РИНЦте катталган
Журнал «КРСУ жарчысы», 2025 год, Том 25, № 3, Стр. 149-156. УДК 28-636-67(575.2) DOI 10.36979/1694-500X-2025-25-3-149-156
Автор тууралуу маалымат:

Култаев Амантур Кармышакович – аспирант факультета исторических и политических наук Томского государственного университета, Российская Федерация, тел.: +996-553 202044, е-mail: amantur.kultaev@mail.ru

ДЕСЕКУЛЯРИЗАЦИЯ В СОВРЕМЕННОМ КЫРГЫЗСТАНЕ: ИСЛАМИЗАЦИЯ ОБЩЕСТВА
Култаев А.К.
Аннотация орус тилинде:

Рассматриваются тенденции постепенного роста влияния ислама на общественную жизнь в Кыргызстане. Проанализированы явления и процессы, происходящие в социально-политическом и культурном аспектах современного общества Кыргызстана. После распада Советского Союза и приобретения независимости Кыргызстана, на смену насильственной политике секуляризации Советской власти приходит нечто прямо противоположное – десекуляризация – исламизация общества. Несмотря на то, что Кыргызстан, согласно Конституции Кыргызской Республики, является светским государством, возрождение и расширение влияния ислама на все сферы жизни общества становится очевидным. Теоретическая основа исследования базируется на работах зарубежных представителей теории секуляризации (П.Л. Бергер, В. Карпов), а также на публикациях современных российских и постсоветских авторов. В работе используется авторский аналитический метод «отказ – предпочтение», в чем заключается и его научная новизна. Метод позволяет выявить антисекуляризационную реакцию общества на предшествующие или текущие секуляризационные процессы в Кыргызстане.

Түйүндүү сөздөр орус тилинде:

десекуляризация; исламизация; явления; процессы; общество; Кыргызстан

АЗЫРКЫ КЫРГЫЗСТАНДАГЫ ДЕСЕКУЛЯРИЗАЦИЯ: КООМДУ ИСЛАМДАШТЫРУУ
Култаев А.К.
Аннотация кыргыз тилинде:

Бул макалада исламдын Кыргызстандагы коомдук жашоого тийгизген таасиринин акырындык менен өсүү тенденциялары каралат. Кыргызстандын азыркы коомунун социалдык-саясий жана маданий аспектилеринде болуп жаткан көрүнүштөр жана процесстер талданды. Советтер Союзу кулагандан жана Кыргызстандын көз карандысыздыгына ээ болгондон кийин Совет бийлигин секуляризациялоонун зомбулук саясатынын ордуна тескерисинче – коомду деекуляризациялоо – исламдаштыруу жүрүп жатат. Кыргызстан Конституция боюнча дин аралашпаган мамлекет болгонуна карабастан, кыргыз коомунун жашоосунун бардык чөйрөсүнө исламдын таасиринин кайра жаралуусу жана кеңейиши айкын болууда. Изилдөөнүн теориялык негизи секуляризация теориясынын чет өлкөлүк өкүлдөрүнүн (П.Л. Бергер, В. Карпов) эмгектерине, ошондой эле азыркы орус жана постсоветтик авторлордун басылмаларына негизделген.Чыгармада автордун аналитикалык ыкмасы колдонулат «баш тартуу – артыкчылык», бул анын илимий жаңылыгы. Бул ыкма Кыргызстандагы мурдагы же учурдагы секуляризация процесстерине коомдун секуляризацияга каршы реакциясын аныктоого мүмкүндүк берет.

Түйүндүү сөздөр кыргыз тилинде:

десекуляризация; исламдашуу; көрүнүштөр; процесстер; коом; Кыргызстан

DESECULARIZATION IN MODERN KYRGYZSTAN: ISLAMIZATION OF SOCIETY
Kultaev A.K.
Аннотация англис тилинде:

The article examines the trends of the gradual growth of the influence of Islam on public life in Kyrgyzstan. The phenomena and processes occurring in the socio-political and cultural aspects of the modern society of Kyrgyzstan are analyzed. After the collapse of the Soviet Union and the acquisition of independence of the Kyrgyzstan, the violent policy of secularization of the Soviet government was replaced by something directly opposite to desecularization – the Islamization of society takes place. Despite the fact that the Kyrgyzstan is a secular state according to the constitution, the revival and expansion of the influence of Islam on all spheres of life of Kyrgyz society is becoming obvious. The theoretical basis of the research is based on the works of foreign representatives of the theory of secularization (P.L. Berger, V. Karpov), as well as on the publications of modern Russian and post-Soviet authors. The work uses the author's analytical method «refusal – preference», which is also its scientific novelty. The method makes it possible to identify the anti-secularization reaction of society to previous or current secularization processes in Kyrgyzstan.

Түйүндүү сөздөр англис тилинде:

desecularization; Islamization; phenomena; processes; society; Kyrgyzstan

ГОСТ боюнча чыгуу маалыматтарын көчүрүү
Култаев А.К. АЗЫРКЫ КЫРГЫЗСТАНДАГЫ ДЕСЕКУЛЯРИЗАЦИЯ: КООМДУ ИСЛАМДАШТЫРУУ / А.К. Култаев // КРСУ жарчысы. 2025. Т. 25. № 3. С. 149-156.