Исраилова Саадат Шамильевна – соискатель Кыргызского национального университета им. Ж. Баласагына, тел.: +7 701 5011747, e-mail: Israilova_s@mail.ru
РЕФОРМА ИЗБИРАТЕЛЬНОЙ СИСТЕМЫ В КЫРГЫЗСТАНЕ
Рассматривается опыт реформирования избирательной системы в Кыргызской Республике, основным результатом которого стало введение пропорциональной избирательной системы. Промежуточным этапом реформирования избирательной системы Кыргызской Республики стало применение смешанной пропорционально-мажоритарной процедуры, которая была важным шагом для институционализации политических партий в республике. Смешанная система способствовала структурированию Жогорку Кенеша по политическому признаку, после выборов в парламенте начали действовать депутатские фракции. В феврале 2003 г. была принята новая редакция Конституции Кыргызской Республики, которая утвердила переход от смешанной к мажоритарной двухтуровой избирательной системе. В сентябре 2007 г. были приняты важные нововведения в Конституцию Кыргызстана, определяющие ключевые моменты участия политических партий, прошедших в Жогорку Кенеш, в формировании правительства, которое полностью ответственно перед парламентом.
Түйүндүү сөздөр орус тилинде:реформа; избирательная система; политические партии; Кодекс о выборах; Жогорку Кенеш
КЫРГЫЗСТАНДАГЫ ШАЙЛОО СИСТЕМАСЫН РЕФОРМАЛОО
Бул макалада Кыргыз Республикасындагы шайлоо системасын реформалоо тажрыйбасы каралат, анын негизги натыйжасы пропорционалдуу шайлоо системасын киргизүү болуп саналат. Кыргыз Республикасындагы шайлоо системасын реформалоонун орто аралык этабында аралаш пропорционалдык-мажоритардык процедураны колдонуу республикада саясий партияларды институтташтыруу үчүн маанилүү кадам болгон. Аралаш система Жогорку Кеңешти саясий белгиси боюнча түзүмдөштүрүүгө түрткү берди, шайлоодон кийин парламентте депутаттык фракциялар иштей баштады. 2003-жылдын февраль айында Кыргыз Республикасынын Конституциясынын жаңы редакциясы кабыл алынды, ал аралаш системадан мажоритардык эки турдан турган шайлоо системасына өтүүнү бекитти. 2007-жылдын сентябрь айында Кыргыз Республикасынын Конституциясына Жогорку Кеңешке өткөн саясий партиялардын өкмөттү түзүүгө катышуусундагы маанилүү учурларын аныктаган өзгөрүүлөр киргизилди.
Түйүндүү сөздөр кыргыз тилинде:реформа; шайлоо системасы; саясий партиялар; Шайлоо кодекси; Жогорку Кенеш
REFORM OF THE ELECTORAL SYSTEM IN KYRGYZSTAN
The article deals with the experience of reforming the electoral system in the Kyrgyz Republic, the main result of which was the introduction of a proportional electoral system. An intermediate stage in the reform of the electoral system of the Kyrgyz Republic was the application of a mixed proportional-majority procedure, which was an important step for
the institutionalization of political parties in the Republic. The mixed system contributed to the structuring of the Jogorku Kenesh on political grounds, after the elections in the Parliament began to operate Deputy factions. In February 2003, a new version of the Constitution of the Kyrgyz Republic was adopted, which approved the transition from a mixed to
a majority two-round electoral system. In September 2007, important innovations were adopted in the Constitution of Kyrgyzstan, defi ning the key points of the participation of political parties held in the Jogorku Kenesh in the formation of the government, which is fully responsible to the Parliament.
reform; electoral system; political parties; electoral code; Jogorku Kenesh