Исаева Турсун Таалайбековна – аспирант кафедры теории и истории государства и права КРСУ, тел.: +996-552 222272, е-mail: tursunisaeva@gmail.com
К ВОПРОСУ О ТРАНСПАРЕНТНОСТИ СУДЕБНОЙ ВЛАСТИ
Рассматривается понятийный аппарат транспарентности судопроизводства как одного из стандартов справедливого правосудия, являющегося основным средством эффективной защиты прав и свобод граждан. Актуальность теоретических проблем, поставленных автором в центр данной научной статьи, определяется той ролью, которую играет эффективность правосудия применительно к защите прав и свобод граждан. Правосудие, будучи основным правозащитным механизмом, может исполнять возложенную на него роль в первую очередь благодаря стандартам осуществления такового. Поскольку без судебного механизма априори невозможна реализация защиты всех других прав, само право граждан на эффективное и справедливое судебное разбирательство также определяется как обязательная составляющая каталога общепризнанных прав и свобод граждан. Подытоживая исследование, автор указывает, что необходимость в обеспечении транспарентности правосудия обусловлена не столько принятой мировой практикой, сколько нуждами самого общества.
Түйүндүү сөздөр орус тилинде:судебная система; судопроизводство; права и свободы граждан; правосудие.
СОТ СИСТЕМАСЫНЫН АЧЫК-АЙКЫНДУУЛУГУ ЖӨНҮНДӨ МАСЕЛЕ
Макалада сот өндүрүшүнүн ачык-айкындуулугу түшүнүгү жарандардын укуктарын жана эркиндиктерин натыйжалуу коргоонун негизги каражаты болуп эсептелген адилеттүү соттун стандарттарынын бири катары каралат. Автор тарабынан бул илимий макаланын борборуна коюлган теориялык маселелердин актуалдуулугу жарандардын укуктарын жана эркиндиктерин коргоого карата колдонулуучу сот адилеттигинин натыйжалуулугунун ролу менен аныкталат. Сот адилеттиги негизги укук коргоочу механизм болуу менен, өзүнө жүктөлгөн ролду, биринчи кезекте, аны ишке ашыруунун стандарттарынын жардамы менен гана аткара алат. Сот механизмисиз бардык башка укуктарды коргоону ишке ашыруу мүмкүн эмес болгондуктан, жарандардын натыйжалуу жана адилеттүү соттук териштирүүгө болгон укуктары да жалпыга таанылган жарандардын укуктарынын жана эркиндиктеринин каталогун милдеттүү түрдө түзүүчү катары аныкталат. Изилдөөнү жыйынтыктап жатып, автор, сот адилеттигинин ачык-айкындуулугун камсыз кылууга болгон зарылдык дүйнөлүк практикада кабыл алынгандыгы менен гана шартталбастан, ошондой эле коомдун өзүнүн ага болгон муктаждыгы менен шартталгандыгын көрсөтөт.
Түйүндүү сөздөр кыргыз тилинде:сот системасы; сот өндүрүшү; жарандардын укуктары жана эркиндиктери; сот адилеттиги.
TO THE QUESTION OF THE TRANSPARENCY OF THE JUDICIARY
The author reveals the conceptual apparatus of transparency of legal proceedings as one of the standards of fair justice, which is the main means of effective protection of citizens' rights and freedoms. The urgency of the theoretical problems posed by the author at the center of this scientific article is determined by the role played by the effectiveness of justice in relation to the protection of citizens' rights and freedoms. Justice, being the main human rights mechanism, can fulfill the role assigned to it primarily due to the standards of implementation of such. Since without the judicial mechanism a priori it is impossible to implement the protection of all other rights, the very right of citizens to an effective and fair trial is also defined as an obligatory component of the catalog of universally recognized rights and freedoms of citizens. Summarizing the research, the author points out that the need to ensure the transparency of justice is due not so much to the accepted world practice as to the needs of the society itself.
Түйүндүү сөздөр англис тилинде:judicial system; legal proceedings; rights and freedoms of citizens; justice.