«КРСУнун ЖАРЧЫСЫ» журналынын МААЛЫМАТ ПОРТАЛЫ

Исследуются исторические этапы становления пенологической и пенитенциарной науки уголовно-исполнительного права. Сегодня в мире в сфере исследования проблем исполнения наказания сложились две науки: пенология и пенитенциарная наука. Пенология (от лат. poena – наказание) – это междисциплинарная наука об уголовном наказании, которая как наука исследует и на основе теоретических и эмпирических методов разрабатывает более эффективные формы и виды уголовного наказания для осужденных лиц. Пенитенциарная наука – это наука, предметом которой выступают общественные отношения, возникающие в процессе и по поводу исполнения всех видов уголовных наказаний и применения иных мер уголовно-правового воздействия. Исторически наука пенология зародилась в XVIII в., многие ученые считают, что это связано с исследованиями Джона Говарда и Иеремии Бентама, эти ученые заложили принцип гуманизации в пенитенциарной системе. Появление наказания (кара) связано прежде всего с возникновением государства и религии.

пенология; пенитенциарная наука; уголовное наказание; теория возмездия; теория устрашения; теория предупреждения; теория исправления; теория принуждения; Пенсильванская (Филадельфийская) система; прогрессивная теория наказания

Илимий макалада авторлор жазык сот адилеттигинин пенологиялык жана пенитенциардык илиминин калыптанышынын тарыхый этаптарын изилдешет. Бүгүнкү күндө дүйнөдө жазаны аткаруу көйгөйлөрүн изилдөө жаатында эки илим: пенология жана пенитенциардык илим пайда болду. Пенология лат. поена - жаза кылмыш жазасы жөнүндө дисциплиналар аралык илим, пенология илим катары теориялык жана эмпирикалык методдорго таянып, соттолгондор үчүн жазанын кыйла натыйжалуу формаларын жана түрлөрүн иштеп чыгат. Жазык-аткаруу илими – кылмыш-жаза жазаларынын бардык түрлөрүн аткаруу жана кылмыш-жаза мыйзамдарынын башка чараларын колдонуу процессинде жана процессинде пайда болгон коомдук мамилелердин предмети болгон илим. Тарыхта пенология илими 18-кылымда пайда болгон. Көптөгөн илимпоздор бул Джон Ховард жана Жереми Бентамдын изилдөөлөрүнөн улам деп эсептешет, бул окумуштуулар пенитенциардык системаны гумандаштыруу принцибин коюшкан. Жазанын (жазанын) пайда болушу биринчи кезекте мамлекеттин жана диндин пайда болушу менен байланышкан.

пенология; жазалоо илими; кылмыш жазасы; жазалоо теориясы; бөгөт коюу теориясы; алдын алуу теориясы; түзөтүү теориясы; мажбурлоо теориясы; Пенсильвания (Филадельфия) системасы; жазанын прогрессивдүү теориясы

The article explores the historical stages of the formation of penological and penitentiary science of criminal justice. Today in the world in the field of studying problems of execution of punishment, two sciences have emerged: penology and penitentiary science. Penology (from lat. poena – punishment) is an interdisciplinary science of criminal punishment; penology as a science studies, based on theoretical and empirical methods, develops more effective forms and types of criminal punishment for convicted persons. Penitentiary science is a science whose subject is social relations that arise in the process and regarding the execution of all types of criminal penalties and the application of other measures of criminal law. Historically, the science of penology originated in the 18th century. Many scientists believe this is due to the research of John Howard and Jeremy Bentham, these scientists laid down the principle of humanization in the penitentiary system. The emergence of punishment (punishment) is associated primarily with the emergence of the state and religion.

penology; penal science; criminal punishment; theory of retribution; theory of deterrence; theory of prevention; theory of correction; theory of coercion; Pennsylvania (Philadelphia) system; progressive theory of punishment