, өз алдынча кыймылдап басууда, айлана-чөйрөнү байкоодо, аңгемелешүүдө, өз таалим-тартибин контролдоодо, окууда жана эмгектенүүдө. Организмдин функцияларынын туруктуу бузулушу, толук же жарым-жартылай кесиптик эмгектенүү мүмкүнчүлүгүн жоготуусу же күнүмдүк жашоо турмушунда түйшүктүү кыйынчылыктарга алып келүүсү - майыптык болуп эсептенилет. Жарандарга, кадимки шартта такай кесиптик эмгекке болгон мүмкүнчүлүгүн жоготуп алган жана керек болгон учурда башка бирөөнүн кароосуна (жардамына) муктаж болгондо (жардамга, контролдоого), биринчи топтогу майып ыйгарылышы мүмкүн. Эгерде дайыма башка бироонун кароосуна (жардамына) муктаж болбосо экинчи топ ыйгарылышы мүмкүн. Жаранга, такай кесиптик эмгектенүү мүмкүнчүлүгүн жарым-жартылай жоготкон учурда үчүнчү топтогу майыптык ыйгарылышы мүмкүн. Акыркы мезгилде коомдо майыптарды адаптациялоо суроосу өзгөчө актуалдуу болуп калды.
Түйүндүү сөздөр кыргыз тилинде:майыптуулук; реабилитация; реабилитациялоонун жеке программасы; физикалык факторлор; дарылоочу дене тарбиясы; эрготерапия
ORGANIZATIONAL BASES OF REHABILITATION OF THE DISABLED
Disability is the complete or partial loss of self-service by a person, to move independently, navigate, communicate, control their behavior, study and engage in work activities. Disability is considered a persistent disorder of body functions, which can lead to a complete or significant loss of professional performance or significant difficulties in everyday life. Citizens who have lost the opportunity for regular professional activity under normal conditions and, if necessary, constant outside care (assistance, control), may be assigned a disability of the first group. The second group can be assigned if permanent care is not required. Persons who have partially lost the ability to engage in regular professional activities may be assigned a third disability group. The issue of adaptation of people with disabilities to society has become especially relevant recently.
Түйүндүү сөздөр англис тилинде:disability; rehabilitation; individual rehabilitation program; physical factors; exercise therapy; occupational therapy