РИНЦте катталган
Журнал «КРСУ жарчысы», 2021 год, Том 21, № 1, Стр. 130-136. УДК 612.39/396(575.2-17)
Автор тууралуу маалымат:

Маматов Азизбек Умарович – аспирант кафедры терапии № 2 медицинского факультета КРСУ, тел.: +996-551 230281, e-mail: azizbek-mamatov@list.ru
Мамасаидов Жахонгир Абдимуталибович – канд. мед. наук, доцент кафедры терапии № 2 медицинского факультета КРСУ, тел.: +996-555 258600, e-mail: zhahongir@mail.ru
Рысматова Флора Таштемировна – канд. мед. наук, доцент Ошского государственного университета, тел.: +996-772 161204, e-mail: rtf74@mail.ru
Фазылов Наил-Муратбек Назир-Муратбекович – аспирант кафедры терапии № 2 медицинского факультета КРСУ, тел.: +996-557 100770, e-mail: n/fazylov@mail.ru
Мамадумаров Муминжон Ахметжанович – аспирант кафедры терапии № 2 медицинского факультета КРСУ, тел.: +996-556 214244, e-mail: mamadumarov.m@mail.ru
Полупанов Андрей Геннадьевич – д-р мед. наук, профессор кафедры терапии № 2 медицинского факультета КРСУ, г.н.с. отделения АГ Национального центра кардиологии и терапии им. М.М. Миррахимова, тел.: +996-550 554598, e-mail: polupanov_72@mail.ru

ГЕНДЕРНЫЕ И ЭТНИЧЕСКИЕ ОСОБЕННОСТИ АССОЦИАЦИИ СТРУКТУРЫ ПИТАНИЯ С НАЛИЧИЕМ МЕТАБОЛИЧЕСКОГО СИНДРОМА У ЖИТЕЛЕЙ ЧУЙСКОЙ ОБЛАСТИ
Маматов А.У., Мамасаидов Ж.А., Рысматова Ф.Т., Фазылов Н.-М.Н.-М., Мухамедов А.М.-Т., Мамадумаров М.А., Полупанов А.Г.
Аннотация орус тилинде:

Целью исследования стало изучение взаимосвязи структуры питания и метаболического синдрома среди жителей Чуйской области с учетом пола и этнической принадлежности. Данное исследование было проведено в рамках международного проекта «ИНТЕРЭПИД». Из 1672 человек, включенных в когорту, нами было обследовано 1330 человек, что составило 79,5 % от общей численности выборки. Помимо заполнения анкеты нами были проведены следующие обследования: измерение роста, веса и объема талии, измерение АД и ЧСС, снятие ЭКГ, а также определение ряда биохимических показателей: уровня сахара, креатинина крови и липидного спектра. При изучении структуры питания среди жителей Чуйской области Кыргызской Республики, нами был выявлен особый паттерн питания, характерный для больных с метаболическим синдромом. Наличие метаболического синдрома у них ассоциировалось с редким употреблением рыбы и морепродуктов, а также с недостаточным потреблением овощей и фруктов, независимо от пола и этнической принадлежности.

Түйүндүү сөздөр орус тилинде:

метаболический синдром; структура питания; гендерные отличия; этнические отличия

ЧҮЙ ӨРӨӨНҮНҮН ЗАТ АЛМАШУУ СИНДРОМУ БАР ТУРГУНДАРЫНЫН ТАМАК-АШ ТҮЗҮМҮНҮН ГЕНДЕРДИК ЖАНА ЭТНИКАЛЫК ӨЗГӨЧӨЛҮКТӨРҮ
Маматов А.У., Мамасаидов Ж.А., Рысматова Ф.Т., Фазылов Н.-М.Н.-М., Мухамедов А.М.-Т., Мамадумаров М.А., Полупанов А.Г.
Аннотация кыргыз тилинде:

Бул изилдөөнүн максаты Чүй облусунун тургундарынын гендердик жана этностук өзгөчөлүктөрүн эске алуу менен, тамак-аш түзүмү менен зат алмашуу синдромунун ортосундагы байланышты изилдөө болгон. Бул изилдөө «ИНТЕРЭПИД» эл аралык долбоорунун алкагында жүргүзүлдү. Тандалган топко кирген 1672 кишинин ичинен 1330 киши изилденди, бул жалпы тандалып алынгандардын 79,5%ын түздү. Анкетаны толтуруудан тышкары, төмөнкү изилдөөлөрдү жүргүздүк: бою, салмагы жана белинин көлөмүн өлчөө, кан басымын жана жүрөктүн кагышын өлчөө, ЭКГ тартуу, ошондой эле бир катар биохимиялык көрсөткүчтөрдү аныктоо: канттын деңгээли, кандагы креатинин жана липиддик спектр (холестериндин жалпы деңгээли, төмөнкү тыгыздагы липопротеиддердин, жогорку тыгыздагы липопротеиддер жана триглицериддер деңгээлдери). Кыргыз Республикасынын Чүй өөрөнүнүн жашоочуларынын тамак-аш түзүмүн изилдегенде, биз зат алмашуу синдрому менен ооруган адамдарга мүнөздүү өзгөчө тамак-аш үлгүсүн аныктадык. Аларда жынысына жана улутуна карабастан, зат алмашуу синдромунун болушу балыктарды жана деңиз азыктарын сейрек колдонуулары, ошондой эле жашылча-жемиштерди жетишсиз колдонуулары менен байланыштуу болгон.

Түйүндүү сөздөр кыргыз тилинде:

зат алмашуу синдрому; тамак-аш түзүмү; гендердик айырмачылык; этникалык айырмачылык

GENDER AND ETHNIC FEATURES OF THE ASSOCIATION OF NUTRITIONAL STRUCTURE WITH METABOLIC SYNDROME IN RESIDENTS OF THE CHUI REGION
Mamatov A.U., Mamasaidov Zh.A., Rysmatova F.T., Fazylov N.-M.N.-M., Mukhamedov A.M.-T., Mamadumarov M.A., Polupanov A.G.
Аннотация англис тилинде:

The aim of the research is studying the relationship between nutritional structure and metabolic syndrome among residents of the Chui region, taking into account gender and ethnicity. This research was carried out within the framework of the international project INTEREPID. Among 1672 people included in the cohort, we examined 1330 people. In addition to filling out the questionnaire, all patients underwent the following examinations: measuring height, weight, waist volume, blood pressure and heart rate, performing ECG, as well as determining a series of laboratory tests: tasting glucose, creatinine level with GFR and lipid profile. We identified a special nutritional pattern characteristic of patients with metabolic syndrome, when studying the dietary structure among residents of the Chui region. The presence of metabolic syndrome was associated with rare consumption of fish, seafood, vegetables and fruits, regardless of gender and ethnicity.

Түйүндүү сөздөр англис тилинде:

metabolic syndrome; nutritional structure; gender differences; ethnic differences

ГОСТ боюнча чыгуу маалыматтарын көчүрүү
Маматов А.У. ЧҮЙ ӨРӨӨНҮНҮН ЗАТ АЛМАШУУ СИНДРОМУ БАР ТУРГУНДАРЫНЫН ТАМАК-АШ ТҮЗҮМҮНҮН ГЕНДЕРДИК ЖАНА ЭТНИКАЛЫК ӨЗГӨЧӨЛҮКТӨРҮ / А.У. Маматов, Ж.А. Мамасаидов, Ф.Т. Рысматова и др. // КРСУ жарчысы. 2021. Т. 21. № 1. С. 130-136.