Хасанова Шахсянам Шавкетовна – аспирант, ст. преподаватель кафедры терапии № 2 медицинского факультета Кыргызско-Российского Славянского университета им. Б.Н. Ельцина, Кыргызская Республика, тел.: +996-700 683443, e-mail: badinur_kg_96@mail.ru
Сабиров Ибрагим Самижонович – д-р мед. наук, профессор кафедры терапии № 2 медицинского факультета Кыргызско-Российского Славянского университета им. Б.Н. Ельцина, Кыргызская Республика, тел.: +996-555 816842, e-mail: sabirov_is@mail.ru
ДЕФИЦИТ ВИТАМИНА D И САРКОПЕНИЯ У ПОЖИЛЫХ ЛЮДЕЙ
Дефицит витамина D является распространённой проблемой здравоохранения во всем мире, особенно среди пожилых людей. Витамин D регулирует и модулирует физиологию и функцию множества систем человека, включая скелетные мышцы. Влияние витамина D на мышечную ткань было широко исследовано, что позволяет предположить возможность стимулирования данным гормоном процессов пролиферации и дифференцировки элементов скелетной мускулатуры, поддерживая и улучшая мышечную силу и физическую работоспособность. У лиц пожилого возраста чаще наблюдается низкий уровень витамина D вследствие недостаточного потребления пищи и снижения ультрафиолетового облучения кожи. Таким образом, пожилые люди с дефицитом витамина D могут подвергаться риску развития саркопении – гериатрического синдрома, характеризующегося прогрессирующей потерей массы и силы скелетных мышц, часто осложняющегося неблагоприятными событиями, такими как падения, повышение частоты госпитализаций и инвалидности, а также увеличение смертности. Было проведено несколько рандомизированных клинических исследований для изучения влияния перорального приема добавок витамина D у пожилых пациентов, направленных на профилактику или лечение саркопении, но результаты данных трайлов противоречивы. В данной статье суммированы научные данные, подтверждающие гипотезу о причинной связи между дефицитом витамина D и повышенным риском саркопении у лиц пожилого возраста.
Түйүндүү сөздөр орус тилинде:витамин D; холекальциферол; физическая слабость; скелетная мускулатура; саркопения; пожилой возраст
УЛГАЙГАН АДАМДАРДА D ВИТАМИНИНИН ЖЕТИШСИЗДИГИ ЖАНА САРКОПЕНИЯ
Витамин D жетишсиздиги дүйнө жүзү боюнча, өзгөчө улгайган адамдар арасында жалпы ден соолук көйгөйү болуп саналат. Витамин D адамдын көптөгөн системаларынын, анын ичинде скелет булчуңдарынын физиологиясын жана функциясын жөнгө салат жана модуляциялайт. D витамининин булчуң тканына тийгизген таасири кеңири изилденген, бул гормондун скелет булчуңдарынын элементтеринин пролиферациясын жана дифференциациясын стимулдаштырууга, булчуңдардын күчүн жана физикалык көрсөткүчтөрүн сактоого жана жакшыртууга мүмкүндүк берет. Улгайган адамдар тамак-аштын жетишсиздигинен жана теринин ультрафиолет нурлануусунун азайышынан улам D витамининин төмөн деңгээлине дуушар болушат. Ошентип, D витамининин жетишсиздиги бар улгайган адамдар скелет булчуңдарынын массасынын жана күчүнүн прогрессивдүү жоготуусу менен мүнөздөлгөн саркопения – гериатриялык синдромунун пайда болуу коркунучуна дуушар болушу мүмкүн, ал көбүнчө жыгылуулар, ооруканага жаткыруу жана майыптуулуктун көбөйүшү жана өлүмдүн көбөйүшү сыяктуу жагымсыз окуялар менен татаалдашат. Саркопениянын алдын алууга же дарылоого багытталган улгайган пациенттерде D витамининин кошулмаларын ооз аркылуу кабыл алуунун таасирин изилдөө үчүн бир нече рандомизацияланган клиникалык изилдөөлөр жүргүзүлгөн, бирок натыйжалар дагы эле дал келбейт. Бул макалада D витамининин жетишсиздиги менен улгайган адамдарда саркопения коркунучунун жогорулашынын ортосундагы себептик байланыш гипотезасын колдогон илимий далилдер жалпыланган.
Түйүндүү сөздөр кыргыз тилинде:D витамини; холекальциферол; физикалык алсыздык; скелет булчуңдары; саркопения; карылык
VITAMIN D DEFICIENCY AND SARCOPENIA IN THE ELDERLY
Vitamin D deficiency is a common health problem worldwide, especially among older adults. Vitamin D regulates and modulates the physiology and function of multiple human systems, including skeletal muscle. The effects of vitamin D on muscle have been widely studied, suggesting that this hormone may stimulate the proliferation and differentiation of skeletal muscle fibers, maintaining and improving muscle strength and physical performance. Older adults are more likely to have low vitamin D levels due to insufficient dietary intake and decreased ultraviolet exposure to the skin. Thus, older adults with vitamin D deficiency may be at risk for developing sarcopenia, a geriatric syndrome characterized by progressive loss of skeletal muscle mass and strength, often complicated by adverse events such as falls, disability hospitalization, and death. Several randomized clinical trials have been conducted to examine the effects of oral vitamin D supplementation in elderly patients to prevent or treat sarcopenia, but results are still inconsistent. In this narrative review, we summarize the biological, clinical, and epidemiological evidence supporting the hypothesis of a causal relationship between vitamin D deficiency and increased risk of sarcopenia in older adults.
Түйүндүү сөздөр англис тилинде:vitamin D; cholecalciferol; physical weakness; skeletal muscles; sarcopenia; old age